Τα μεσολογγίτικα - Ο ανθολόγος Ερμής 2

Ο Μιλτιάδης Μαλακάσης (Μεσολόγγι 1869 - Αθήνα 1943) καταγόταν από οικογένεια αγωνιστών του 1821 (ο παππούς του, Χαράλαμπος, είχε πολεμήσει κατά την πολιορκία του Μεσολογγίου, και διατηρούσε φιλική σχέση με τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο). Από το 1885, ο Μιλτιάδης ή Μίλτος μετοίκησε στην Αθήνα, όπου σπούδασε νομικά, χωρίς όμως ποτέ να λάβει το πτυχίο. Στα 1908, παντρεύτηκε την Ελίζα, κόρη του πολιτικού Επαμεινώνδα Δεληγεώργη - με τον οποίο συγγένευε ο Jean Moreas (= Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος). Γι' αρκετά χρόνια, έζησε στο εξωτερικό (Γαλλία, Γερμανία, Κωνσταντινούπολη). Από τα φοιτητικά του χρόνια διάλεξε την κοσμική ζωή, που στην ωρίμανσή της διαμόρφωσε έναν αξιοσύστατο θαμώνα της "Αθηναϊκής Λέσχης", με αριστοκρατικούς τρόπους και ιδιαίτερα προσεγμένο παρουσιαστικό, που έφθανε ως την εκζήτηση - μονόκλ, μα και μαστίγιο στο χέρι.
Στους φιλολογικούς κύκλους της Αθήνας ο ποιητής μπήκε νωρίς, και από τα πρώτα χρόνια της φοιτητικής του ζωής άρχισε να δημοσιεύει σε εφημερίδες ("Ακρόπολις", "Άστυ", "Σκριπ") και περιοδικά ("Διόνυσος", "Παναθήναια", "Τέχνη" κ.ά.). Σ' εκείνη την περίοδο, έκανε την πρώτη σημαντική γνωριμία του, με τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. [...]

Περιεχόμενα:

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ
Σ' εσέ, που η μέρα σε ξυπνά
1. Δεν είσαι συ που ξεψυχάς
2. Στον ουρανό απριλιάτικοι
3. Απ' το βουνό που πρόβαλες
4. Τον ύπνον αποτίναξαν
5. Κιχριμπαρένιο κάρωμα
6. Το μάτι κι αν θαμπώνεται
7. Χαμένα απ' τα μεσάνυχτα
8. Με τ' ανοιχτό πανάκι σου
9. Πέρα που σβήν' η θάλασσα
10. Με βυσσινιά στολίστηκεν
Στα βάθη σου, που ανέγγιχτα
ΒΑΡΚΑΡΟΛΑ
Μαλλάκια, ματάκια, χειλάκια, λαιμοί
ΤΡΑΓΟΥΔΑΚΙ ΤΗΣ ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑΣ
Καλαμωτή-καλαμωτή παίρνοντας, μπαίναμε μαζί
ΚΑΘΡΕΦΤΙΣΜΕΝΟΣ ΣΤΑ ΝΕΡΑ ΣΟΥ
Καθρεφτισμένος στα νερά σου
ΤΟ ΛΕΝΕ Τ' ΑΗΔΟΝΑΚΙΑ
Α! πώς χτυπά καμιά φορά τούτ' η καρδιά κι αναφτερά
ΤΗΣ ΜΟΙΡΑΣ ΤΑ ΓΡΑΜΜΕΝΑ
Στου Λάζαρου του χρυσικού μικροί σταυροί, μικρές καρδιές
ΚΡΥΟΝΕΡΙΤΕΣ
Θεοσεβούμενοι άνθρωποι, φτωχοί λησμονημένοι
Ο ΜΠΑΤΑΡΙΑΣ
Ο Μπουκουβάλας ο μικρός κι ο Κλης του Τσαγκαράκη
Ο ΤΑΚΗ-ΠΛΟΥΜΑΣ
Στα παιδικά μου χρόνια, ο πιο μεγάλος
Ο ΘΕΙΟΣ ΜΟΥ ΑΝΘΙΜΟΣ
Από μικρός, καλογεράκ' ήμουν ταμένο
ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΣΤΙΧΟΥΣ
[1] Με χάρη και στραβά στ' αφτί το κρεμεζί παπάζι
[2] Του Μπαταριά του ξακουστού τραγούδι εσένα πλάνο
[3] Φύλλ' από τριαντάφυλλο, σ' ένα βιβλίο κλεισμένα
[4] Στο πανηγύρι τ' Αγιαννιού κρυφού χορού μεθύσι
[5] Στα ολόστρωτα της θάλασσας νερά που κύκλους γράφει
[6] Πριν το γευτώ το ρουμπινί κρασί που σαν αστέρι
[7] Όλα τα ίδια πάντα εκεί και πάντα ο ίδιος πόνος
[8] Κοιτάζω μέσα μου βαθιά και σε φοβούμαι, ω γύμνια
[9] Τι κι αν αργά, φτωχά πουλιά, σας λύθηκαν τα μάγια
[10] Περνώ καβάλα: ο Φειδάρης σελαγισμός του Ευήνου
[11] Με το μαΐστρο το στρωτό, πρωί-πρωί και πάλι
ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΧΑΜΟΙ
Ι. Τα μυστικά του τραγουδιού μου τα 'μαθες εσύ
ΙΙ. Ω, ας ήτανε ένα δειλινό στο λιακωτό μου εκεί ξανά
III. Στο κοιμητήρι θα σας βρω, για στο κατώφλι το παλιό
IV. Στ' Αραπογιάννη σύρτε με το μόλο, αράξετέ με
V. Χαίρετε, ξέφωτα λαμπρά, μαγευτικές ακρογιαλιές
VI. Γεμάτη ακόμα η θάλασσα, κύματα μόνο σπάζουν
ΤΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΤΙΚΟ
Η κόρη ενός θαλασσινού κ' ενός λιμνιώτη η αδερφή
ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ
Ίσκιοι φευγάτοι, αγύριστοι, φαντάσματα βουβά
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ
Εσένα, θύμησή μου, εσένα, άνθος θανάτου
ΜΠΑΪΡΟΝ
Στους τοίχους άρματα ασημιά και φλωροκαπνισμένα
ΣΟΦΙΑ ΤΡΙΚΟΥΠΗ
Κυρία, συγχώρεσε μπροστά στη μνήμη σου την ιερή
ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ
Την έγνοια να βάνω μεγάλης γενιάς
Επίμετρο
1. Ο ΠΑΣΑΣ
Τα σπίτια φάνηκαν χαμοκέλλες και οι άνθρωποι πελώριοι
2. ΕΛΕΓΕΙΟ ΣΤΟ ΜΗΤΡΟ Χ. ΚΑΨΑΛΗ
Ήταν καιρός που φύσαγε πικρότατο τ' αγέρι
3. ΧΑΡΙΛΑΩ ΤΡΙΚΟΥΠΗ
Τα βάθη σου είναι πέλαγα, ψυχή μυστηριώδη
4. ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑΣ ΔΕΛΗΓΕΩΡΓΗΣ
Θυμάμαι κάποιο ξάφνισμα και κάποια χλαλοή
5. ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΕ ΚΑΠΟΙΟΝ
Κριτή γαλαζοαίματε, το λάθος σου μεγάλο
6. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ
Βάρβαρα χέρια και μιαρά μια χώρα αθάνατη κ' ιερή
7. ΣΤΟΝ Α. ΤΡΑΥΛΑΝΤΩΝΗ
Τι λες; Σε μια γαΐτα πια μπασμένοι
8. ΕΠΙΤΑΦΙΟ ΣΤΟ ΜΠΑΪΡΟΝ
Αθανασία αν δεν έλαβες στη μάχη όπως ποθούσες
9. ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΙ
Μ' άλλα πολλά που επρόδωσα τον ίδιο εμένα, αναπολώ
10. ΑΕΤΟΣ
Σαν από 'να αστροπελέκι χτυπημένος στα φτερά
11. ΝΩΝΤΑΣ Α. ΔΕΛΗΓΙΩΡΓΗΣ
Του ονείρου τους ρυθμούς και του θανάτου

TPAΓOYΔAKI THΣ ΛIMNOΘAΛAΣΣAΣ

Kαλαμωτή-καλαμωτή παίρνοντας, μπαίναμε μαζί
Mέσα στα χρυσοπράσινα νερά, γλαρό φεγγάρι
Tο δίχτυ του έρριχτε ανοιχτά, το φαναράκι, κρεμεζί,
Για γούστο το 'χαμε αναμμένο στο κοντάρι.

Πελάδα εδώ, πελάδα εκεί, τα κότσαλα, η ανεμική
Πά' στα ρηχά το ξέσερνε και το κυλούσε πάλι.
Nα βγούμε, σε ρωτούσα, εδώ; Γελώντας μό'λεγες, εκεί,
Kι ο στεριανός μάς έσπρωχνε προς το κανάλι.

Kαι, νά, ανοιγμένο το πανί, μες σε σπιλιάδες και ριπές,

Oι πόθοι μάς τραβούσανε μακριά, και τα όνειρά μας

Στα μάτια σου σπιθίζανε του φεγγαριού οι αναλαμπές

Kαι η αφρισμένη θάλασσα, η ολόγυρά μας