Αυτόνομος, εχθρός, άπολις

Kάθε προβληματισμός πάνω στη σύγχρονη εποχή καταλήγει στην κρίση της. H κρίση της σύγχρονης κοινωνίας είναι η σύνθεση πολυπληθών και διαφόρων ειδών κρίσεων. Kάθε κρίση της σημερινής εποχής καταλήγει στην κρίση των αξιών της. Tο σημείο κατάληξης κάθε προβληματισμού πάνω στην κρίση αποτέλεσε το σημείο αφετηρίας αυτής της ανάλυσης. Kύριος στόχος μας στάθηκε –αφαιρώντας την τεράστια επιφάνεια των επιμέρους κρίσεων να σχηματίσουμε μια σαφή ιδέα για την ουσία της κρίσης. Σ’ αυτή τη μελέτη ήμασταν πολύ απλά υπέρ του τέλους της κρίσης και όχι υπέρ του τέλους της κρίσης υπό όρους και τελικά υπέρ των όρων μας. Δεν στοχεύσαμε, για παράδειγμα, το τέλος της κρίσης υπό τον όρο να κάνουμε ταυτόχρονα και το ξέπλυμα της κοινωνίας μας – κάτι που θα ισοδυναμούσε μ’ ένα “κρίσιμο” τέλος της κρίσης. Tο τίμη μα να σχηματίσουμε μια σαφή ιδέα για την ουσία της κρίσης ήταν η αποκάλυψη της δικής μας συνενοχής.
Η αυτονομία, με την έννοια θέτω εγώ για μένα δικό μου νόμο, απαντάται ήδη υπό μίαν έννοια στον Πλάτωνα και στον Αριστοφάνη. Η λέξη υπάρχει στην Αντιγόνη του Σοφοκλή. Η αρχαιοελληνική αυτονομία είναι μια απαγορευμένη διάσταση του ανθρώπινου και μόνο αν τη δούμε έτσι τη διαφυλάττουμε. Το τίμημα της αυτονομίας πολλές φορές είναι η τρέλα ή ο θάνατος. (Όπως στην περίπτωση της Αντιγόνης.) Η αυτονομία από τραγική επιλογή κατέληξε στη σημερινή εποχή να γίνει αισιόδοξη και πολλά υποσχόμενη ιδεολογία...