Η μελαγχολία της αντίστασης

Ο βραβευμένος το 2015 με το λογοτεχνικό βραβείο Μπούκερ συγγραφέας του Πόλεμος και πόλεμος Λάσλο Κράσναχορκαϊ καταθέτει στο βιβλίο του Μελαγχολία της Αντίστασης, με τον γνωστό χειμαρρώδη, περίπλοκο και πυκνό μακροπερίοδο λόγο του που ακολουθεί τους κανόνες του προφορικού λόγου, τη νωπογραφία μιας μικρής πόλης της Ουγγαρίας, χαμένης μέσα στην ομιχλώδη και παγωμένη λεκάνη των Καρπαθίων και λησμονημένης από τον Θεό, πάνω από την οποία πλανάται η απροσδιόριστη απειλή μιας επικείμενης καταστροφής, απειλή η οποία εντείνεται και από την άφιξη ενός τσίρκου στην πόλη με μια γιγαντιαία μυστηριώδη φάλαινα και ένα μέλος με το όνομα «Πρίγκιπας» και σπέρνει την ανησυχία και τον τρόμο στους κατοίκους.

Αντάξιο ενός Κάφκα κι ενός Μπέκετ, ενός Μπέρνχαρντ και ενός Μέλβιλ, το μυθιστόρημα καθηλώνει τον αναγνώστη με τις υπνωτιστικές ποιητικές εικόνες του, τους παραληρηματικούς μονολόγους των ηρώων του και τις γελοίες και μπουρλέσκ καταστάσεις που προκαλούν ένα πικρό μειδίαμα στα χείλη του αναγνώστη.

Με μια άκρως διεισδυτική ματιά, ο συγγραφέας περιγράφει την ανθρώπινη κατάσταση στις σύγχρονες κοινωνίες μας στις οποίες τα άτομα, έρμαια του φόβου και των δεισιδαιμονιών τους, μάταια αγωνίζονται ενάντια στην κατάσταση της διάλυσης και του χάους που, κατά την άποψη του συγγραφέα, «είναι η φυσική κατάσταση του κόσμου».

Μυστήριο, μελαγχολία και θλίψη διατρέχει όλο το βιβλίο, η αντίσταση είναι ανώφελη, αφού η προσπάθεια αλλαγής της υπάρχουσας κατάστασης οδηγεί την πόλη σε καθεστώς δικτατορίας. Η μόνη χαραμάδα φωτός είναι η αποδοχή της ανθρώπινης κατάστασής μας και η αλλαγή στάσης απέναντι στη ζωή και στον συνάνθρωπό μας.

Ιωάννα Αβραμίδου

Αυθεντικό αριστούργημα. Σε αυτή την ποιητική δίνη των μεγάλων ευφάνταστων φράσεων – που παραπέμπουν στη σκοτεινότητα ενός Κάφκα και στο παράλογο ενός Μπέκετ– ο Κρασναχορκάι αφήνει ελεύθερη τη φαντασία του και περιγράφει έναν κόσμο στη δύση του, που βυθίζεται στην παρακμή. Το απελπισμένο του χιούμορ χαρακτηρίζεται από εκπληκτική δύναμη.

Lire