Η πριγκίπισσα του αίματος

«Ο συγκυβερνήτης, που χειριζόταν τη Zodiac, σχολίασε μέσα από τα δόντια του ότι δεν του άρεσε καθόλου η ιδέα να παρατήσει μια νεαρή λευκή, που κατά τη γνώμη του ήταν πολύ γοητευτική και ξεχωριστή, στα χέρια μια συμμορίας νέγρων. Η Άιβυ του είπε να πάει να γαμηθεί, αλλά αυτός δε θύμωσε γιατί του χαμογελούσε.»

Απόσπασμα από το βιβλίο

ΚΡΙΤΙΚΗ



Αν ο Erich Ambler με τη «Μάσκα του Δημήτριου» έβαλε την Ιστορία, με τη μορφή της τρέχουσας πολιτικής και των πάσης φύσεως εγκλημάτων που διαπράττονται στ' ονομά της, στο κλασικό εγγλέζικο αστυνομικό μυθιστόρημα, ο κατά πολύ νεότερός του Γάλλος Jean-Patrick Manchette, στιλίστας στο είδος, συνεχίζει επάξια αυτήν την κληρονομιά. Με νεανικές αριστερές καταβολές από την εποχή του λεγόμενου βρώμικου πόλεμου της Αλγερίας και του Μάη του '68, αμφισβητίας και υποψιασμένος μέχρι το τέλος της ζωής του, μόλις στα 53 του, το 1995, ο Manchette θα δώσει νέα ώθηση στο γαλλικό αστυνομικό μυθιστόρημα, βάζοντας στο επίκεντρο το πολιτικό στοιχείο, χωρίς όμως να προδώσει και τις βασικές αρχές του κλασικού αστυνομικού. Σ' αυτή την κατεύθυνση, από το 1971 έως και το 1981, γράφει ένα μυθιστόρημα το χρόνο, ώσπου ξαφνικά σωπαίνει παντελώς και ξαναμπαίνει στο παιχνίδι της συγγραφής μόλις το 1989.

Εχοντας πάντα τη συνείδηση του αριστερού διανοούμενου, γεγονός δηλωμένο δημόσια από τον ίδιο, ο Manchette καταστρώνει το σχέδιο μιας τριλογίας που θα ξεκινήσει από τα τέλη της δεκαετίας του 1950, στο φούντωμα δηλαδή του γαλλοαλγερινού πολέμου, θα προχωρήσει στα κινήματα των δεκαετιών 1960 και 1970, για να καταλήξει στη βαθιά κοινωνική μετάλλαξη της παγκοσμιοποιημένης εποχής μας και την πλήρη αφομοίωση των άλλοτε αμφισβητιών. Φυσικά, όλα αυτά δοσμένα μέσα από τις πάσης φύσεως εγκληματικές διαπλοκές τους σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας και βέβαια και της πολιτικής. Πρόλαβε να μας αφήσει μόνον την «Πριγκίπισσα του αίματος», το πρώτο, δηλαδή, μυθιστόρημα της τριλογίας, μια μικρή ακριβή πέρλα, όπως είναι και το όνομα της ηρωίδας του, της, ντοστογιεφσκικής ψυχοσύνθεσης, φωτογράφου Αϊβορι Περλ.

Το μυθιστόρημα ξεκινά με την απαγωγή της εφτάχρονης ανιψιάς ενός πάμπλουτου έμπορου όπλων το 1950 και μια σειρά φόνους. Ο μεγάλος πόλεμος έχει τελειώσει, οι συνθήκες της μοιρασιάς του κόσμου έχουν γίνει κι άλλοι μικρότεροι πόλεμοι ετοιμάζονται να ξεσπάσουν. Οι έμποροι όπλων καιροφυλακτούν και οι απανταχού μυστικές υπηρεσίες κοιτάζουν ποιος είναι ο πιο συνεργάσιμος. Αμέσως μετά, το σκηνικό αλλάζει, μεταφερόμαστε χρονικά στην Πρωτοχρονιά του 1956 και μπαίνουμε στην πλοκή του μυθιστορήματος, την οποία διαβάζουμε μέσα από τις σημειώσεις τής Αϊβορι Περλ, μιας εικοσιπεντάχρονης, διάσημης ήδη, πολεμικής κυρίως φωτορεπόρτερ, που διατηρεί μια πατρικοφιλική σχέση μ' έναν αστό, ομοφυλόφιλο Βρετανό σαραντάρη, πρώην υποσμηναγό της RAF, που τον γνώρισε κάτω από απίθανες συνθήκες στα 14 της, στα ερείπια του Βερολίνου. Η Περλ είναι χαρακτηριστική περίπτωση παιδιού τού πολέμου, ορφανή με απίστευτα τραυματικές εμπειρίες, σκληρή, όμως, μέχρι θανάτου λόγω άμυνας, εξαιρετική φωτορεπόρτερ, τρέχει όπου υπάρχει κίνδυνος, πόλεμος και βέβαια, θάνατος. Ωστόσο, την Πρωτοχρονιά του 1956 δηλώνει στον ευγενικό Βρετανό φίλο της πως δεν αντέχει πια και θέλει για έναν χρόνο να τα παρατήσει και να απομονωθεί απ' όλους και απ' όλα. Εκείνος τότε την πείθει, όχι χωρίς δόλο, να διαλέξει τη Σιέρα Μαέστρα της Κούβας. Εκείνη πείθεται και πηγαίνει. Και τότε αρχίζουν τα πανηγύρια, τα οποία σχετίζονται με την εξέγερση στην Ουγγαρία, τον πόλεμο στην Αλγερία, την ετοιμόγεννη επανάσταση στην Κούβα. Η Αϊβορι Περλ δεν θα μπορέσει να ξεφύγει από την Ιστορία, που είναι τελικά η μοίρα της, αλλά και όλων όσοι την περιστοιχίζουν. Ρυθμοί έντονοι, στακάτοι, απίθανες λεπτομερείς περιγραφές όπλων κάθε είδους, γρήγορες εναλλασσόμενες σκηνές, μουσική τζαζ και μεγάλη μοναξιά των βασικών ηρώων είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά αυτού του έξοχου μυθιστορήματος. Που θα ήταν πραγματικά αψεγάδιαστο αν, εκτός από την ωραία μετάφρασή του, ο Θ. Τσαπακίδης μας έδινε πληροφορίες για ορισμένα ακατανόητα για τον Ελληνα αναγνώστη αρχικά πολιτικών οργανώσεων της εποχής του γαλλοαλγερινού πολέμου.



ΕΛΕΝΑ ΧΟΥΖΟΥΡΗ

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 28/06/2002