Η στάση της Εκκλησίας της Ελλάδος στις γλωσσικές μεταρρυθμίσεις των βενιζελικών κυβερνήσεων της περιόδου 1910-1933

Η Ελλάδα στις αρχές του 20ού αιώνα δέχεται την επιρροή του εκπαιδευτικού δημοτικισμού και επιζητά αλλαγές στον εκπαιδευτικό χώρο, οι οποίες συχνά συγκρούονται με τις παραδοσιακές αντιλήψεις. Ανάμεσα στα ζητήματα είναι και το θέμα της εισαγωγής της δημοτικής γλώσσας στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, γεγονός το οποίο αποτελεί αφορμή για την έναρξη σχετικών συζητήσεων στις συνεδριάσεις των θεσμικών οργάνων της Εκκλησίας της Ελλάδος. Όπως διαπιστώνεται από τη μελέτη του αρχειακού υλικού, το ζήτημα της γλώσσας και οι ακολουθούμενες μεταρρυθμίσεις επηρεάζουν τη σκέψη των ιεραρχών κατά την εξεταζόμενη περίοδο και αποτελούν αφορμή για να εκφέρουν λόγο όχι μόνο για τη γλώσσα της εκπαίδευσης, αλλά και για την εκκλησιαστική γλώσσα με επιμέρους θεματικούς άξονες τη μετάφραση του Ευαγγελίου, των κειμένων της λατρείας και τη γλώσσα του κηρύγματος. Οι εκφραστές της παραδοσιακής άποψης πιστεύουν ότι θα πρέπει να παραμείνει η καθαρεύουσα στην εκπαίδευση, ώστε οι νέοι να εξασκούνται στη χρήση της και να την κατανοούν· οι δε υποστηρικτές της δημοτικής γλώσσας θεωρούν ότι η Εκκλησία οφείλει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και να αλλάξει η ίδια τη γλώσσα με την οποία προσεγγίζει τους πιστούς. Η Εκκλησία της Ελλάδος με τα συνοδικά όργανά της δείχνει ενδιαφέρον για το θέμα της γλώσσας και, ενώ στον επίσημο λόγο της δηλώνει ότι το ζήτημα είναι επιστημονικό και δεν την αφορά, έμμεσα εκφέρει άποψη και δείχνει να ακολουθεί την παραδοσιακή στάση χωρίς όμως ακρότητες. (