Άμυνα και ελευθέρωση του υπερχρεωμένου οφειλέτη

Η υπερχρέωση, η επιβάρυνση δηλαδή του οφειλέτη με χρέη προφανώς δυσανάλογα προς το οικονομικό του δύνασθαι, προσβάλλει την αξιοπρέπειά του και οδηγεί σε εξαφάνιση της οικονομικής ελευθερίας του, καθώς και άλλων ελευθεριών που εξαρτώνται defactoαπό αυτήν. Αυτή είναι η βασική θέση του βιβλίου του Γιώργου Μεντή. Με αυτό το δεδομένο προτείνονται λύσεις αστικού δικαίου και δικαίου της αφερεγγυότητας (εμπόρων, ΠτωχΚωδ και μη εμπόρων, ν. 3869/2010), καθώς και συνθετικές για την αντιμετώπιση της υπερχρέωσης του οφειλέτη και του εγγυητή, ιδίως κατά την σοβούσα οικονομική κρίση, αλλά και ανεξάρτητα από αυτήν. Ιδιαίτερα εξαίρεται η αρχή του υπεύθυνου δανεισμού, η οποία κατοχυρώνεται πλέον ρητά με την ΥΑ 699/2010 για την καταναλωτική πίστη και οδηγεί σε απαλλαγή του υπερχρεωμένου οφειλέτη από τους τόκους, ανιχνεύονται δε νόμιμες βάσεις στον Αστικό Κώδικα (ΑΚ 366, 364, 300, 179 κλπ) για την αντιμετώπιση του ανεύθυνου δανεισμού και σε μη καταναλωτικές πιστώσεις. Ανεξάρτητα από τις λύσεις του δικαίου της αφερεγγυότητας, υποστηρίζεται (με βάση συγκεκριμένα παραδείγματα από την πράξη) ότι και ο Αστικός Κώδικας μπορεί να οδηγήσει σε διαγραφή ή μείωση δυσεκπλήρωτων χρεών, σε κάθε δε περίπτωση μπορεί να στηρίξει την άμυνα του υπερχρεωμένου οφειλέτη κατά των διώξεων του δανειστή και την αποδοχή ευλόγων λύσεων ρύθμισης των χρεών, ιδίως κατά την δύσκολη αυτή περίοδο.