Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις

Η 7η έκδοση του έργου «Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις» κρίθηκε απαραίτητη λόγω των πρόσφατων νομοθετικών μεταβολών που επέφερε ο Ν 4808/2021 στο εργατικό δίκαιο. Το έργο εξετάζει από θεωρητική και πρακτική σκοπιά όχι μόνο «κλασικά» ζητήματα του εργατικού δικαίου, όπως τις μορφές εμφάνισης και το κύρος της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας, τη λειτουργία της μίσθωσης ανεξάρτητων υπηρεσιών, των «άτυπων» συμβάσεων και άλλων εννόμων σχέσεων, τη σχέση μεταξύ διαχειριστών/διευθύνοντων συμβούλων και νομικών προσώπων, την υποχρέωση πίστης του εργαζόμενου, την αναστολή και καταγγελία της σύμβασης εργασίας, αλλά και σύγχρονα θέματα, όπως την εξωτερική ανάθεση υπηρεσιών (outsourcing), την τηλεργασία, την εκ περιτροπής εργασία και άλλες μορφές ελαστικής απασχόλησης. Παράλληλα, η παράθεση πρόσφατης νομολογίας ενισχύει την καλύτερη κατανόηση και εμβάθυνση στα ως άνω ζητήματα. Πρόκειται για έναν πολύτιμο οδηγό για τον εφαρμοστή του εργατικού δικαίου, αλλά και τον φοιτητή.


Περιεχόμενα
ΠρόλογοςΣελ. VII
ΣυντομογραφίεςΣελ. XXXIIΙ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Γενική εισαγωγή στο εργατικό δίκαιο
Μισθωτή εργασία και η αυτονόμηση του εργατικού δικαίουΣελ. 2
Α. Εργασία και το δίκαιο της μισθωτής εργασίαςΣελ. 2
Β. Τα δομικά στοιχεία του εργατικού δικαίου και η προστατευτική λειτουργία τουΣελ. 6
α) Η προστατευτική λειτουργία του εργατικού δικαίουΣελ. 6
β) Μικρή αναδρομή στην εμφάνιση και ρύθμιση της μισθωτής απασχόλησηςΣελ. 9
γ) Οι εργασιακές σχέσεις στην ψηφιακή εποχήΣελ. 12
δ) Η «συλλογική διάσταση» του εργατικού δικαίουΣελ. 18
ε) Το εργατικό δίκαιο ρυθμίζει μόνο σχέσεις εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίουΣελ. 21
1.2. Οι απαρχές και η πρώτη σταδιοδρομία του εργατικού δικαίου στην ελληνική έννομη τάξηΣελ. 22
1.3. Κανονιστικός σχηματισμός του εργατικού δικαίουΣελ. 25
Α. Η παραγωγή ρυθμίσεων εργατικού δικαίου σε εθνικό επίπεδοΣελ. 25
α) Το ΣύνταγμαΣελ. 27
β) Ο ΝόμοςΣελ. 31
γ) Εθιμικό εργατικό δίκαιοΣελ. 32
δ) Συλλογικές συμβάσεις και διαιτητικές αποφάσειςΣελ. 33
ε) Κανονισμός εργασίαςΣελ. 35
στ) Λοιπές επιχειρησιακές συναποφάσεις εργοδότη και εκπροσωπευτικών οργάνων των εργαζομένωνΣελ. 36
ζ) Συναλλακτική συνήθεια και εργατικό δίκαιοΣελ. 37
η) Επιχειρησιακή συνήθεια ή πρακτική της εκμετάλλευσηςΣελ. 37
Β. Η παραγωγή κανόνων εργατικού δικαίου σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδοΣελ. 42
α) Η κανονιστική δραστηριότητα της Διεθνούς Οργάνωσης ΕργασίαςΣελ. 44
β) Το ενωσιακό εργατικό δίκαιοΣελ. 46
Γ. Σημασία της νομολογίας για το εργατικό δίκαιοΣελ. 52
Δ. Ιεραρχία των ρυθμιστικών παραγόντων του εργατικού δικαίουΣελ. 53
1.4. Οι βασικές αρχές του εργατικού δικαίουΣελ. 56
Α. Ισότητα και απαγόρευση διακρίσεων στην εργασία και το επάγγελμαΣελ. 56
α) Αρχή ισότητας – αρχή ισότητας στην αμοιβήΣελ. 60
β) Αρχή ισότητας των φύλωνΣελ. 64
γ) Αρχή ίσης μεταχείρισηςΣελ. 68
Β. Αρχή της απαγόρευσης παραίτησης από εργασιακά δικαιώματα που θεσπίζονται με κανόνες δημόσιας τάξηςΣελ. 68
Γ. Απαγόρευση αναγκαστικής ή υποχρεωτικής εργασίαςΣελ. 73
Δ. Αρχή της εύνοιας (αρχή ευνοϊκότερης ρύθμισης)Σελ. 75
Ε. Η ρήτρα της κατάχρησης δικαιώματος στο εργατικό δίκαιοΣελ. 79
1.5. Το ζήτημα της ευελιξίας στις εργασιακές σχέσειςΣελ. 84
A. Ευελιξία στο επίπεδο της φυσιογνωμίας και του τύπου της εργασιακής σχέσηςΣελ. 85
B. Ευελιξία στο επίπεδο της ελευθερίας πρόσληψης-απόλυσηςΣελ. 86
Γ. Ευελιξία στο επίπεδο της αμοιβής και των λοιπών όρων εργασίαςΣελ. 86
Δ. Ευελιξία στο επίπεδο της οργάνωσης του χρόνου της εργασίαςΣελ. 86
Ε. Ευελιξία στο επίπεδο του τόπου παροχής της εργασίαςΣελ. 87
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Έννοια, λειτουργία και κύρος της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας
2.1. Γενικά χαρακτηριστικά της σύμβασης εξαρτημένης εργασίαςΣελ. 89
2.2. Έννοια της εξάρτησης και τα στοιχεία που την θεμελιώνουνΣελ. 93
Α. Στοιχεία που θεμελιώνουν την εξάρτησηΣελ. 96
α) ΓενικάΣελ. 96
β) H ανάπτυξη πρωτοβουλίαςΣελ. 98
γ) Η κοινωνικοασφαλιστική ένταξη του εργαζόμενουΣελ. 99
δ) Ο χαρακτηρισμός που δίνουν τα μέρη και άλλα τυπολογικά στοιχείαΣελ. 99
Β. Το ζήτημα του νομοθετικού χαρακτηρισμού της εργασιακής σχέσηςΣελ. 100
2.3. Απασχόληση στο πλαίσιο άλλων εννόμων σχέσεωνΣελ. 103
Α. Σχέση (ή μίσθωση) ανεξαρτήτων υπηρεσιώνΣελ. 104
Β. Σχέση μίσθωσης έργουΣελ. 106
Γ. Παροχή εργασίας στο πλαίσιο σύμβασης εταιρείαςΣελ. 109
Δ. Σχέση εντολήςΣελ. 110
Ε. Παροχή υπηρεσιών στο πλαίσιο οικογενειακών σχέσεωνΣελ. 110
ΣΤ. Παροχή εργασίας λόγω ηθικής υποχρέωσης ή άλλου ιδιαίτερου προσωπικού συνδέσμουΣελ. 111
Ζ. Σχέσεις υποχρεωτικής εργασίαςΣελ. 112
2.4. Το ζήτημα των «παράλληλων εργασιακών σχέσεων»Σελ. 112
2.5. Σχέσεις εξαρτημένης εργασίας με ιδιόμορφα χαρακτηριστικάΣελ. 113
Α. Παροχή γεωργικών και κτηνοτροφικών εργασιώνΣελ. 113
Β. Η ναυτική εργασίαΣελ. 115
2.6. Η αρχή της ελευθερίας των συμβάσεων και οι περιορισμοί της στο πεδίο των εργασιακών σχέσεωνΣελ. 120
Α. Περιορισμοί και υποχρεώσεις κατά τη σύναψη της σύμβασης εργασίαςΣελ. 122
α) ΓενικάΣελ. 122
β) Έγγραφος τύποςΣελ. 123
γ) Διαδικαστικές εργοδοτικές υποχρεώσεις κατά την πρόσληψηΣελ. 124
δ) Περιορισμοί στην ελευθερία επιλογής αντισυμβαλλόμενουΣελ. 126
ε) Ειδικά η πρόσληψη με διαγωνισμόΣελ. 130
στ) Το ζήτημα της μεσολάβησης για την εύρεση εργασίας - Ιδιωτικά Γραφεία Ευρέσεως εργασίαςΣελ. 136
ζ) Ειδικώς περιορισμοί στην πρόσληψη στο δημόσιο τομέαΣελ. 138
Β. Περιορισμοί ως προς τη διαμόρφωση του περιεχομένου της σύμβασης εργασίαςΣελ. 139
Γ. Περιορισμοί στο επίπεδο της λύσης της σύμβασης εργασίαςΣελ. 140
2.7. Το κύρος της σύμβασης εργασίας (άκυρη σύμβαση εργασίας)Σελ. 141
Α. Λόγοι ακυρότητας σύμβασης εργασίαςΣελ. 143
α) Έλλειψη δικαιοπρακτικής ικανότηταςΣελ. 143
β) Έλλειψη νόμιμης εκπροσώπησης εκ μέρους του εργοδότηΣελ. 143
γ) Παράλειψη τήρησης έγγραφου τύπουΣελ. 144
δ) Μη εφοδιασμός με άδεια εργασίαςΣελ. 145
ε) Μη εφοδιασμός με βιβλιάριο υγείαςΣελ. 146
στ) Ανυπαρξία επαγγελματικής άδειας ή πτυχίου άσκησης επαγγέλματος ή επαγγελματικού βιβλιαρίουΣελ. 148
ζ) Μη τήρηση λοιπών όρων και διαδικαστικών προϋποθέσεων κατά την πρόσληψηΣελ. 148
η) Απασχόληση σε δεύτερο εργοδότη καθ’ υπέρβαση του νομίμου ωραρίουΣελ. 149
θ) Απασχόληση στο δημόσιο με διαφορετικό αντικείμενο από αυτό της σύναψης της σύμβασηςΣελ. 149
Β. Συνέπειες από την ακυρότητα της σύμβασης εργασίαςΣελ. 149
α) Ο αδικαιολόγητος πλουτισμός του εργοδότηΣελ. 151
β) Δυνατότητα εκ των υστέρων επικύρωσης με αναδρομικές συνέπειεςΣελ. 154
γ) Λύση της άκυρης σύμβασης εργασίαςΣελ. 155
Γ. Παραγραφή αξιώσεων από άκυρη σύμβαση εργασίαςΣελ. 156
2.8. Υποχρέωση έγγραφης ενημέρωσης εργαζομένων για τους όρους της εργασιακής σχέσηςΣελ. 156
Α. Το περιεχόμενο της αρχικής ενημέρωσηςΣελ. 156
Β. Ενημέρωση για μεταγενέστερη μεταβολή των στοιχείωνΣελ. 160
Γ. Συνέπειες από την παράλειψη ενημέρωσηςΣελ. 160
KΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Μορφές εμφάνισης της σχέσης εξαρτημένης εργασίας
3.1. Σχέση εργασίας αορίστου και ορισμένου χρόνουΣελ. 162
Α. ΓενικάΣελ. 162
Β. Σιωπηρή παράταση για αόριστο χρόνο των συμβάσεων ορισμένου χρόνου δυνάμει νομικού πλάσματος (ανανέωση σύμβασης)Σελ. 170
Γ. Υποχρεώσεις σχετικές με τις συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνουΣελ. 172
α) Υποχρέωση μη διάκρισηςΣελ. 172
β) Υποχρέωση ενημέρωσης για ευκαιρίες πλήρους απασχόλησηςΣελ. 174
γ) Παροχή διευκολύνσεων για επαγγελματική κατάρτισηΣελ. 174
δ) Υποχρέωση ενημέρωσης και διαβούλευσηςΣελ. 175
Δ. Αλλεπάλληλες (διαδοχικές) συμβάσεις ορισμένου χρόνουΣελ. 175
α) Αλλεπάλληλες συμβάσεις ορισμένου χρόνου στον ιδιωτικό τομέα (ΠΔ 81/2003)Σελ. 177
β) Αλλεπάλληλες συμβάσεις ορισμένου χρόνου στο δημόσιο τομέα (ΠΔ 164/2004)Σελ. 179
Ε. Εποχιακώς απασχολούμενοιΣελ. 182
3.2. Απασχόληση με πλήρες ωράριο και μερική απασχόλησηΣελ. 188
Α. Έννοια πλήρους ωραρίουΣελ. 188
Β. Μερική απασχόλησηΣελ. 189
α) Έννοια και περιεχόμενο της συμφωνίαςΣελ. 189
β) Διαδικαστικές προϋποθέσεις κύρουςΣελ. 191
γ) Αναλογική εφαρμογή εργατικής νομοθεσίας και αρχή μη διάκρισηςΣελ. 194
δ) Εφαρμογή των διατάξεων περί μερικής απασχόλησης και στο δημόσιο τομέαΣελ. 199
Γ. Εκ περιτροπής εργασίαΣελ. 199
α) Συμβατική εκ περιτροπής εργασίαΣελ. 201
β) Μονομερής επιβολή της εκ περιτροπής εργασίαςΣελ. 204
3.3. Ετοιμότητα εργασίαςΣελ. 225
Α. ΈννοιαΣελ. 225
α) Εγρήγορση και γνήσια ετοιμότηταΣελ. 225
β) Απλή ετοιμότητα (ετοιμότητα κλήσης)Σελ. 226
Β. Ετοιμότητα προς εργασία και εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίαςΣελ. 227
Γ. Ειδικές περιπτώσεις ετοιμότηταςΣελ. 228
3.4. Σύμβαση δοκιμής (δοκιμαστική εργασία)Σελ. 229
3.5. Σύμβαση μαθητείας – σχέση εκπαιδευομένουΣελ. 232
Α. Γνήσια σύμβαση μαθητείαςΣελ. 232
Β. Σύμβαση εξαρτημένης εργασίας μαθητευόμενουΣελ. 234
Γ. Ειδικές συμβάσεις μαθητείαςΣελ. 235
Δ. Σχέση υποτρόφου προς ερευνητικό κέντροΣελ. 236
Ε. Εργοδοτικές υποχρεώσεις εργοδότη σε περίπτωση μαθητείας και πρακτικής άσκησηςΣελ. 236
3.6. Σχέση δανεισμού εργασίαςΣελ. 236
3.7. Σύμβαση προσωρινής απασχόλησηςΣελ. 241
Α. ΓενικάΣελ. 241
Β. Βασικά χαρακτηριστικά της σύμβασης προσωρινής απασχόλησηςΣελ. 246
Γ. Αναγκαίο περιεχόμενο της σύμβασης προσωρινής απασχόλησηςΣελ. 250
Δ. Όροι εργασίας και προσδιορισμός των αποδοχών του μισθωτού προσωρινής απασχόλησηςΣελ. 251
Ε. Διάρκεια συμβατικής σχέσης με την ΕΠΑ και διάρκεια απασχόλησης στον έμμεσο εργοδότηΣελ. 252
ΣΤ. Η εφαρμογή της ίσης μεταχείρισης στις συμβάσεις προσωρινής απασχόλησηςΣελ. 254
Ζ. Λοιπά δικαιώματα και υποχρεώσειςΣελ. 255
α) Υπαγωγή σε κανονισμό εργασίαςΣελ. 255
β) Υγιεινή και ασφάλεια των διατιθέμενων μισθωτώνΣελ. 255
γ) Δικαίωμα ενημέρωσης και συνδικαλιστικά δικαιώματαΣελ. 256
δ) Ασφαλιστικά δικαιώματα στην προσωρινή απασχόλησηΣελ. 256
Η. Διασφάλιση εργατικών αξιώσεων (αλληλέγγυα ευθύνη ΕΠΑ και έμμεσου εργοδότη)Σελ. 257
Θ. ΚυρώσειςΣελ. 258
3.8. Η εξωτερική ανάθεση υπηρεσιών (Outsourcing)Σελ. 259
Α. To outsourcing ως μορφή συνεργατικής σχέσης μεταξύ επιχειρήσεωνΣελ. 259
Β. Το διευθυντικό δικαίωμα επί του χρησιμοποιούμενου προσωπικού για την υλοποίηση του έργουΣελ. 262
Γ. Διάκριση σύμβασης outsourcing από τις συμβάσεις παραχώρησης ή διάθεσης προσωπικούΣελ. 265
3.9. Απασχόληση με τη μορφή της τηλεργασίαςΣελ. 267
Α. Γενικές αναφορέςΣελ. 267
Β. Έννοια τηλεργασίας και όροι εργασίας του τηλεργαζόμενουΣελ. 274
Γ. Τηλεργασία ως μέτρο αντιμετώπισης του κορωνοϊούΣελ. 279
3.10. Απασχόληση σε ψηφιακές πλατφόρμεςΣελ. 280
Α. Γενικές αναφορέςΣελ. 280
Β. Χαρακτήρας της σχέσης των παρόχων υπηρεσιών μέσω ψηφιακών πλατφορμώνΣελ. 283
Γ. Όροι και συνθήκες εργασίαςΣελ. 284
3.11. Σύμβαση ομαδικής εργασίαςΣελ. 285
Α. ΈννοιαΣελ. 285
Β. Τρόπος καταβολής των αποδοχώνΣελ. 286
3.12. Εργασιακές σχέσεις με στοιχεία αλλοδαπότητας – Ιδιωτικό διεθνές εργατικό δίκαιοΣελ. 287
Α. Διεθνική σύμβαση εξαρτημένης εργασίαςΣελ. 287
Β. Έλληνες εργαζόμενοι στην αλλοδαπήΣελ. 290
Γ. Σχέση διεθνικής απόσπασης εργαζόμενουΣελ. 293
α) Έννοια «αποσπασμένου» εργαζόμενουΣελ. 293
β) Όροι εργασίας και υποχρέωση εγγύησης ελάχιστων όρων εργασίαςΣελ. 295
γ) Ρυθμίσεις για μακροχρόνια απόσπασηΣελ. 296
δ) Λοιπές προβλέψειςΣελ. 297
KΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
Εργαζόμενοι με ειδικά χαρακτηριστικά
4.1. Γυναίκες εργαζόμενεςΣελ. 300
4.2. ΑνήλικοιΣελ. 301
Α. ΓενικάΣελ. 301
Β. Κατώτατο όριο ηλικίας εισόδου στην απασχόλησηΣελ. 304
Γ. Βασικές προϋποθέσεις απασχόλησης ανηλίκωνΣελ. 304
Δ. Ωράριο και λοιποί όροι εργασίας ανηλίκωνΣελ. 305
4.3. Άτομα με ειδικές ανάγκες και λοιπές προστατευόμενες κατηγορίες προσώπων (αναγκαστική σύμβαση εργασίας)Σελ. 307
Α. ΓενικάΣελ. 307
Β. Περιεχόμενο της προστασίαςΣελ. 309
Γ. Προστατευόμενα πρόσωπαΣελ. 311
Δ. Υπαγόμενες στο νόμο επιχειρήσεις και φορείςΣελ. 314
α) Επιχειρήσεις ιδιωτικού τομέαΣελ. 315
β) Φορείς δημοσίου τομέαΣελ. 316
Ε. Τρόπος υπολογισμού των προστατευόμενων εργαζομένωνΣελ. 317
ΣΤ. Διαδικασία αναγκαστικής τοποθέτησηςΣελ. 318
α) Επιχειρήσεις ιδιωτικού τομέαΣελ. 318
β) Φορείς δημόσιου τομέαΣελ. 320
Ζ. Λύση της αναγκαστικής εργασιακής σχέσηςΣελ. 321
Η. Διοικητικές κυρώσειςΣελ. 323
4.4. Υπάλληλοι διεύθυνσης και εμπιστοσύνης (Διευθύνοντες υπάλληλοι)Σελ. 323
4.5. Συνδικαλιστικά στελέχηΣελ. 327
4.6. Διευθύνοντες σύμβουλοι και μέλη ΔΣ Ανώνυμων Εταιρειών – Διαχειριστές ΕΠΕΣελ. 328
Α. Το πρόβλημα του χαρακτηρισμού της σχέσηςΣελ. 328
α) Διευθύνοντες και μέλη ΔΣ των ΑΕΣελ. 328
β) Διαχειριστές ΕΠΕΣελ. 331
Β. Το ζήτημα του κύρους της εργασιακής σχέσηςΣελ. 332
Γ. Το ζήτημα της αμοιβής των μελών του ΔΣ των ΑΕΣελ. 334
4.7. Οικιακοί - Οικόσιτοι μισθωτοίΣελ. 336
4.8. Αλλοδαποί εργαζόμενοιΣελ. 340
4.9. Αμειβόμενοι ή επαγγελματίες αθλητές – προπονητέςΣελ. 346
KΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
Βασικές υποχρεώσεις του μισθωτού
5.1. Γενικές αναφορέςΣελ. 349
5.2. Υποχρέωση παροχής εργασίαςΣελ. 350
Α. ΓενικάΣελ. 350
Β. Υποχρέωση για αυτοπρόσωπη παροχή της εργασίαςΣελ. 351
Γ. Το αμεταβίβαστο της εργοδοτικής αξίωσης προς παροχή εργασίαςΣελ. 352
Δ. Το είδος της οφειλόμενης εργασίαςΣελ. 353
Ε. Το ζήτημα της μικτής απασχόλησηςΣελ. 355
ΣΤ. Μεταβολή ή διαφοροποίηση της οφειλόμενης εργασίαςΣελ. 357
Ζ. Τόπος παροχής της εργασίαςΣελ. 358
α) ΓενικάΣελ. 358
β) ΜετάθεσηΣελ. 361
γ) Πρόσκαιρη εκτός έδρας μετακίνηση του μισθωτούΣελ. 363
Η. Χρόνος παροχής της εργασίαςΣελ. 364
Θ. Η πνευματική παραγωγή και οι εφευρέσεις του εργαζομένου ως περιεχόμενο της υποχρέωσης παροχής εργασίαςΣελ. 365
α) ΓενικάΣελ. 365
β) ΕφεύρεσηΣελ. 366
γ) Υπηρεσιακή εφεύρεσηΣελ. 367
δ) Εξαρτημένη εφεύρεσηΣελ. 367
ε) Ελεύθερη εφεύρεσηΣελ. 368
Ι. Μη εκπλήρωση ή πλημμελής εκπλήρωση της υποχρέωσης παροχής εργασίαςΣελ. 368
α) ΓενικάΣελ. 368
β) Μη παροχή εργασίας λόγω άσκησης νομίμου δικαιώματος ή τήρησης νομικής υποχρέωσηςΣελ. 369
γ) Μη παροχή εργασίας λόγω υπερημερίας εργοδότηΣελ. 370
δ) Συνέπειες από την μη εκπλήρωση ή την πλημμελή εκπλήρωση της υποχρέωσης για παροχή εργασίαςΣελ. 370
ΙΑ. Ευθύνη εργαζόμενου από ζημία που προκάλεσε στον εργοδότηΣελ. 371
5.3. «Υποχρέωση πίστης» του εργαζόμενουΣελ. 374
Α. ΓενικάΣελ. 374
Β. Η απαγόρευση ανταγωνισμού στο εργατικό δίκαιοΣελ. 377
α) ΓενικάΣελ. 377
β) Ρήτρα αποφυγής μελλοντικού ανταγωνισμούΣελ. 381
γ) Η (αθέμιτη) απόσπαση εργατικού δυναμικού ως εκδήλωση αθέμιτου ανταγωνισμούΣελ. 383
Γ. Ειδικότερα η «υποχρέωση εχεμύθειας»Σελ. 385
Δ. Συνέπειες από την παράβαση της αρχής της υποχρέωσης πίστηςΣελ. 386
α) ΓενικάΣελ. 386
β) Συνέπειες από την παραβίαση της υποχρέωσης μη ανταγωνισμούΣελ. 387
KΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ
Η αμοιβή της μισθωτής εργασίας
6.1. Νομική φύση, βασικά χαρακτηριστικά του μισθού και αρχές που διέπουν την καταβολή τουΣελ. 390
Α. ΓενικάΣελ. 390
Β. Παροχές που δεν αποτελούν μισθόΣελ. 394
α) Οι λειτουργικές δαπάνες της επιχείρησηςΣελ. 394
β) ΈξοδαΣελ. 395
γ) Οικειοθελείς παροχές που δεν αποτελούν μισθόΣελ. 396
δ) Άλλες περιπτώσειςΣελ. 398
6.2. Παράγοντες και κριτήρια καθορισμού ή αναπροσαρμογής των αποδοχώνΣελ. 398
Α. ΓενικάΣελ. 398
Β. Κατηγορίες μισθώνΣελ. 399
α) Συμβατικός ή συμφωνημένος μισθόςΣελ. 399
β) Νόμιμος μισθόςΣελ. 400
γ) Συνηθισμένος (ειθισμένος) μισθόςΣελ. 404
δ) Η εξεύρεση του οφειλόμενου μισθούΣελ. 405
Γ. Το ζήτημα του καταλογισμού των νομίμων αμοιβών σε ανώτερες καταβαλλόμενεςΣελ. 406
α) ΓενικάΣελ. 406
β) Περιπτώσεις που αποκλείεται ο καταλογισμόςΣελ. 410
γ) Περιπτώσεις που επιτρέπεται ο καταλογισμός με συμφωνίαΣελ. 411
6.3. Πρόσθετη αμοιβή για πρόσθετη εργασίαΣελ. 414
6.4. Αμοιβή επί συμφωνίας «μικτής επαγγελματικής απασχόλησης»Σελ. 418
6.5. Συστήματα αντιστοίχισης μισθού και εργασίαςΣελ. 420
Α. ΓενικάΣελ. 420
Β. Χρονικός μισθόςΣελ. 420
Γ. Μισθός κατά μονάδα εργασίαςΣελ. 421
Δ. Μισθός με ποσοστά ή με προμήθειαΣελ. 422
Ε. Διανομή κερδών ή μετοχών στους εργαζόμενουςΣελ. 423
ΣΤ. Μισθός με βάση την βαθμονομική αξιολόγηση της θέσης ή την αξιολόγηση της αποδοτικότηταςΣελ. 425
6.6. Μορφές μισθολογικών παροχώνΣελ. 425
Α. Χρηματικός μισθόςΣελ. 425
Β. Μισθός σε είδοςΣελ. 426
Γ. Η ομαδική ασφάλιση ως μισθολογική παροχήΣελ. 430
6.7. Σύνθεση του μισθούΣελ. 432
Α. ΓενικάΣελ. 432
Β. Βασικός μισθόςΣελ. 432
Γ. Επιδοματικός μισθόςΣελ. 433
α) ΓενικάΣελ. 433
β) Επιδόματα της ΕΓΣΣΕΣελ. 434
γ) Περιπτώσεις λοιπών συνηθέστερων επιδομάτωνΣελ. 436
Δ. Προσαυξήσεις του μισθούΣελ. 444
α) ΓενικάΣελ. 444
β) Αποζημίωση για εκτός έδρας διανυκτέρευσηΣελ. 445
Ε. Τακτικές και έκτακτες αποδοχέςΣελ. 447
6.8. Πότε οφείλεται μισθός χωρίς να παρέχεται εργασίαΣελ. 450
Α. ΓενικάΣελ. 450
Β. Υπερημερία ή αδυναμία εργοδότη περί την αποδοχή της εργασίαςΣελ. 451
α) ΓενικάΣελ. 451
β) Άρση της εργοδοτικής υπερημερίαςΣελ. 454
γ) Συνέπειες της υπερημερίας ή της αδυναμίας αποδοχής της εργασίαςΣελ. 455
δ) Υπολογισμός μισθών υπερημερίαςΣελ. 456
ε) Ένσταση αλλαχού κερδηθέντωνΣελ. 457
στ) Καταχρηστική άσκηση της αξίωσης για μισθούς υπερημερίαςΣελ. 458
Γ. Κώλυμα μισθωτού για σπουδαίο λόγοΣελ. 459
Δ. Άλλες περιπτώσεις που οφείλεται ο μισθός μολονότι δεν παρέχεται εργασίαΣελ. 463
6.9. Κρατήσεις στο μισθόΣελ. 464
Α. Μικτός και καθαρός μισθόςΣελ. 464
Β. Περιπτώσεις κρατήσεωνΣελ. 464
α) ΓενικάΣελ. 464
β) Η παρακράτηση εργατικής εισφοράς προς τα ασφαλιστικά Ταμεία ή ΟργανισμούςΣελ. 465
γ) Η παρακράτηση της συνδικαλιστικής συνδρομήςΣελ. 467
6.10. Συμψηφισμός οφειλόμενου μισθού με εργοδοτική απαίτηση έναντι του μισθωτούΣελ. 468
Α. Κανόνας της απαγόρευσης συμψηφισμούΣελ. 468
Β. Περιπτώσεις επιτρεπτού συμψηφισμούΣελ. 470
6.11. Προστασία του μισθούΣελ. 470
Α. Πότε και πώς πρέπει να καταβάλλεται ο μισθός (απαιτητό εργατικών απαιτήσεων)Σελ. 470
Β. Απαγόρευση παραίτησης από νόμιμες μισθολογικές αξιώσειςΣελ. 473
Γ. Αστικές συνέπειες από την καθυστέρηση καταβολής δεδουλευμένων αποδοχώνΣελ. 474
Δ. Εργοδοτικές υποχρεώσεις συναφείς με την καταβολή του μισθούΣελ. 474
α) Υποχρέωση τήρησης μισθολογίουΣελ. 474
β) Υποχρέωση χορήγησης εκκαθαριστικών σημειωμάτων μισθοδοσίας (αποδείξεις πληρωμής)Σελ. 474
Ε. Δικαστική επιδίωξη αποδοχώνΣελ. 476
α) Ένσταση εξόφλησηςΣελ. 476
β) Μη καταβολή των αποδοχών και αδικοπραξίαΣελ. 477
ΣΤ. Επίσχεση εργασίαςΣελ. 477
α) Προϋποθέσεις άσκησης δικαιώματος επίσχεσης εργασίαςΣελ. 477
β) Άσκηση του δικαιώματος επίσχεσης επί ενεργούς εργασιακής σχέσηςΣελ. 479
γ) Άσκηση του δικαιώματος επίσχεσης επί έγκυρης σύμβασης εργασίαςΣελ. 479
δ) Άσκηση δικαιώματος επίσχεσης και επί μη μισθολογικών ληξιπρόθεσμων αξιώσεωνΣελ. 480
ε) Τρόπος άσκησης του δικαιώματος επίσχεσηςΣελ. 481
στ) Καταχρηστική άσκηση του δικαιώματος επίσχεσηςΣελ. 481
ζ) Συνέπειες από την άσκηση του δικαιώματος επίσχεσηςΣελ. 483
η) Παύση υπερημερίας εργοδότη λόγω επίσχεσης εργασίαςΣελ. 484
θ) Απόκρουση του δικαιώματος επίσχεσης από τον εργοδότηΣελ. 485
ι) Πτώχευση της επιχείρησης και άσκηση του δικαιώματος επίσχεσηςΣελ. 485
ια) Διάκριση δικαιώματος επίσχεσης από το δικαίωμα απεργίαςΣελ. 485
ιβ) Επιδότηση εργαζόμενων σε περίπτωση επίσχεσης εργασίαςΣελ. 486
Ζ. Προστασία εργατικών απαιτήσεων σε περίπτωση αφερεγγυότητας εργοδότηΣελ. 486
Η. Παραγραφή οικονομικών αξιώσεων των εργαζόμενωνΣελ. 490
Θ. Διοικητικές και Ποινικές κυρώσειςΣελ. 491
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ
Ο χρόνος εργασίας
7.1. Γενικά περί χρόνου εργασίαςΣελ. 495
7.2. Επίκαιρα ζητήματα περί του χρόνου εργασίας και ενωσιακές (κοινοτικές) κανονιστικές παρεμβάσειςΣελ. 496
7.3. Κατηγορίες ωραρίωνΣελ. 499
Α. Νόμιμο ωράριοΣελ. 499
Β. Συλλογικό συμβατικό ωράριοΣελ. 501
Γ. Εφαρμοζόμενο (μειωμένο) ωράριοΣελ. 502
Δ. Ατομικό (συμβατικό) ωράριοΣελ. 502
7.4. Μειωμένα ή διαφορετικά νόμιμα ή συλλογικά συμβατικά ωράριαΣελ. 503
7.5. Εβδομαδιαία απασχόληση: πενθήμερη - εξαήμερη απασχόλησηΣελ. 505
Α. ΓενικάΣελ. 505
Β. Η απασχόληση κατά την έκτη ημέρα (σε σύστημα πενθήμερης εργασίας)Σελ. 506
7.6. Ωράριο λειτουργίας και ωράριο εργασίας στα καταστήματαΣελ. 507
7.7. Εργασία πέραν του συλλογικού συμβατικού και του νομίμου ωραρίουΣελ. 509
Α. Υπερεργασία - ΥπερωρίαΣελ. 511
α) Έννοιες «υπερεργασίας» και «υπερωρίας»Σελ. 511
β) Νόμιμη και παράνομη υπερωρίαΣελ. 514
Β. Υπέρβαση του νομίμου ωραρίου με απασχόληση και σε άλλον εργοδότη (πολλαπλή απασχόληση)Σελ. 521
7.8. Εργοδοτικές υποχρεώσεις σχετικές με τον έλεγχο των χρονικών ορίων εργασίαςΣελ. 522
7.9. Διευθέτηση του χρόνου εργασίαςΣελ. 524
Α. ΓενικάΣελ. 524
Β. Η «διευθέτηση» στην κοινοτική Οδηγία περί οργάνωσης του χρόνου εργασίας και στο ΠΔ 88/1999Σελ. 525
Γ. Η «διευθέτηση» στο άρθρο 41 του Ν 1892/1990Σελ. 526
α) Υπαγόμενες επιχειρήσεις και προσωπικό πεδίο αναφοράςΣελ. 526
β) Περιεχόμενο των συμφωνιών διευθέτησηςΣελ. 527
γ) Συμβατική θέσπιση συστημάτων διευθέτησηςΣελ. 529
7.10. Αργίες - Κυριακή - Εβδομαδιαία ανάπαυσηΣελ. 530
Α. Απαγόρευση εργασίας κατά την ημέρα Κυριακής και εξαιρέσιμων αργιώνΣελ. 530
α) Εισαγωγικές παρατηρήσειςΣελ. 530
β) Απαγόρευση εργασίας κατά τις ΚυριακέςΣελ. 532
γ) Ημέρες αργίαςΣελ. 538
δ) Θέσπιση άλλων ειδικών ή τοπικών αργιώνΣελ. 540
Β. Αμοιβή απασχοληθέντων κατά ημέρα Κυριακής ή αργίαςΣελ. 541
Γ. Υποχρέωση χορήγησης αναπληρωματικής ημέρας εβδομαδιαίας ανάπαυσηςΣελ. 544
7.11. Τοποθέτηση του εργάσιμου ωραρίου στον ημερήσιο χρόνοΣελ. 546
Α. Χρόνος έναρξης και λήξης του ημερήσιου ωραρίουΣελ. 546
Β. Διακεκομμένο ωράριο - μεσημβρινή ανάπαυσηΣελ. 547
Γ. Ελαστικό ωράριοΣελ. 547
Δ. Νυκτερινή εργασίαΣελ. 548
Ε. Διαλείμματα εργασίαςΣελ. 550
ΣΤ. Ο χρόνος μετάβασης στην εργασία και επιστροφής στην οικίαΣελ. 553
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ
Άδειες και θεσμοθετημένες απουσίες των εργαζομένων
8.1. Ετήσια άδεια ανάπαυσης με αποδοχές (κανονική άδεια)Σελ. 556
Α. ΓενικάΣελ. 556
Β. Μισθωτοί υπαγόμενοι στον ΑΝ 539/1945, όπως ισχύειΣελ. 560
Γ. Χρόνος απασχόλησης με βάση τον οποίο υπολογίζονται οι χορηγούμενες ημέρες αδείαςΣελ. 562
Δ. Χρόνος και τρόπος χορήγησης της άδειαςΣελ. 565
α) Γενικά περί χρόνου και τρόπου χορήγησηςΣελ. 565
β) Τμηματική χορήγηση της άδειαςΣελ. 566
γ) Ομαδική χορήγηση της άδειαςΣελ. 567
δ) Μεταφορά της άδειας στο επόμενο έτοςΣελ. 567
ε) Τήρηση βιβλίου αδειών – γνωστοποίηση στοιχείων κανονικής άδειας στο ΕΡΓΑΝΗΣελ. 568
Ε. Αριθμός ημερών αδείαςΣελ. 568
ΣΤ. Άδεια μισθωτών εποχιακών επιχειρήσεωνΣελ. 571
Ζ. Αποδοχές και επίδομα αδείαςΣελ. 571
Η. Λύση της σχέσης εργασίας και άδειαΣελ. 574
Θ. Ζητήματα από τη μη χορήγηση της άδειαςΣελ. 575
α) Άκυρη η συμφωνία για μη χορήγηση αδείαςΣελ. 575
β) Συνέπειες από τη μη χορήγηση της άδειας ανάπαυσηςΣελ. 575
8.2. Άδεια κύησης, τοκετού και λοχείαςΣελ. 578
8.3. Λοιπές άδειες απουσίας και διευκολύνσεις για οικογενειακούς και προσωπικούς λόγουςΣελ. 580
Α. Άδεια μητέρας για προγεννητικές εξετάσεις και άδεια υποβολής σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγήςΣελ. 582
Β. Ειδική παροχή προστασίας μητρότηταςΣελ. 583
Γ. Άδεια πατρότηταςΣελ. 584
Δ. Άδεια φροντίδας τέκνωνΣελ. 585
α) Μείωση ωραρίουΣελ. 586
β) Λήψη πλήρους ημέρας αδείαςΣελ. 586
γ) Ισόχρονη συνεχόμενη άδεια απουσίαςΣελ. 587
δ) Με άλλο τρόποΣελ. 587
Ε. Γονική άδειαΣελ. 588
ΣΤ. Άδεια απουσίας για παρακολούθηση της σχολικής επίδοσης των παιδιώνΣελ. 593
Ζ. Άδεια φροντιστήΣελ. 593
Η. Άδεια απουσίας για λόγους ανωτέρας βίαςΣελ. 594
Θ. Ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας για οικογενειακούς λόγουςΣελ. 594
Ι. Λοιπές άδειες για προσωπικούς λόγους, λόγους υγείας και ανθυγιεινότητας περιβάλλοντοςΣελ. 595
ΙΑ. Γονική άδεια ειδικού σκοπού για την αντιμετώπιση ΚορωνοϊούΣελ. 599
8.4. Άδεια εξετάσεωνΣελ. 600
8.5. Συνδικαλιστικές άδειες απουσίαςΣελ. 602
8.6. Άδεια άνευ αποδοχώνΣελ. 604
KΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ
Διευθυντικό δικαίωμα και συναφή εργασιακά ζητήματα από την οργάνωση της εκμετάλλευσης
9.1. Διευθυντικό δικαίωμαΣελ. 606
Α. ΓενικάΣελ. 606
Β. Η οριοθέτηση του διευθυντικού δικαιώματοςΣελ. 609
α) Περιορισμοί από την κρατική νομοθεσίαΣελ. 609
β) Περιορισμοί από την επαγγελματική νομοθεσίαΣελ. 610
γ) Περιορισμοί από κανονισμό εργασίαςΣελ. 610
δ) Περιορισμοί από την ατομική σύμβαση εργασίαςΣελ. 611
Γ. Διευθυντικό δικαίωμα και άτυποι επιχειρησιακοί συμβατικοί όροιΣελ. 611
Δ. Ειδικότερες εκδηλώσεις του διευθυντικού δικαιώματοςΣελ. 612
α) Αλλαγή τόπου εργασίας - μετάθεση (γεωγραφική μετακίνηση του μισθωτού)Σελ. 612
β) Χρόνος εργασίαςΣελ. 615
γ) ΠροαγωγέςΣελ. 615
δ) Αλλαγή αντικειμένου εργασίας - αφαίρεση καθηκόντων - αλλαγή θέσης εργασίας - τοποθέτηση προϊσταμένουΣελ. 624
ε) Το ζήτημα της υποχρέωσης πραγματικής απασχόλησης του μισθωτούΣελ. 625
στ) Απαγόρευση καπνίσματοςΣελ. 628
9.2. Υποχρέωση πρόνοιαςΣελ. 630
Α. ΓενικάΣελ. 630
Β. Υποχρέωση σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και της προσωπικότητας των εργαζομένωνΣελ. 632
α) ΓενικάΣελ. 632
β) Ειδικότερα ο σεβασμός και προστασία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων των εργαζομένωνΣελ. 633
Γ. Σεξουαλική και ηθική παρενόχλησηΣελ. 643
α) Κανονιστικό ιστορικόΣελ. 643
β) Η παρενόχληση σύμφωνα με την 190 ΔΣΕ και το Ν 4808/2021Σελ. 647
Δ. Υποχρέωση χορήγησης πιστοποιητικού προϋπηρεσίαςΣελ. 654
9.3. Μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίαςΣελ. 655
Α. ΓενικάΣελ. 655
Β. Βασικές προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 7 Ν 2112/1920Σελ. 658
α) Άσκηση του διευθυντικού δικαιώματος κατά παράβαση όρου της εργασιακής σύμβασηςΣελ. 659
β) Μονομερής εργοδοτική ενέργειαΣελ. 661
γ) Μεταβολή βλαπτική για το μισθωτόΣελ. 662
Γ. Περιπτώσεις εργοδοτικών συμπεριφορών υπό το πρίσμα της εφαρμογής του άρθρου 7 Ν 2112/1920Σελ. 664
α) Αφαίρεση ή αλλαγή καθηκόντων (υποβιβασμός)Σελ. 664
β) Μείωση ή καθυστέρηση καταβολής αποδοχώνΣελ. 665
γ) Μείωση ή μετακίνηση του ωραρίουΣελ. 666
δ) Μετάθεση - αλλαγή τόπου απασχόλησηςΣελ. 667
ε) ΠροαγωγέςΣελ. 669
στ) Παραβίαση της υποχρέωσης πρόνοιαςΣελ. 669
ζ) Άρνηση αποδοχής της εργασίας του μισθωτούΣελ. 669
Δ. Αξιώσεις εργαζόμενου από τη μονομερή βλαπτική μεταβολήΣελ. 670
α) Αξίωση καταβολής της αποζημίωσης απόλυσηςΣελ. 671
β) Αξίωση επαναφοράς στην προηγούμενη κατάστασηΣελ. 671
γ) Αξίωση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβηςΣελ. 672
δ) Αξίωση πραγματικής αποδοχής της προσφερόμενης εργασίαςΣελ. 672
9.4. Αρχή της ίσης μεταχείρισηςΣελ. 672
Α. Έννοια – λειτουργίαΣελ. 672
Β. Η αρχή της ίσης μεταχείρισης αναφέρεται σε παροχές με εκούσιο χαρακτήραΣελ. 676
α) ΓενικάΣελ. 676
β) Ο εκούσιος χαρακτήρας των παροχών δεν αίρεται από την τυχόν συμβατική δέσμευση καταβολής τουςΣελ. 680
Γ. Το παράνομο της παροχής αποκλείει τη δυνατότητα επίκλησης της αρχής της ίσης μεταχείρισηςΣελ. 681
Δ. Η εφαρμογή της αρχής προϋποθέτει όμοιες εργασιακές συνθήκες εργασίαςΣελ. 681
Ε. Εφαρμογή της αρχής επί ενεργούς εργασιακής σχέσηςΣελ. 685
9.5. Κανονισμός εργασίαςΣελ. 687
Α. ΓενικάΣελ. 687
Β. Τρόποι κατάρτισης κανονισμού εργασίαςΣελ. 688
α) Με επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίαςΣελ. 688
β) Με συναπόφαση συμβουλίου εργαζομένων και εργοδότηΣελ. 689
γ) Μονομερώς από τον εργοδότηΣελ. 689
δ) Με νόμο ή δυνάμει διαφόρων εξουσιοδοτικών νομοθετικών διατάξεωνΣελ. 691
9.6. Πειθαρχικό δίκαιοΣελ. 691
Α. Νομική βάση και φορέας της πειθαρχικής εξουσίαςΣελ. 691
Β. Πειθαρχικά παραπτώματαΣελ. 693
Γ. Πειθαρχικές ποινέςΣελ. 694
Δ. Έλεγχος των αποφάσεων περί επιβολής πειθαρχικής ποινήςΣελ. 696
9.7. Μεταβολή (αλλαγή) προσώπου του εργοδότη – Μεταβίβαση επιχείρησηςΣελ. 698
Α. ΓενικάΣελ. 698
Β. Έννοια μεταβίβασης επιχείρησης ή εκμετάλλευσηςΣελ. 701
Γ. Υπαγόμενες επιχειρήσειςΣελ. 712
Δ. Προστατευόμενα πρόσωπαΣελ. 714
Ε. Περιεχόμενο της προστασίαςΣελ. 715
α) Μεταβίβαση εργασιακών σχέσεωνΣελ. 715
β) Διατήρηση όρων αμοιβής και εργασίαςΣελ. 718
ΣΤ. Πληροφόρηση και διαβούλευση με τους εκπροσώπους των εργαζομένωνΣελ. 723
α) Υποχρέωση πληροφόρησηςΣελ. 723
β) Υποχρέωση διαβούλευσηςΣελ. 724
γ) ΚυρώσειςΣελ. 724
Ζ. Προστασία των εκπροσώπων των εργαζομένωνΣελ. 724
9.8. Επιχείρηση σε δυσκολία και άσκηση εργοδοτικών δικαιωμάτωνΣελ. 725
Α. ΓενικάΣελ. 725
Β. Θέση του προσωπικού σε διαθεσιμότηταΣελ. 725
α) ΓενικάΣελ. 725
β) Προϋποθέσεις έγκυρης άσκησης του δικαιώματοςΣελ. 726
γ) Προσωπικό πεδίο εφαρμογής της διαθεσιμότηταςΣελ. 730
δ) Διάρκεια της διαθεσιμότηταςΣελ. 731
ε) Αμοιβή και λοιπά δικαιώματα των μισθωτών επί διαθεσιμότηταςΣελ. 731
Γ. Μερική απασχόλησηΣελ. 732
Δ. Επιβολή συστήματος εκ περιτροπής εργασίαςΣελ. 733
Ε. Ομαδικές απολύσειςΣελ. 733
9.9. Διοικητικός και ποινικός έλεγχος διευθυντικού δικαιώματοςΣελ. 733
Α. Διοικητικές κυρώσειςΣελ. 734
Β. Ποινικές κυρώσειςΣελ. 734
KΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ
Το εργατικό ατύχημα
10.1. Γενικές παρατηρήσειςΣελ. 736
10.2. Εργατικό ατύχημα με βάση την εργατική νομοθεσίαΣελ. 738
Α. Πεδίο εφαρμογήςΣελ. 738
Β. Τα στοιχεία της έννοιας του εργατικού ατυχήματοςΣελ. 739
α) Βίαιο συμβάνΣελ. 739
β) Αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ του βίαιου συμβάντος και της εργασίαςΣελ. 741
γ) Πρόκληση ανικανότητας για εργασία ή θάνατοςΣελ. 742
Γ. Ευθύνη εργοδότη - ΑποζημίωσηΣελ. 743
α) Αποζημίωση με βάση το Ν 551/1915Σελ. 743
β) Συνυπαιτιότητα του μισθωτούΣελ. 744
γ) Συντρέχουσα ευθύνη τρίτουΣελ. 745
10.3. Αποζημίωση ασφαλισμένων μισθωτώνΣελ. 745
10.4. Αποζημίωση με βάση τις διατάξεις του κοινού αστικού δικαίουΣελ. 747
Α. Αξίωση για πλήρη αποζημίωση επί δόλου του εργοδότηΣελ. 747
Β. Αποζημίωση για ηθική βλάβη ή ψυχική οδύνηΣελ. 749
10.5. Λοιπές υποχρεώσεις εργοδότη επί εργατικού ατυχήματοςΣελ. 753
KΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΕΚΑΤΟ
Προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων
11.1. Εισαγωγικές αναφορέςΣελ. 755
11.2. Η διεθνής και κοινοτική νομοθεσία ως συντελεστές ανάπτυξης της υγιεινής και ασφάλειας στην εργασίαΣελ. 756
Α. Ρυθμίσεις σε επίπεδο διεθνούς δικαίουΣελ. 756
Β. Ρυθμίσεις σε επίπεδο κοινοτικού δικαίουΣελ. 757
11.3. Εθνικό θεσμικό πλαίσιο και βασική εργατική νομοθεσία για την υγιεινή και ασφάλεια της εργασίαςΣελ. 762
Α. ΓενικάΣελ. 762
Β. Τεχνικός ασφαλείας, γιατρός εργασίας και ΕΞΥΠΠΣελ. 767
α) ΓενικάΣελ. 767
β) Τεχνικός ασφαλείαςΣελ. 770
γ) Γιατρός ασφαλείαςΣελ. 771
δ) Εξωτερικές υπηρεσίες Προστασίας και Πρόληψης (ΕΞΥΠΠ)Σελ. 773
ε) Δικαίωμα εργαζομένων για ιατρικό έλεγχοΣελ. 774
Γ. Βασικές υποχρεώσεις εργοδοτών και εργαζομένωνΣελ. 774
α) Εργοδοτικές υποχρεώσειςΣελ. 774
β) Υποχρεώσεις των εργαζομένωνΣελ. 776
Δ. Λοιπές εργοδοτικές υποχρεώσειςΣελ. 777
α) Υποχρέωση σύνταξης Γραπτής Μελέτης Εκτίμησης του Επαγγελματικού Κινδύνου (ΜΕΕΚ)Σελ. 777
β) Υποχρέωση ενημέρωσης των εργαζομένων και πληροφόρησης και διαβούλευσης με τους εκπροσώπους τους επί ζητημάτων ΥΑΕΣελ. 777
γ) Υποχρέωση του εργοδότη να συνεδριάζει με την ΕΥΑΕ, παρουσία του Ιατρού Εργασίας (ΓΕ) και του Τεχνικού Ασφαλείας (ΤΑ)Σελ. 778
δ) Υποχρέωση θέσπισης Κανονισμού ΥΑΕΣελ. 778
ε) Υποχρέωση εφοδιασμού με Ατομικό Βιβλιάριο Επαγγελματικού ΚινδύνουΣελ. 778
Ε. Τα μέτρα προστασίας των εργαζομένωνΣελ. 778
ΣΤ. Ειδικά μέτρα για την προστασία των εγκύων γυναικώνΣελ. 782
Ζ. Ειδική προστασία εργαζομένων που μεταφέρουν και διανέμουν προϊόντα και αντικείμεναΣελ. 783
Η. Ειδικά η απαγόρευση του καπνίσματος στους χώρους εργασίαςΣελ. 784
α) ΓενικάΣελ. 784
β) Οι περιορισμοί του καπνίσματος στους χώρους εργασίας από πλευράς πρόσφατων ειδικών νομοθετικών απαγορεύσεωνΣελ. 788
Θ. Όργανα ελέγχου, ενημέρωσης και πληροφόρησης επί θεμάτων ΥΑΕΣελ. 789
Ι. Εργοδοτική ευθύνη από την παράβαση των υποχρεώσεωνΣελ. 791
α) Διοικητικές κυρώσειςΣελ. 791
β) Ποινικές κυρώσειςΣελ. 792
KΕΦΑΛΑΙΟ ΔΩΔΕΚΑΤΟ
Η αναστολή της εργασιακής σχέσης
12.1. Γενικές παρατηρήσειςΣελ. 793
12.2. Αναστολή σύμβασης εργασίας εκ του νόμουΣελ. 794
Α. Αναστολή εκ του νόμου που συνδέεται με το πρόσωπο του μισθωτούΣελ. 795
α) Αναστολή ως αποτέλεσμα άσκησης δικαιώματοςΣελ. 795
β) Αναστολή λόγω σπουδαίου λόγου και ειδικότερα λόγω ασθένειας του μισθωτούΣελ. 795
γ) Αναστολή λόγω στράτευσης του μισθωτούΣελ. 796
δ) Η πειθαρχική ποινή της αργίαςΣελ. 798
Β. Αναστολή εκ του νόμου που συνδέεται με το πρόσωπο του εργοδότηΣελ. 798
α) Υπερημερία εργοδότη για λόγους ανώτερης βίαςΣελ. 798
β) ΔιαθεσιμότηταΣελ. 799
γ) Άσκηση του δικαιώματος επιβολής εκ περιτροπής εργασίαςΣελ. 799
12.3. Συμβατική αναστολή σύμβασης εργασίαςΣελ. 799
12.4. Αναστολή συμβάσεων εργασίας ως μέτρο κατά του κορωνοϊούΣελ. 800
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ ΤΡΙΤΟ
Λύση της εργασιακής σχέσης
13.1. Κοινοί τρόποι λύσης της εργασιακής σχέσηςΣελ. 803
13.2. Λύση σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνουΣελ. 807
Α. Λήξη με την πάρο