Εγχειρίδιο Διοίκησης και Δικαίου

O όρος διακυβέρνηση παρόλο που δεν έχει προσδιοριστεί επακριβώς είναι κυρίως μία μέθοδος διοίκησης για την επίλυση προβλημάτων που ανακύπτουν, κατά το πρότυπο της Εκκλησίας του Δήμου ή ακόμη και μία μέθοδος πρόληψής τους με χάραξη στρατηγικής και αντιμετώπιση επί του πεδίου και λιγότερο μια κυβερνητική λειτουργία. Η καλή διακυβέρνηση μπορεί να αναπτυχθεί κατά βάση σε τρία πεδία στο Δημόσιο: στις δομές και την οργάνωση, στην παρακολούθηση των δημοσιονομικών μεγεθών και στην παρακολούθηση των προσωπικών συμπεριφορών και της ηθικής ακεραιότητας. Ιδιαιτέρως για το τελευταίο κρίνεται απολύτως αναγκαίο να είναι καταγεγραμμένοι οι ηθικοί κανόνες και οι κανόνες συμπεριφοράς, δεδομένου ότι αυτοί καθορίζονται από το περιβάλλον και το χρόνο που ισχύουν, σε ένα ευμετάβλητο παγκόσμιο περιβάλλον, όπως είναι το σημερινό σε όλα τα επίπεδα, γι αυτό θα πρέπει να προσδιορίζονται με βάση τις πανανθρώπινες αξίες που έχουν καταγραφεί διαχρονικά.
Δεδομένου ότι “ο άνθρωπος υφίσταται, όπως έλεγε ο Αριστοτέλης… και λειτουργεί μέσα σε συλλογικά περιβάλλοντα, όχι έξω απ΄ αυτά -ο άνθρωπος φύσει πολιτικόν ζώον-”, είναι επιτακτική μια “νέα σύνθεση και αρμονία”. Ομοίως υποστήριζε ότι για να διατηρηθεί μια πολιτεία θα πρέπει όλα τα μέλη της να το θέλουν “δει γαρ την πολιτείαν την μέλλουσαν σώζεσθαι πάντα βούλεσθαι τα μέρη της πόλεως είναι και διαμένειν ταύτα”. Στην ίδια κατεύθυνση ο Ηρόδοτος αντιλαμβάνονταν ότι η ανταλλαγή απόψεων, προτάσεων και ιδεών, οι αντιπαραθέσεις και η δυνατότητα σύγκρισης και επιλογής είναι αναγκαία για να αναζητηθεί και να βρεθεί το επιθυμητό. Ο κοινός χώρος είναι χώρος όλων των πολιτών και δεν είναι κάποιου αόρατου και συχνά “μισητού” υπέρτατου κράτους. Τα κοινά πράγματα τα συνδιαχειρίζονται και τα προστατεύουν οι πολίτες και δεν τα πολεμούν, ούτε τα καταστρέφουν.
Άλλωστε ο Πλάτωνας δίδασκε ότι για να ευημερήσει μια Πολιτεία τα μέλη της πρέπει να αισθάνονται με φιλία και σύμπνοια ότι η πορεία είναι κοινή “το φίλον και το κοινόν”
Η Πολιτεία αυτή, όπως κατέγραψαν οι φιλόσοφοι εκείνη την εποχή, πρέπει να στηρίζεται σε τρείς πυλώνες: α) στο ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο, β) στην ηθικότητα και γ) στους δημοκρατικούς θεσμούς.
Οι δημόσιοι λειτουργοί και οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι στην υπηρεσία του πολίτη και όχι δυνάστες και αφεντικά του. Ομοίως και οι πολιτικοί του εκπρόσωποι.
Αυτή η αλλαγή πνεύματος και νοοτροπίας καθίσταται καταλυτική για να δημιουργήσουμε την Πολιτεία που ονειρεύονταν και δημιούργησαν ο Κλεισθένης, ο Περικλής και όλοι όσοι πίστευαν από τότε στη Δημοκρατία.