Διόσκουροι

Διόσκουροι. Διός - γιατί και οι δυο τους στάθηκαν παιδιά του Θεού. Κούροι - γιατί και οι δυο τους πέρασαν το σύνορο του θανάτου "έτσι νέοι, σχεδόν παιδιά" (Καρυωτάκης).

Και είναι πάρα πολλά τα προβλήματα που, πρώτα ο Γιώργος Σαραντάρης (1908-1941) και, κατά δεύτερο λόγο, ο Δημήτριος Καπετανάκης (1912-1944), μας άφησαν, με τον πρόωρο θάνατό τους, να προβάλομε σήμερα ή να τους δώσομε -στη μοναξιά μας- απερίφραστες απαντήσεις ημείς οι ζώντες οι περιλειπόμενοι.

Βέβαια για τους περισσότερους σημερινούς διανοούμενους, που συνήθισαν να ζουν καθένας κατά την όρεξή του ή πιστεύουν μοναχά στο ατομικό φρόνημά τους -τη γραμματισμένη ελληνική παράταξη (στον Ηράκλειτο οι πολλοί)- και του Σαραντάρη το διάβα από την Ελλάδα και του Καπετανάκη το δίλημμα, που θα δούμε τελειώνοντας, είναι λογοτεχνία (litterature). Σε αυτό ακολουθάμε το γενικό συρμό. Εχτός από το Δάντη ή και τον Πλάτωνα που διαβάζονται από τους περισσότερους ως λογοτεχνία, χαραχτηριστικά είναι σήμερα στον κόσμο τα βιβλία του τύπου "The Bible" (ακόμα και αυτό) designed to be read as literature (London 1937). Όλα είναι λογοτεχνία ή γράμματα (Lettres). Για τους σημερινούς. Όμως και ο Σαραντάρης και, κατά δεύτερο λόγο, ο Καπετανάκης δεν ανήκουν στην επίσημα (ή ανεπίσημα) καθιερωμένη διανόηση, στη λεγόμενη intelligentsia, που οι ακόλουθοί της επιδιώκουν τελικά ένα όνομα, μια φήμη ή να διακριθούν στον κατάμεστο πανανθρώπινο στίβο, αλλά στους ανθρώπους εκείνους που ουσιωδέστερα -πολύ- ενδιαφέροντα τους φέρνουν, καμιά φορά, στο προσκήνιο και που ζήτησαν μέσα στο σημερινό (αλλά και παντοτινό) αδιέξοδο να βρουν, στην κυριολεξία του όρου: ένα τρόπο ζωής. Γιατί αυτοί δεν ήξεραν πως να ζήσουν μέσα στον κόσμο. Και αν δεν έβρισκαν ένα τρόπο ζωής, μια οδό (tao) -η λέξη οδός στα ελληνικά σημαίνει και διδασκαλία (Πράξεις)- έβλεπαν πως η ζωή τους, αυτή που τόσο καλά φροντίζουν πάντα να τη "ζουν" οι περισσότεροι από τους διανοούμενους, δεν ήταν πραγματική, αλλά μοναχά φυσική ζωή, μια ζωή κατά την όρεξη του καθενός (ζώουσιν οι πολλοί ως ιδίαν έχοντες φρόνησιν) δίχως κοινό λόγο ή νόμο πνευματικό (του λόγου δ' εόντος ξυνού, fr. 2). Και αναθυμάται κανένας εδώ την αποστροφή του Πλάτωνα στους Νόμους 817b -που μπορούσε να ήταν και του Σαραντάρη αποστροφή- ποιηταί μεν ουν υμείς, ποιηταί δε και ημείς εσμέν των αυτών, εμείς που αποβλέπομε να ζήσομε τη ζωή μας με τον καλύτερο και άριστο τρόπο, τη ζωή που λέμε πως είναι πραγματικά το αληθινότερο από όλα τα ποιήματα και τα έργα της τέχνης, ο δη φαμεν ημείς γε όντως είναι τραγωδίαν την αληθεστάτην. [...]

(Δύο λόγια)