Πρόσφυγες στο Ηράκλειο του μεσοπολέμου

(...) Ο στόχος της μελέτης αυτής είναι να δώσει μια, όσο το δυνατόν πληρέστερη, περιγραφή της παρουσίας των προσφύγων στον νομό Ηρακλείου, από την άφιξη τους (1922) μέχρι την κήρυξη του πολέμου, το 1940. Στο βιβλίο εξετάζονται θέματα όπως: πόσος προσφυγικός πληθυσμός ήλθε στον νομό Ηρακλείου και πότε, ποια η σύνθεση του, ποιος ο τόπος προέλευσης του, πώς αντιμετωπίστηκε από την τοπική κοινωνία και αν υπήρξαν φαινόμενα κοινωνικού ρατσισμού, ποια η συμβολή του κράτους, των τοπικών φορέων και των διεθνών οργανισμών για την προσωρινή και μόνιμη αποκατάστασή του, σε ποιες περιοχές του νομού αυτός εγκαταστάθηκε, ποιες οι επαγγελματικές του δραστηριότητες, πώς συγκροτήθηκε σε συλλογικές μορφές, πώς εντάχθηκε στο νέο περιβάλλον, πώς επηρέασε τις διάφορες εκφάνσεις της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής του νομού Ηρακλείου (γεωργία, εμπόριο-βιομηχανία, εκπαίδευση, αθλητισμό, πολεοδομία, συνδικαλισμό, πολιτική, πολιτισμό κ.ά.), και με ποιες νομοθετικές ρυθμίσεις το κράτος αντιμετώπισε τα ζητήματα που τον αφορούσαν· ακόμη το γεγονός της αναχώρησης των Μουσουλμάνων του Ηρακλείου, οι φορείς που διαχειρίστηκαν τη μουσουλμανική περιουσία και ποιοι ήταν οι αποδέκτες της. Η μελέτη περιέχει επίσης ένα Παράρτημα, με στοιχεία που ενισχύουν την έρευνα, και σειρά νομοθετικών μέτρων για την αποκατάσταση των προσφύγων και τη διαχείριση της μουσουλμανικής περιουσίας. (...) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
Πρόλογος
Συντομογραφίες
Α' Μέρος
Άφιξη. Πρώτα μέτρα
1. Η άφιξη των προσφύγων
2. Η κοινωνία του Ηρακλείου
3. Κρατική μέριμνα. Ξένες οργανώσεις
α. Σίτιση
β. Υγειονομική περίθαλψη
γ. Παιδική μέριμνα
δ. Περίθαλψις Εγγύς Ανατολής (NER)
4. Δήμος Ηρακλείου
5. Τοπικός τύπος
6. Πολιτογράφηση
7. Η αναχώρηση των Μουσουλμάνων
Β' Μέρος
Αποκατάσταση
1. Αστική αποκατάσταση
2. Ανταλλάξιμα και ντόπιοι μισθωτές
3. Αγροτική αποκατάσταση
α. Παραχώρηση κλήρου
β. Κτηματογράφηση. Αστοί κληρούχοι
γ. Οριστική κατάταξη κληρούχων
δ. Επανεκτίμηση κλήρων
ε. Αποζημίωση αγροτών προσφύγων
4. Στέγαση των προσφύγων
α. Προσωρινή στέγαση
β. Στέγαση αστών προσφύγων
γ. Στέγαση αγροτών προσφύγων
Γ' Μέρος
Ενσωμάτωση στο νέο περιβάλλον
1. Απασχόληση των προσφύγων
2. Ένταξη των προσφύγων στην τοπική κοινωνία
3. Πολιτική συμπεριφορά των προσφύγων
4. Αριστερά και πρόσφυγες
5. Προσφυγικοί Σύλλογοι
6. Προσφυγικός τύπος
7. Προσφυγικοί ναοί
Δ' Μέρος
Επιδράσεις
1. Βιομηχανία - Εμπόριο
2. Αγροτική οικονομία
3. Χάρτης τοπικής αυτοδιοίκησης
4. Εκπαίδευση
5. Αθλητισμός
6. Πολιτισμός
7. Συνδικαλισμός
8. Πολεοδομική νομοθεσία. Φτηνή κατοικία
9. Εθνολογική αλλαγή
10. Αστικοποίηση του πληθυσμού
11. Ιδιωτικά θεραπευτήρια
Επίλογος
Παράρτημα
Νομοθεσία σχετική με τους πρόσφυγες και την ανταλλάξιμη μουσουλμανική περιουσία
Πηγές και Βιβλιογραφία
Πίνακες
Γραφήματα
Σχεδιαγράμματα
Ευρετήριο προσώπων
Χάρτες