Διατροφική αξιολόγηση

Η διατροφική αξιολόγηση είναι μια πολυπαραγοντική διαδικασία που αποσκοπεί στην καταγραφή και αξιολόγηση της κατάστασης υγείας, ανάπτυξης ή θρέψης μεμονωμένων ατόμων ή πληθυσμών. Κύρια συστατικά της μέρη είναι το ιατρικό και κοινωνικοοικονομικό ιστορικό, το ιστορικό λήψης φαρμάκων, η αξιολόγηση της διαιτητικής πρόσληψης αλλά και η αξιολόγηση ανθρωπομετρικών, βιοχημικών και κλινικών δεικτών. Κάθε μία από τις παραμέτρους αυτές προϋποθέτει τόσο τη μέτρηση και συλλογή των δεδομένων όσο και την αξιολόγηση και ερμηνεία αυτών, προκειμένου να συμπληρωθεί η συνολική εικόνα της κατάστασης υγείας του ατόμου ή του πληθυσμού.
Στο παρόν σύγγραμμα, η παρουσίαση του γνωστικού αντικειμένου της διατροφικής αξιολόγησης οργανώνεται σε τέσσερις μεγάλες θεματικές ενότητες, εκ των οποίων η πρώτη περιλαμβάνει στοιχεία για το ιστορικό του ασθενούς, η δεύτερη για την αξιολόγηση της κατάστασης θρέψης και τη σύσταση σώματος, η τρίτη για την κλινική εξέταση και η τέταρτη για βιοχημικούς δείκτες, που χρησιμοποιούνται κατά την αξιολόγηση του ασθενούς. Το σύνολο αυτών των ενοτήτων παρουσιάζεται συνολικά σε δώδεκα κεφάλαια, που ομαδοποιούνται σε τέσσερις ενότητες. Στην πρώτη ενότητα παρουσιάζονται οι διάφοροι τύποι ιστορικών (1ο κεφάλαιο) ενώ γίνεται ιδιαίτερα εκτενής αναφορά στις σημαντικότερες μεθόδους λήψης διαιτητικού ιστορικού και στους τρόπους αξιολόγησης των δεδομένων που προκύπτουν από αυτές (2ο κεφάλαιο). Στο τέλος της πρώτης ενότητας παρουσιάζονται οι συνιστώσες της ενεργειακής δαπάνης και οι τρόποι μέτρησης ή υπολογισμού της (3ο κεφάλαιο). Η δεύτερη ενότητα πραγματεύεται βασικές αρχές και τρόπους αξιολόγησης της σύστασης σώματος (4ο και 5ο κεφάλαιο). Η σημασία της κλινικής εξέτασης στη διαδικασία της διατροφικής αξιολόγησης τονίζεται στο έκτο κεφάλαιο, που αποτελεί και την τρίτη ενότητα. Τέλος, στην τέταρτη ενότητα (από το 7ο μέχρι το 12ο κεφάλαιο) γίνεται αναλυτική παρουσίαση των βιοχημικών δεικτών που χρησιμοποιούνται τόσο στη διάγνωση χρόνιων νοσημάτων όσο και στη διαδικασία της αξιολόγησης της διαιτητικής πρόσληψης θρεπτικών συστατικών.
Σε μια προσπάθεια να καταστεί ο αναγνώστης κοινωνός των σύγχρονων δεδομένων στο χώρο της διατροφικής αξιολόγησης, έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην παρουσίαση παραδειγμάτων και σύγχρονων ερευνητικών αποτελεσμάτων. Έχοντας λάβει τα κατάλληλα ερεθίσματα, μπορεί στη συνέχεια να εμβαθύνει στη διεθνή βιβλιογραφία καθώς και στο ερευνητικό πεδίο της διατροφικής αξιολόγησης ατόμων ή πληθυσμών. Η δραστηριοποίηση του επιστήμονα υγείας στο πεδίο της διατροφικής αξιολόγησης, έχοντας ως αφετηρία και οδηγό το παρόν σύγγραμμα, θα αποτελέσει ίσως την καλύτερη απόδειξη για την εκπλήρωση του σκοπού του.
Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά το σύνολο των συγγραφέων και συνεργατών που συνέβαλαν στην ολοκλήρωση του παρόντος συγγράμματος.