Η ανθεκτικότητα ως παράµετρος χωρικού σχεδιασµού έναντι των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής

Πρόλογος: Κωνσταντίνος Σερράος
Οι πόλεις, ιστορικοί τόποι και συγχρόνως σημαντικά ζωντανά πληθυσμιακά, κοινωνικά και οικονομικά επίκεντρα, συζητούν τα τελευταία χρόνια εντατικά, γύρω από μια νέα έννοια, αυτή της «ανθεκτικότητας», που περιγράφει την ικανότητά τους να επανακάμπτουν μετά από χρόνιες πιέσεις ή/και αιφνίδιες κρίσεις, να προσαρμόζονται και να εξελίσσονται.

Σε αυτό το πλαίσιο, που συναρτάται άρρηκτα με το γίγνεσθαι στον ευρωπαϊκό και τον παγκόσμιο χάρτη, τα κράτη και οι πόλεις συνειδητοποιούν ολοένα και εντονότερα, ότι θα πρέπει να είναι σε θέση να επανακάμπτουν σε κατάσταση ισορροπίας, κάτι που αποτελεί βασική προϋπόθεση για την αειφόρο ανάπτυξη. Κρίσιμο ζήτημα αποτελεί, επομένως, η διαμόρφωση μεθοδολογικών εργαλείων και κατευθύνσεων πολιτικής όσον αφορά τον προγραμματισμό για τις πόλεις και τις περιφέρειες, ώστε αυτές να καταστούν περισσότερο ανθεκτικές απέναντι σε ορατές πλέον περιβαλλοντικές, κοινωνικές, οικονομικές, γεωπολιτικές, κ.λπ. προκλήσεις.

Επειδή δε η πλειοψηφία των παραπάνω σχετικών πολιτικών έχει, αν όχι άμεση χωρική αναφορά, τουλάχιστον σημαντικές χωρικές επιπτώσεις, μεγάλη σημασία αποκτά ο συνυπολογισμός της ανάγκης για επίτευξη αυξημένης ανθεκτικότητας, ως σημαντικότατης πλέον παραμέτρου κατά τη διαδικασία του χωρικού σχεδιασμού όλων των επιπέδων (εθνικό, περιφερειακό, τοπικό) και όλων των ειδών (τακτικό ή και ειδικό).

Το παρόν έργο έχει ακριβώς αυτή τη σημαντική συνεισφορά στο επιστημονικό πεδίο των επιστημών του χώρου, με αναφορά στην Ελλάδα, και με ιδιαίτερη πρωτότυπη συμβολή, μεταξύ άλλων, στη διερεύνηση του ρόλου των χωρικών πολιτικών στην αύξηση της ανθεκτικότητας, στην ανάδειξη βέλτιστων πρακτικών και καλών εφαρμοζόμενων πολιτικών, στην εξέταση έξυπνων εργαλείων και πρακτικών χωρικού σχεδιασμού για μια βελτιωμένη ανθεκτικότητα, όπως επίσης και στην ανάδειξη της σημασίας και του κρίσιμου ρόλου της διεπιστημονικότητας.