Υπάρχει Τέχνη μετά το τέλος της Τέχνης;

Πρέπει ωστόσο να τεθεί το ερώτηµα: Είναι η τρέχουσα πολύκλαυστη κατάσταση της σύγχρονης τέχνης µια απλή
εκτροπή; Είναι λάθος των καλλιτεχνών, των µουσείων ή των ιδρυµάτων; Ποιες είναι οι προοπτικές για να βάλουµε τα
πράγµατα σωστά στη θέση τους; Ένα µείζον συνέδριο που περιλαµβάνει όλους τους επαγγελµατίες του κόσµου της
τέχνης, οι οποίοι στη συνέχεια αποφασίζουν να µεταµορφώσουν ολόκληρο τον χώρο της τέχνης; Υπάρχουν
καλλιτέχνες αδίκως αγνοηµένοι που θα έπρεπε να αναγνωριστούν, και ποιος θα µπορούσε να το κάνει; Πρέπει τα
προγράµµατα των Καλλιτεχνικών Σχολών να υποβληθούν σε πλήρη επανεξέταση; Πρέπει οι πόροι που η πολιτεία
διαθέτει στην κουλτούρα να χρησιµοποιηθούν αλλιώς; Τίποτα δεν είναι πιο αβέβαιο. Το πρόβληµα είναι πιο σοβαρό.
Είναι η σηµερινή κατάσταση της κοινωνίας και ο τρόπος που εξελίχθηκε, που καθιστά τόσο δύσκολη κάθε άλλη
κατάσταση της τέχνης. Το πρόβληµα είναι ότι από τότε που υφίσταται κάτι σαν την «τέχνη» —ξεκινώντας από την
Αναγέννηση— ποτέ ο ρόλος της στην κοινωνία δεν ήταν τόσο ασήµαντος είτε η ύπαρξή της τόσο περιθωριακή, παρά
το γεγονός ότι ποτέ δεν είδαµε τόσους πολλούς καλλιτέχνες και τόσες πολλές πληροφορίες και γνώσεις να
κυκλοφορούν στο ευρύ κοινό, και τόσο µεγάλες ουρές έξω από τις εκθέσεις. Το πρόβληµα της σύγχρονης τέχνης είναι
η παντελής έλλειψη σηµασίας της στη συλλογική ζωή και το αστείο είναι ότι οι επαγγελµατίες της βολεύονται απόλυτα
µε αυτήν την κατάσταση, επειδή ποτέ άλλοτε δεν είχαν κερδίσει τόσα πολλά χρήµατα.
Υπάρχουν όµως έργα που θα αποδίδουν, σε εκατό χρόνια, αυτό που ζούµε σήµερα;
Και άραγε, υπάρχουν άνθρωποι που νιώθουν αυτήν την ανάγκη; - Anselm Jappe

Αν ο άνθρωπος είναι ένα πολιτισµικό όν, τότε θα πρέπει να αναζητήσει έναν νέο πολιτισµικό προσανατολισµό στον
χώρο, τον χρόνο και την ψυχή· και ίσως αυτή η στροφή στον 21ο αιώνα συνταράξει την κοινωνία, όπως η κοινωνική
και η οικονοµική κρίση. - Robert Kurz