Η έβδομη σφραγίδα / Ίνα τι

Τι σημαίνει ότι ο χρόνος τελειώνει, τα αποκαλυπτικά κείμενα το λένε, αλλά το λένε με εικόνες, και οι εικόνες είναι αμφίσημες, με μια αμφισημία που τείνει πάντα να απωθείται.

Αν οι προφητικές εικόνες αφορούσαν πραγματικά γεγονότα, θα μπορούσαν να προβλέπουν οτιδήποτε και να μιλάνε για οτιδήποτε. Δεν μιλάνε όμως για οτιδήποτε. Μιλάνε μόνο για τα έσχατα. Φέρνουν στην επιφάνεια όλα όσα η κανονική ζωή έχει απωθήσει. Γι' αυτό και όλες οι εξωτερικές κρίσεις τις επιβεβαιώνουν. Και συγχρόνως τις διαψεύδουν, γιατί καμιά τους δεν είναι η έσχατη. Στο Μεσαίωνα ήταν ο μαύρος θάνατος, αύριο θα είναι μια οικολογική καταστροφή που θα ξανακάνει το σύμπαν αφιλόξενο, ή η συνάντηση με μια μορφή ζωής που θα αδιαφορεί για την ανθρώπινη και θα ξυπνήσει πάλι εκείνη την αρχαία αίσθηση φρίκης που χρειάστηκαν χιλιετίες για να καταπραϋνθεί. Αλλά όλα τα εξωτερικά συμβάντα είναι απλώς αφορμές. Το πραγματικό περιεχόμενο των αποκαλυπτικών εικόνων, το απωθούμενο που φέρνουν στην επιφάνεια, είναι το τέλος του κάθε ανθρώπου, ο θάνατος. Ο άνθρωπος ζει τη ζωή του υποκύπτοντας πάντα στον πειρασμό να αναβάλλει τα κρίσιμα. Στην έσχατη κρίση δεν θα ανοίξουν μόνο οι τάφοι για να βγουν οι νεκροί - ή μάλλον αυτό που η ίδια η εικόνα αυτή λέει, με τον αμφίσημο πάντα τρόπο που έχουν οι εικόνες να μιλάνε, είναι ότι θα βγουν στην επιφάνεια τα θαμμένα νοήματα, αυτά που έθαβαν οι συνεχείς αναβολές.