Εκτυφλωτικό σκοτάδι

Γκότφριντ Μπεν 1886-1956. Επτά στιγμιότυπα από τη ζωή ενός γερμανού εξπρεσσιονιστή ποιητή. Και μάλιστα γιατρού. Η πρώτη του ποιητική συλλογή "Νεκροτομείο" προκαλεί σκάνδαλο. Πρόκειται για τις αναμνήσεις του από το σπίτι των νεκρών. Τον ξαναβρίσκουμε επιστρατευμένο στις Βρυξέλλες στη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Ως γιατρός, ασχολείται με τις πόρνες που "εκτελούν πατριωτικό έργο" μολύνοντας το γερμανικό στρατό. Παρευρίσκεται σε μια αλησμόνητη θανατική εκτέλεση που δεν θα ξεχάσει ποτέ. Υπήρξε μάρτυρας του προσωπικού μας θανάτου και του θανάτου των άλλων. Περιγράφει και τα δύο, με ξεχωριστή σκληρότητα, εκτυφλωτικές αστραπές στοιχειώνουν το λόγο του. Ωστόσο, στο περιθώριο των γεγονότων γνωρίζει την έκσταση. Αλλά ακόμη κι ένας οραματιστής μπορεί να τυφλωθεί. Αυτός που αποστρεφόταν την Ιστορία, διάλεξε τη χειρότερη στιγμή για να τη συναντήσει. Όταν οι περισσότεροι γερμανοί συγγραφείς φεύγουν για να γλιτώσουν από τους ναζί, αποφασίζει να μείνει στη χώρα του και -για ένα μικρό διάστημα- γίνεται συνοδοιπόρος της βαρβαρότητας... Αποκηρυγμένος από τους αυτοεξόριστους συναδέλφους του, διώκεται στη συνέχεια από το Γ΄ Ράιχ. Η λογοκρισία τον απαγορεύει. Τιμωρείται με δέκα χρόνια σιωπή. Ωστόσο, μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η γενιά του "έτους μηδέν" ανακαλύπτει στο πρόσωπό του τον πρόδρομο των ιδεών της νέας Ευρώπης.

Μόνο ένα μυθιστόρημα μπορεί να μας μιλήσει για όλα αυτά. Ένα μυθιστόρημα που διηγείται το λάθος μιας ζωής και τη ζωή ενός λάθους. Ο πιο σύντομος δρόμος μεταξύ της Ιστορίας και της ιστορίας είναι για άλλη μια φορά η φαντασία. Ο βιογράφος εδώ δεν έχει άλλη επιλογή από το να γίνει ιστορικός, και ο χρονικογράφος υποχρεώνεται να γίνει μυθιστοριογράφος. Αλλά ο συγγραφέας, με τη σειρά του, μπορεί να δει καθαρά μόνο αν γίνει ποιητής.

Πιερ Μερτένς