Φιλολογικές σπουδές και κλασική φιλολογία στην Ελλάδα του 19ου αιώνα. Μια εθνική επιστήμη

Αντικείμενο της παρούσας μελέτης αποτελεί η υπόσταση και ο ρόλος της επιστήμης της κλασικής φιλολογίας κατά τον 19ο αιώνα. Η αρχαιογνωσία συνδέθηκε ιδιαιτέρως με την Ελλάδα του 19ου αιώνα γιατί το αρχαιοελληνικό παρελθόν αποτέλεσε τον ακρογωνιαίο λίθο στα ιδεολογικά θεμέλια του νεοπαγούς κράτους. Η συγκρότηση, λοιπόν, της επιστήμης της κλασικής φιλολογίας κατά τον 19ο αι. στην Eλλάδα αποτελεί μια διαδικασία, η οποία συνδέεται στενά με τις συνθήκες οικοδόμησης του νέου κράτους. Πρόκειται για ένα σύνθετο ερευνητικό και ιδεολογικό/πολιτισμικό πεδίο, τα όρια του οποίου διερευνώνται στο πλαίσιο κυρίως της Φιλοσοφικής Σχολής του ελληνικού Πανεπιστημίου.

Εξετάζονται οι αντικειμενικοί και ιδεολογικοί παράγοντες που προσδιόρισαν μια κατ ? εξοχήν ευνοημένη από ιδεολογική άποψη στις λόγιες συνειδήσεις επιστήμη με προνομιακή θέση στο πρόγραμμα σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής, ενός θεσμού εντός του οποίου συγκροτήθηκαν σε μεγάλο βαθμό τα επιστημονικά πεδία στην Ελλάδα. Η σχέση της κλασικής φιλολογίας με την παιδεία, την ιδεολογία, την ομιλουμένη γλώσσα, το δόγμα της ελευθερίας στη διδασκαλία της, καθώς και ο ρόλος των σπουδών σε γερμανικά κυρίως πανεπιστήμια είναι μερικά από τα θέματα που πραγματεύεται η εργασία αυτή. Εξετάζονται επίσης οι πρωταγωνιστές της ιστορίας, οι καθηγητές της κλασικής φιλολογίας, λόγιοι με σημαντικό έργο οι περισσότεροι. Ένα από τα βασικά ερωτήματα που απασχολούν τη μελέτη είναι σε ποιο βαθμό και πότε η κλασική φιλολογία κατέστη εξειδικευμένο αντικείμενο με επιστημονικά χαρακτηριστικά στην Ελλάδα του 19ου αιώνα