Η αμφιβολία του Σεζάν - Το μάτι και το πνεύμα

Η επιλογή της παρουσίασης των δύο κειμένων του Μερλώ-Ποντύ που περιλαμβάνονται στον μικρό αυτό τόμο, πέρα του ότι μας δίνει τη δυνατότητα να προσεγγίσουμε τον τρόπο με τον οποίο ο Γάλλος φιλόσοφος αντιλαμβάνεται το έργο τέχνης, την αισθητική στάση και τη σημασία της καλλιτεχνικής δημιουργίας, μας επιτρέπει επίσης να ακολουθήσουμε τα ίχνη της πορείας της σκέψης του από την εποχή της Φαινομενολογίας της αντίληψης (1945) μέχρι την προβληματική του Ορατού και του αόρατου (έργου που την ολοκλήρωσή του εμπόδισε ο πρόωρος θάνατος του φιλοσόφου) το 1961.

Την εξέλιξη και τις ενδεχόμενες τροπές (γιατί μεταστροφές ή Kehre, στροφή, δεν υπάρχουν, κατά τη γνώμη μας) της σκέψης του μπορούμε θαυμάσια να παρακολουθήσουμε μέσα απ' αυτά τα δύο σύντομα, αλλά ιδιαίτερα διεισδυτικά και ουσιαστικά ως προς την επιλογή της οπτικής τους, δοκίμια, γραμμένα το 1948 το πρώτο και το 1960 το δεύτερο. Και στα δύο αυτά η ζωγραφική καταλαμβάνει το κέντρο μιας προβληματικής της όρασης, η οποία αποτελεί για τον Μερλώ-Ποντύ πρωταρχικό τρόπο σχέσης του ανθρώπου με τον κόσμο, με το είναι. Εύκολα λοιπόν γίνεται κατανοητή η σπουδαιότητα την οποία αποδίδει ο Μερλώ-Ποντύ στη ζωγραφική, αλλά και στην τέχνη γενικότερα, ως τρόπου όρασης του κόσμου, αλλά και προσανατολισμού ή αναπροσανατολισμού μέσα σ' αυτόν.

Ας θεωρηθεί λοιπόν η παρουσίαση των δύο αυτών κειμένων του Μερλώ-Ποντύ ως μια συμβολή στη με βάση φιλοσοφικούς όρους συζήτηση σχετικά με το αισθητικό φαινόμενο και τη σημασία του· συζήτηση που στην πατρίδα μας σήμερα έχει προσλάβει περισσότερο το χαρακτήρα μιας ιστορικής ή και κριτικής προσέγγισης επιμέρους τομέων εκδήλωσης της καλλιτεχνικής δραστηριότητας.

Μας δίνεται επίσης η ευκαιρία, μέσα απ' αυτά τα κείμενα, να ακολουθήσαμε το Γάλλο φιλόσοφο σε μια περιοχή εκδίπλωσης της σκέψης του πολύ λίγο οικεία στην Έλληνα αναγνώστη.