Μια φορά και έναν καιρό…

Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει δυο αξιόλογες εγκληματολογικές-ιστορικές μελέτες στο πεδίο του κοινωνικού ελέγχου της παραβατικότητας των ανηλίκων. Αν και οι θεματικοί τους άξονες σαφώς διαφοροποιούνται, καθώς η πρώτη μελέτη καταπιάνεται κυρίως με την ιδρυματική μεταχείριση του ηθικού κινδύνου και μάλιστα αναφορικά με ανήλικα κορίτσια, η δε δεύτερη ασχολείται με την ένδικη παραβατικότητα, όπως άλλωστε διαφοροποιούνται και τα ερευνητικά εργαλεία, καθώς η πρώτη μελέτη προστρέχει σε ποιοτικά στοιχεία στη βάση αρχειακού υλικού, ενώ η δεύτερη ανατρέχει σε ποσοτικά κυρίως στοιχεία και στην εγκληματολογική στατιστική, και οι δύο μελέτες αναδεικνύουν σημαντικά κοινωνικά δεδομένα και αντιλήψεις για την αποκλίνουσα συμπεριφορά των ανηλίκων στο πέρασμα του 20ού αιώνα. Στη μελέτη για τα αναμορφωτήρια θηλέων, γίνεται μια εύστοχη επιλογή στοιχείων από τους φακέλους που επελέγησαν για επεξεργασία, ώστε να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα αναφορικά με την ιδιότητα του αιτούντα την εισαγωγή στο αναμορφωτήριο, την αιτία εισαγωγής και το οικογενειακό ιστορικό που δικαιολογούσαν την ιδρυματική μεταχείριση για την «ηθικήν και κοινωνικήν αναμόρφωσιν» των ανήλικων κοριτσιών που είχαν «ανάγκην ειδικής αγωγής, προς βελτίωσιν». Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι εννοιολογήσεις του ηθικού κινδύνου, ενώ οι ιστορίες ζωής των κοριτσιών αποδίδουν με πυκνό και γλαφυρό τρόπο την θυματοποίηση των κοριτσιών πριν και κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού τους, καθώς και αναδεικνύουν την πλήρη αποτυχία του μοντέλου της παρέμβασης. Στη μελέτη για τη διαχρονική εξέλιξη της ένδικης παραβατικότητας των ανηλίκων ανάμεσα στα έτη 1924 και 1974, γίνεται μια επίπονη για την ερευνήτρια προσπάθεια υπέρβασης της ασυνέχειας και του κατακερματισμού των διαθέσιμων στοιχείων, ώστε να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα για την έκταση και τα χαρακτηριστικά της παραβατικότητας και των παραβατών του νόμου. Η μελέτη εισφέρει μια πολύ ενδιαφέρουσα σταχυολόγηση των ερμηνειών της νεανικής παραβατικότητας της εποχής, με ιδιαίτερη αναφορά στην επίδραση του πολέμου, καθώς και το περίγραμμα και πολύτιμες πληροφορίες για τα σωφρονιστικά και αναμορφωτικά καταστήματα που λειτούργησαν. Ο ερευνητής και ο επαγγελματίας της δικαιοσύνης ανηλίκων θα βρουν στο θεματικό δίπτυχο του βιβλίου αυτού μια αυθεντική σύνθεση και μια ποιοτική MILIONIS0MA.indd 11 13/2/2021 10:43:54 μελέτη πρωτότυπων πηγών για την εξέλιξη του φαινομένου της παραβατικότητας των ανηλίκων και των θεσμών ποινικής διαχείρισης της έννοιας του κινδύνου.