Το Εικοσιένα, μύθοι και πραγματικότητες

"...Από όσα ακούσατε έχει γίνει κατανοητό, ελπίζω, ότι οι κοινωνικές πραγματικότητες, σε διάφορες χρονικές περιόδους, αλλάζουν, πολύ ή λίγο, ανατρέπονται ενδεχομένως· είπαμε επίσης, στο ίδιο πλαίσιο, ότι πολλά γεγονότα υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν μοιάζουν τα σημερινά να είναι ίδια με τα παλιά, αλλά δεν είναι: έτρωγαν οι άνθρωποι, τρώνε, και θα συνεχίσουν, πάντα, να τρώνε. Εντούτοις, το σημερινό "τρώνε" είναι αλλιώτικο από αυτό του 18ου αιώνα από όλες τις απόψεις· επομένως, αποκαλύπτω το ένα από τα δύο λόγια που ήθελα να πω: η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται. Η διάρκεια κατά την οποία ένα γεγονός παραμένει χωρίς να αλλάξει είναι πάλι συνάρτηση του χρόνου και του χώρου· παλιότερα πολύ μεγάλη διάρκεια, μετά όλο και μικρότερη.
Το δεύτερο από τα δύο λόγια είναι απόρροια του πρώτου: η Ιστορία δεν διδάσκει. Λένε όσοι τη θέλουν να διδάσκει εκείνη την πελώρια ανοησία, ότι, λέει, μαθαίνουμε Ιστορία για να διδασκόμαστε από τα λάθη του παρελθόντος. Όταν ακούω κάτι τέτοια, σκέφτομαι τον Κολοκοτρώνη να λέει στο σημερινό στρατηγό: "Να προσέχεις στο Βαλτέτσι· έχει κάτι κοτρώνες που, αν δεν προσέξεις θα την πάθεις όπως την έπαθα εγώ: σκόνταψα και μετά κούτσαινα δυο μήνες!".

Απόσπασμα διάλεξης του Βασίλη Κρεμμυδά στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, 11 Νοεμβρίου 2008

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου.

Περιεχόμενα:

Προλόγισμα

Εισαγωγή

Η οικονομική κρίση στον ελλαδικό χώρο στις αρχές του 19ου αιώνα και οι επιπτώσεις της στην Επανάσταση του 1821
Η Επανάσταση του 1821: ερμηνευτικές προσεγγίσεις
Το Προεδρικό Διάγγελμα και η Ιστορία
"Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος". Μεθοδολογικές προτάσεις για τη μελέτη του Εικοσιένα
Πειρατεία και καταδρομή στο Εικοσιένα: οι γαλλικές αντιδράσεις (1821-1827)
Αρχαιότητα - Ελληνικός Διαφωτισμός - Εικοσιένα
Η έναρξη του Εικοσιένα
"Να ανακαινισθή και να αναζήση πάλιν το ελληνικόν γένος". Πρόσληψη και χρήσεις της Αρχαιότητας στον ελληνικό Διαφωτισμό και στο Εικοσιένα
Μηχανισμοί παραγωγής ιστορικών μύθων. Σχετικά με μια ομιλία του Παλαιών Πατρών Γερμανού
1821: από τις αυτονομήσεις στην ανεξαρτησία
Το οθωμανικό κράτος και η αναγκαστική αυτονόμηση του εμπορικού
Ο χαρακτήρας της κοινωνίας μας
Να μάθουμε το Εικοσιένα
Η καρδιά του Μιαούλη
Προεπαναστατικές πραγματικότητες: η οικονομική κρίση και η πορεία προς το Εικοσιένα
Πόλεμοι και πόλεμοι. Ποια η σχέση της σφαγής στο Ιράκ με τη δική μας Επανάσταση του '21
Έτσι "καπακώνεται" η Ιστορία. Η φοβερή οπισθοδρόμηση του Κωστή Παπαγιώργη
Η Εκκλησία στο Εικοσιένα. Μύθοι και ιδεολογήματα
Το Εικοσιένα στην κομμουνιστική ιστοριογραφία
Η Επανάσταση του 1821. Μύθοι και πραγματικότητες
Το 1821 να μην το ξεχάσουμε. Ο συμβολισμός της ναυμαχίας στο Ναυαρίνο
Η εξωτερική πολιτική της Επανάστασης και η ναυμαχία του Ναυαρίνου
Οι μύθοι της Επανάστασης. Το ιστορικό ψέμα και η ημιμαθής κοινωνία
Η επανάσταση του 1821: οικονομία, κοινωνία, πολιτική
Το καριοφίλι, το κανόνι, τα λεφτά, ο αρχηγός κι η εξουσία. Πώς έγινε ο πόλεμος της Ανεξαρτησίας

Για τον Βασίλη Κρεμμυδά. Συνοπτικά βιογραφικά στοιχεία

Συμπλήρωμα εργογραφίας 2009-2020