Ο ζωτικός χώρος του Φρειδερίκου Ράτσελ

Η καθημερινή ασέλγεια επί του σώματος της γνώσεως που παρατηρείται στον καιρό μας δεν επιτρέπει στην επιστήμη της γεωγραφίας να διαφύγει από τον θλιβερό αυτόν κανόνα. Οι παρατηρούμενες διεθνείς τάσεις οικονομικής, πολιτικής και πολιτισμικής ολοκληρώσεως (αίτινες και βαρβαριστί "παγκοσμιοποίησις" κέκληνται) έφεραν εις το φως του "συρμού" διεθνώς, και εις την πατρίδα μας φυσικά, τον όρο "γεωπολιτική". Μετετράπησαν λοιπόν άπαντες σε "γεωπολιτικούς", χωρίς ουδεμίαν σχέση να έχουν με την επιστήμη της γεωγραφίας. Χωρίς να έχουν διδαχθεί ποτέ ούτε μίαν ώρα χαρτογραφία, τηλεσκόπηση, γαιωδεσία, φωτοερμηνεία, φωτογραμμετρία, γεωλογία, ορυκτολογία, κλιματολογία, μαθηματικήν ανάλυση, στατιστικήν, οικογεωγραφία, κλπ. Αναλύουν δε γεωπολιτικούς και γεωγράφους περισπουδάστως, όπως στην περίπτωση του Ράτσελ, ο οποίος ηυτύχησε να απολαύσει... τίτλον ευγενείας και να ιδεί στο όνομά του να προστίθεται το πρόθεμα "von", λόγω πλήρους αγνοίας του συγκεκριμένου συγγραφέως επί του θέματος της καταγωγής του γερμανού Διδασκάλου. Ως εκ τούτου είναι περιττόν να συζητηθεί η πιστότης των αναλύσεων του έργου του από τους συγκεκριμένους "γεωπολιτιστές" (sic!), όταν δεν γνωρίζουν να γράφουν ούτε καν το όνομά του. Τα πλήρη γεωπολιτικά μοντέλα είναι αποτελέσματα συνθέσεως συμπερασμάτων των επιστημονικών ειδικοτήτων εις το πεδίον αναφοράς του πλήρους συνθετικού χώρου από τον γεωγραφο-γεωπολιτικόν επιστήμονα. Πρέπει συνεπώς να σημειωθεί, ότι η γνώσις των κρισίμων χαρακτηριστικών του διεθνούς περιβάλλοντος νοείται ως σύνθεσις των πλήρων ή/και ειδικών συνθετικών χώρων, και αποτελεί την πηγήν τροφοδοσίας του γεωπολιτικού στοχασμού. Η γεωπολιτική αποτελεί την πηγήν παραγωγής ανατροφοδοτουμένου θεωρητικού στοχασμού, ο οποίος ερμηνεύει και προβλέπει τους μηχανισμούς αποκτήσεως ή πολλαπλασιασμού ισχύος και επιρροής των οντοτήτων που ασκούν πάσης φύσεως εξουσία εις το διεθνές περιβάλλον των. Δεν τους επιδιώκει! Η γεωστρατηγική αναλαμβάνει να περιγράψει τους πρακτικούς τρόπους με τους οποίους θα συμβούν όλα τα ανωτέρω. Δεν είναι λοιπόν ο γεωγράφος εκείνος που επιδιώκει την δημιουργίαν αυτών των μηχανισμών, αλλά ο πολιτικός. Φυσικά δεν προσπαθούμε να απαλλάξομε τους μεν και να ενοχοποιήσομε τους δε. Στην σύγχρονη κοινωνία όλοι έχομε το μερίδιο ευθύνης.
Ιωάννης Θ. Μάζης