Η Αρχισατραπία του Ικονίου

Η Αρχισατραπία του Ικονίου είναι ο συντομευμένος τίτλος, με τον οποίο αποκαλείται περιληπτικά και γενικώς ένα σύγγραμμα του μαρτυρικού Πατριάρχη της Κωνσταντινουπόλεως Κυρίλλου Στ', ο οποίος όχι μόνο περιέγραψε αναλυτικά ολόκληρη την επαρχία Ικονίου και Καππαδοκίας, όπου είχε διατελέσει Μητροπολίτης προ της αναρρήσεώς του στον Οικουμενικό Θρόνο, αλλά επί πλέον σχεδίασε, συνέταξε και δημοσίευσε ένα χάρτη της περιοχής εκείνης, ένα Χωρογραφικό Πίνακα, όπως τον ονομάζει.
Τόσο το σύγγραμμα αυτό του Κυρίλλου, όσο και ο χάρτης που το συνοδεύει, που χρονολογούνται από τις αρχές του 19ου αιώνα, αποτελούν την πρώτη και λεπτομερή περιγραφή των επαρχιών Λυκαονίας και Καππαδοκίας (Καραμανίας). Μέσα από αυτά αναδύονται εξαιρετικά ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τους ελληνορθόδοξους πληθυσμούς της λίαν εκτεταμένης αυτής περιοχής, τα ιερά προσκυνήματα και τα βυζαντινά μνημεία της, την ανθρωπογεωγραφία και την ιστορία της.
Το διπλό αυτό πόνημα του Κυρίλλου (ολοκληρωμένο σύγγραμμα και χάρτης) γίνεται σήμερα γνωστό στο αναγνωστικό και φιλέρευνο κοινό, για πρώτη φορά μετά το 1815.
Στο τέλος του συγγράμματος προστίθεται μια σύντομη αλλά επαρκής περιγραφή της Αδριανούπολης, προσφορά του Κυρίλλου στην ιδιαιτέρα του πατρίδα, όπου επέπρωτο να μαρτυρήσει ταυτόχρονα με τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε', θύμα και αυτός της εκδικητικής μανίας του σουλτάνου, ευθύς ως εξερράγη η Επανάσταση του Μαρτίου του 1821