Η ομηρική παράδοση στον Συριανό

Ο Όμηρος υπήρξε για τους αρχαίους Έλληνες ο κατ' εξοχήν ποιητής. Εκτός του ότι αποτέλεσε τη βάση της εκπαίδευσης από τον 6ο αι. π.Χ. και μέχρι τα βυζαντινά χρόνια, επηρέασε σημαντικά τη διδασκαλία της ρητορικής, αλλά και τη φιλοσοφική σκέψη στην αρχαιότητα. Θαυμαστές ή επικριτές του, πολλοί φιλόσοφοι, με γνωστότερη την περίπτωση του Πλάτωνος, αφιέρωσαν χρόνο στη μελέτη και την αξιολόγησή του. Παραθέμτα από το έργο του χρησιμοποιήθηκαν από ρητοροδιδασκάλους και φιλοσόφους, προκειμένου να θεμελιώσουν την επιχειρηματολογία τους. Σε αυτό το κλίμα κινείται και ο ειδωλολάτρης ρητοροδιδάσκαλος και νεοπλατωνικός φιλόσοφος Συριανός, ο οποίος έζησε στην Αθήνα του 5ου αι. μ.Χ. Τα σωζόμενα έργα του είναι εκτενή σχόλια στα έργα του θεωρητικού της ρητορικής Εργομένη "Περί ιδεών" και "Περί στάσεων" και στα "Μετά τα Φυσικά" του Πλάτωνος, τα οποία όμως η χειρόγραφη παράδοση αποδίδει στον μαθητή του Ερμεία. Σε αυτές τις πραγματείες υπάρχει πληθώρα ομηρικών αναφορών, οι οποίες και αποτελούν το αντικείμενο αυτού του βιβλίου. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα ομηρικά παραδείγματα επιρρωνύουν ετυμολογικές ή μετρικές παρατηρήσεις του συγγραφέα. Υπάρχουν, όμως, και πολυπλοκότερα χωρία στα οποία οι ομηρικοί στίχοι χρησιμοποιούνται για την τεκμηρίωση φιλοσοφικών επιχειρημάτων, ενώ ο Όμηρος θεωρείται ως ένας επιφανής θεολόγος της εμβέλειας του Ορφέα ή του Παρμενίδη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν, επίσης, οι αλληγορικές ερμηνείες του Ομήρου, οι οποίες απαντούν στο έργο του Συριανού. Ακολουθώντας τη μακραίωνη σχετική παράδοση, ο Συριανός χρησιμοποιεί την αλληγορική μέθοδο, συνήθως για να τεκμηριώσει τις μεταφυσικές και θεολογικές του απόψεις. Το βιβλίο αυτό απευθύνεται τόσο στους μελετητές του Ομήρου, όσο και σε όσους ενδιαφέρονται για την ιστορία των ιδεών κατά την ύστερη αρχαιότητα.