Όπλο μετά μουσικής

«Οι αγαπημένοι μου συγγραφείς είναι πάντα εκείνοι που αρνούνται να επαναληφθούν και έπαιξαν με τις μορφές των ειδών, αλλά το έκαναν με έναν τρόπο ο οποίος υπερκέρασε τα όρια των ειδών με τα οποία καταπιάστηκαν παιγνιωδώς», έχει δηλώσει σε μια συνέντευξή του ο Τζοναθαν Λέθεμ.

Πράγματι, ο Αμερικανός συγγραφέας αναμειγνύει δημιουργικά και συναρπαστικά την επιστημονική φαντασία με το μυθιστόρημα μυστηρίου.

Στο «Όπλο μετά μουσικής», εν μέρει επιστημονική φαντασία και εν μέρει νουάρ αστυνομικό μυθιστόρημα, παρακολουθούμε τις περιπέτειες του Κόνραντ Μέτκαλφ, πρώην αστυνομικού και νυν ιδιωτικού ντετέκτιβ, ενός σκληρού τύπου και έμπλεου θράσους.

Ο Μέτκαλφ πλάθεται από τον συγγραφέα με πρότυπο τον Φίλιπ Μάρλοου, με την έξυπνη ομιλία του, την ξεροκεφαλιά και την άρνησή του να εγκαταλείπει υποθέσεις.

Τον Μέτκαλφ προσλαμβάνει ένας άντρας που ισχυρίζεται ότι τον έχουν παγιδεύσει και του φορτώνουν το φόνο ενός διακεκριμένου ουρολόγου. Ο Μέτκαλφ δεν αργεί να συνειδητοποιήσει ότι κανένας δεν θέλει να εξιχνιαστεί η υπόθεση: ούτε η πρώην σύζυγος του θύματος, ούτε η αστυνομία, και οπωσδήποτε όχι το ένοπλο κι οξύθυμο καγκουρό που είναι στη δούλεψη του αφεντικού της τοπικής μαφίας.

Στον μελλοντικό κόσμο (στα μέσα του 21ου αιώνα) που πλάθει η φαντασία του Λέθεμ, τα παιδιά, χάρη στην τεχνολογία, είναι πιο έξυπνα και πιο κυνικά από τους ενήλικες, ενώ τα ζώα, χάρη σε βιοεπιστημονικές τεχνικές, μπορούν να αποκτήσουν ανθρώπινη νοημοσύνη (μπουλντόγκ είναι φύλακες σε πάρκινγκ, τεριέ κάνουν ντελίβερι, πρόβατα είναι νοικοκυρές και πίθηκοι ιδιωτικοί ντετέκτιβ).

Επίσης, χάρη στην τεχνολογία, είναι εφικτή η ανταλλαγή νεύρων, και τα ζευγάρια, στον κόσμο του Λέθεμ, ανταλλάσσουν ερωτογενείς ζώνες για λόγους σεξουαλικού πειραματισμού. Οι άνθρωποι είναι πιο εύθικτοι, το να κάνεις ερωτήσεις θεωρείται ιδιαζόντως αναιδές, κάτι που καθιστά τους ιδιωτικούς ντετέκτιβ παρίες της κοινωνίας. Το ραδιόφωνο, αντί να μεταδίδει κακές ειδήσεις στους υπερευαίσθητους ακροατές, παίζει δυσοίωνη μουσική. Οι πάντες «φτιάχνονται» με ένα ναρκωτικό που το σνιφάρουν και που διατίθεται σε καμιά δεκαριά διαφορετικές ποικιλίες (Αποδεκτόλ, Αποφευγόλ, Λησμονόλ) σε καταστήματα που λέχονται Φτιαχνερίες.

Το «Όπλο» ακολουθεί τους τρόπους του σκληρού νουάρ μυθιστορήματος, ιδίως του μεγάλου Ρέιμοντ Τσάντλερ, του οποίου άλλωστε ένα απόσπασμα επιλέγει ο Λέθεμ ως μότο: «Ήταν εύκολο να τον εντοπίσεις, όσο εύκολο είναι και να εντοπίσεις ένα καγκουρό που φοράει σμόκιν». Η πλοκή καθηλώνει τον αναγνώστη και η αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο είναι δεξιοτεχνική, ενώ δεν λείπει το χιούμορ και η κοινωνική κριτική. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα μυθιστόρημα «χαρμολύπης» στο κέντρο του οποίου πάλλονται μεγάλα ζητήματα σχετικά με τη μνήμη και την υφή της προσωπικότητας.

Το «Όπλο μετά μουσικής» ήταν υποψήφιο για το Βραβείο Καλύτερου Μυθιστορήματος Nebula.