Μεσσηνία 3

Το ιστορικό έργο Μεσσηνία ολοκληρώνεται με τον παρόντα τρίτο τόμο. Το πόνημα έχει ως αφετηρία την ένταξη της περιοχής στην οθωμανική επικράτεια το 1460 και οι ορίζοντές του επεκτείνονται έως τις μέρες μας. Στον ενδιάμεσο ιστορικό χρόνο συνέβησαν αξιοσημείωτα γεγονότα και μεταβολές. Η περίοδος της Α΄ Τουρκοκρατίας (1460-1686), αναλύεται με βάση τις πρόσφατα δημοσιευμένες οθωμανικές απογραφές φωτίζοντας με πρωτόγνωρο τρόπο τις κοινωνικοοικονομικές αλλαγές που σημειώθηκαν. Το ταξίδι του Οθωμανού περιηγητή Εβλιγιά Τσελεμπί μας προσφέρει ταυτόχρονα μια ζωντανή εικόνα της εποχής. Η δημιουργία του Regno Di Morea (1686-1715) από τους Βενετούς, οι αστικές κοινότητες που δημιούργησαν και οι μεγάλες πληθυσμιακές μετακινήσεις ανέτρεψαν την προηγούμενη τάξη. Η οθωμανική επάνοδος (1715-1821) και οι νέοι κοινωνικοί και οικονομικοί ορίζοντές της ανέδειξαν τους Έλληνες προύχοντες. Ο Παναγιώτης Μπενάκης, η δομή των καζάδων και η τοπική οικονομία απαρτίζουν στοιχεία προσεγγίσεων και αφηγήσεων. Η μετάβαση από το οθωμανικό ιδιοκτησιακό καθεστώς σε αυτό του ελληνικού κράτους είχε διάρκεια πενήντα έτη, καθώς μόλις το 1871, οι πρώην οθωμανικές γαίες αποδόθηκαν στους καλλιεργητές τους. Εν κατακλείδι, αναπτύσσονται και επιμέρους θέματα, όπως η καθημερινή ζωή των χωρικών, τα Αρβανιτοχώρια, η πολεοδομική εξέλιξη της Καλαμάτας, η ελαιοκαλλιέργεια και η δημογραφία των αρχών του 21ου αιώνα.