0
Your Καλαθι
Η Αγωγή στη Διοικητική Δίκη - 2η έκδοση
Δικονομικά και ουσιαστικά ζητήματα
Έκπτωση
10%
10%
Περιγραφή
Η 2η έκδοση του έργου «Η Αγωγή στη Διοικητική Δίκη» είναι ενημερωμένη με τις τελευταίες νομολογιακές εξελίξεις σε επίπεδο τόσο ουσιαστικό, όσο και δικονομικό. Αναλύει τα δικονομικά ζητήματα για την άσκηση του ενδίκου βοηθήματος, την απόδειξη, την απόφαση του δικαστηρίου και όλα τα συναφή τα ουσιαστικά ζητήματα (με έμφαση στις προϋποθέσεις της αστικής ευθύνης), με ειδικές αναφορές και σε νομολογία ΔΕΕ-ΕΔΔΑ. Στο βιβλίο περιλαμβάνονται και 30 πρακτικά θέματα από τη νομολογία των διοικητικών δικαστηρίων, με αναλυτικές και χρηστικές απαντήσεις. Το έργο αποτελεί ένα εύχρηστο και πρακτικό βοήθημα για τον εφαρμοστή και τον ερμηνευτή του διοικητικού δικαίου.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ 2ης ΕΚΔΟΣΗΣΣελ. IX
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Θ. ΦΟΡΤΣΑΚΗΣελ. XΙ
ΜΕΡΟΣ Α΄
ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΓΩΓΗ
Κεφάλαιο 1o Δικονομικά Ζητήματα
I. ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
A. Οριοθέτηση καθ’ ύλην της δικαιοδοσίας των διοικητικών δικαστηρίωνΣελ. 3
1. Έναντι των πολιτικών δικαστηρίωνΣελ. 3
i. Υπαγωγή υποθέσεων με νομοθετική διάταξη - Αποζημίωση σε περίπτωση ζημίας προκληθείσας από αυτοκίνηταΣελ. 3
ii. Επίλυση των οριακών περιπτώσεων από τη νομολογίαΣελ. 4
2. Έναντι του Ελεγκτικού ΣυνεδρίουΣελ. 14
Β. Οριοθέτηση κατά χρόνο της δικαιοδοσίαςΣελ. 15
1. …μετά από μεταφορά αρμοδιοτήτων με νομοθετική πρόβλεψηΣελ. 15
2. …μετά από μεταβολή του νομικού καθεστώτος του εναγόμενου νομικού προσώπουΣελ. 17
3. Ο χρόνος ως αντικειμενικός παράγονταςΣελ. 18
Γ. Συνέπειες έλλειψης δικαιοδοσίας των διοικητικών δικαστηρίωνΣελ. 18
1. Απόρριψη ή παραπομπή στο αρμόδιο δικαστήριοΣελ. 18
2. Τύχη δικαστικού ενσήμουΣελ. 19
3. Σειρά εξέτασης της έλλειψης δικαιοδοσίας σε σχέση με άλλους λόγους απαραδέκτουΣελ. 20
II. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ
Α. Καθ’ ύλην αρμοδιότηταΣελ. 20
Β. Κατά τόπον αρμοδιότηταΣελ. 21
1. Γενικός κανόναςΣελ. 21
2. Διαφορές που αφορούν σε αποδοχές προσωπικούΣελ. 21
i. Συντρέχουσα η αρμοδιότητα της παρ. 2Σελ. 21
ii. Έννοια των αποδοχώνΣελ. 22
iii. Προσδιορισμός της αρμόδιας αρχής σε διαφορές αποδοχώνΣελ. 22
iv. ΣυνεκδίκασηΣελ. 23
III. ΔΙΑΔΙΚΟΙ
Α. Ενεργητική νομιμοποίησηΣελ. 24
1. ΠροϋποθέσειςΣελ. 24
2. Καθολικοί ή ειδικοί διάδοχοιΣελ. 25
3. Πλαγιαστική αγωγήΣελ. 26
4. Το απαράδεκτο της «φορολογικής αγωγής»Σελ. 27
5. Ικανοποίηση της αξίωσης από τη ΔιοίκησηΣελ. 28
Β. Παθητική νομιμοποίησηΣελ. 29
1. ΈννοιαΣελ. 29
2. Αναζήτηση παθητικώς νομιμοποιούμενου προσώπουΣελ. 29
3. Κρίσιμος χρόνος θεμελίωσης της παθητικής νομιμοποίησης – Περιπτώσεις καθολικής διαδοχήςΣελ. 30
4. Αυτεπάγγελτη έρευνα και εξουσία δικαστήΣελ. 31
Γ. ΟμοδικίαΣελ. 32
1. Μορφές ομοδικίαςΣελ. 32
i. Δυνητική ομοδικίαΣελ. 33
ii. Αναγκαστική ομοδικίαΣελ. 33
2. Προϋποθέσεις ομοδικίαςΣελ. 34
i. Δυνητική ομοδικίαΣελ. 34
ii. Αναγκαστική ομοδικίαΣελ. 37
3. Συνέπειες ομοδικίαςΣελ. 38
i. Δυνητική ομοδικίαΣελ. 38
ii. Αναγκαστική ομοδικίαΣελ. 40
4. Συνέπειες έλλειψης ομοδικίαςΣελ. 41
5. Παθητική ομοδικίαΣελ. 42
6. Λοιπές ρυθμίσειςΣελ. 43
i. Αυτεπάγγελτη εξέτασηΣελ. 43
ii. ΑρμοδιότηταΣελ. 44
iii. Αναλογικά και επί εφέσεωςΣελ. 44
Δ. ΠαρέμβασηΣελ. 44
IV. ΤΟ ΕΝΔΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
Α. Η αγωγή σε σχέση με τα άλλα ένδικα βοηθήματαΣελ. 49
Β. Διαφορετικά είδη αγωγήςΣελ. 53
1. Ανάλογα με τη νομική βάση της αγωγήςΣελ. 53
i. Ευθεία αγωγήΣελ. 53
ii. Aγωγή αποζημίωσηςΣελ. 56
iii. Αγωγή αδικαιολόγητου πλουτισμούΣελ. 56
2. Ανάλογα με το αίτημαΣελ. 63
i. Αναγνωριστική αγωγήΣελ. 63
ii. Καταψηφιστική αγωγήΣελ. 63
3. Ανάλογα με τη δυνατότητα διεύρυνσης του αντικειμένου και των νομιμοποιούμενων, στην άσκηση της αγωγής, υποκειμένωνΣελ. 64
V. ΤΟ ΔΙΚΟΓΡΑΦΟ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
Α. Περιεχόμενο δικογράφου της αγωγήςΣελ. 64
Β. Άσκηση υπό αίρεση – Επικουρικές βάσειςΣελ. 71
Γ. Συνάφεια – Αντικειμενική σώρευση – ΣυνεκδίκασηΣελ. 74
Δ. Παρεμπίπτουσα αγωγήΣελ. 76
1. ΠεριεχόμενοΣελ. 77
i. Παρεπόμενα του κυρίου αντικειμένουΣελ. 77
ii. Συμπληρωματική παροχή, μετά από διεύρυνση της αρχικής αξίωσηςΣελ. 77
2. Ηθική βλάβηΣελ. 79
3. Απαράδεκτη η διόρθωση με παρεμπίπτουσα αγωγή του ποσού της κύριας αγωγήςΣελ. 79
4. Τρόπος άσκησηςΣελ. 79
5. Σχέση με κύρια αγωγήΣελ. 80
6. Παρεπόμενα και με έφεσηΣελ. 80
Ε. Δεύτερη αγωγήΣελ. 80
1. Ο κανόνας της απαγόρευσηςΣελ. 81
i. Έννοια «δεύτερης αγωγής»Σελ. 81
ii. Συμφωνία προς το άρθρο 20 του Συντάγματος της απαγόρευσης άσκησης δεύτερης αγωγήςΣελ. 83
2. Η κατ’ εξαίρεση επιτρεπτή άσκησηΣελ. 84
i. Απόρριψη για τυπικό λόγοΣελ. 84
ii. Προθεσμία από τελεσιδικία της απόφασης επί της πρώτης αγωγήςΣελ. 85
3. Δεύτερη προσφυγήΣελ. 87
ΣΤ. Πρόσθετοι λόγοιΣελ. 88
1. ΆσκησηΣελ. 88
2. Τι επιτρέπεται να προβληθεί με το δικόγραφο των προσθέτων λόγωνΣελ. 89
Ζ. ΥπόμνημαΣελ. 90
VI. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
Α. ΔικονομικέςΣελ. 93
1. ΕκκρεμοδικίαΣελ. 93
i. ΈννοιαΣελ. 93
ii. Προϋποθέσεις γένεσης εκκρεμοδικίαςΣελ. 93
iii. Τρόπος προβολής – εξέταση από το δικαστήριοΣελ. 96
iv. Συνέπειες εκκρεμοδικίαςΣελ. 96
2. Μη επιτρεπτή μεταβολή της βάσης της αγωγήςΣελ. 96
i. Ιστορική βάσηΣελ. 96
ii. Νομική βάσηΣελ. 98
3. Μη επιτρεπτή μεταβολή του αιτήματος της αγωγής. Εξαιρέσεις:Σελ. 99
Β. Ουσιαστικές συνέπειεςΣελ. 100
1. Διακοπή παραγραφήςΣελ. 105
2. ΤοκοφορίαΣελ. 105
i. Εφαρμοστέο δίκαιοΣελ. 105
ii. Παρεπόμενη απαίτησηΣελ. 105
iii. Προϋποθέσεις έναρξης τοκοφορίαςΣελ. 106
iv. ΕπιτόκιοΣελ. 108
v. Ανατοκισμός – πότε είναι επιτρεπτόςΣελ. 109
vi. Αίτημα για καταβολή τόκωνΣελ. 110
vii. ΑναίρεσηΣελ. 111
VII. ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΑΠΟΔΕΙΞΗΣ
Α. Γενικές αρχές απόδειξηςΣελ. 111
1. Αντικείμενο απόδειξηςΣελ. 111
i. Πραγματικά γεγονόταΣελ. 111
ii. Άσκηση ουσιώδους επιρροής στην έκβαση της δίκηςΣελ. 112
iii. ΑμφισβήτησηΣελ. 112
iv. Αυτεπάγγελτη λήψη υπόψη από το δικαστήριοΣελ. 112
2. Βάρος απόδειξηςΣελ. 113
i. ΈννοιαΣελ. 113
ii. Απόρροια του συζητητικού συστήματοςΣελ. 113
iii. Αντικειμενικό και υποκειμενικό βάρος απόδειξηςΣελ. 113
iv. ΣυνέπειεςΣελ. 114
3. Αρχή της ελεύθερης εκτίμησης των αποδείξεωνΣελ. 114
4. Αποδεικτικά μέσαΣελ. 115
i. Περιοριστική απαρίθμηση στο νόμοΣελ. 115
ii. Κοινότητα αποδεικτικών μέσων για τους διαδίκουςΣελ. 115
5. Αρχή της προαπόδειξηςΣελ. 116
6. Βαθμός απόδειξης – πιθανολόγησηΣελ. 117
Β. Τα κατ’ ιδίαν αποδεικτικά μέσαΣελ. 118
1. ΑυτοψίαΣελ. 118
2. ΠραγματογνωμοσύνηΣελ. 118
i. Το αποδεικτικό μέσο της πραγματογνωμοσύνηςΣελ. 118
ii. Διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου της ουσίαςΣελ. 119
iii. ΠραγματογνώμοναςΣελ. 120
iv. Το περιεχόμενο της πραγματογνωμοσύνηςΣελ. 121
v. Σύνταξη έκθεσης – απόλυτη ή σχετική ακυρότηταΣελ. 122
vi. Επιδίκαση δικαστικών εξόδωνΣελ. 123
3. ΈγγραφαΣελ. 123
i. Είδη εγγράφωνΣελ. 124
ii. Προϋποθέσεις της αποδεικτικής δύναμης των εγγράφωνΣελ. 124
iii. Αποδεικτική δύναμη των εγγράφωνΣελ. 125
iv. ΞενόγλωσσαΣελ. 128
v. ΑντίγραφαΣελ. 129
vi. Εξουσία του δικαστηρίουΣελ. 130
4. ΟμολογίαΣελ. 131
5. Εξηγήσεις των διαδίκωνΣελ. 132
6. Εμμάρτυρη απόδειξηΣελ. 132
7. Δικαστικά τεκμήριαΣελ. 137
VIII. ΑΠΟΦΑΣΗ
Α. Εξουσία του ΔικαστηρίουΣελ. 138
1. Το διατακτικό της απόφασηςΣελ. 138
i. Αποδοχή της αγωγήςΣελ. 138
ii. Απόρριψη της αγωγήςΣελ. 138
2. Έκταση του ελέγχουΣελ. 139
i. Προβολή ισχυρισμώνΣελ. 139
ii. Παρεμπίπτων έλεγχοςΣελ. 140
Β. ΣυνέπειεςΣελ. 145
1. ΔεδικασμένοΣελ. 145
i. ΈννοιαΣελ. 145
ii. Προϋποθέσεις δεδικασμένουΣελ. 146
iii. Τι καλύπτεται με το δεδικασμένο – Αντικειμενικά όρια δεδικασμένουΣελ. 149
iii. Εξέταση από το δικαστήριοΣελ. 152
iv. Δέσμευση από αποφάσεις άλλων δικαστηρίωνΣελ. 152
2. Εκτελεστότητα απόφασηςΣελ. 156
i. Εκτέλεση της απόφασης επί αγωγήςΣελ. 157
ii. Προσωρινή εκτέλεσηΣελ. 159
IX. ΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΕΝΣΗΜΟ
Α. ΓενικάΣελ. 162
Β. Χρόνος καταβολής του δικαστικού ενσήμουΣελ. 164
Γ. Επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντος δικαστικού ενσήμουΣελ. 165
1. Επιστροφή κατ’ ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 277 παρ. 11 ΚΔΔΣελ. 165
2. Περιπτώσεις στις οποίες επιστρέφεταιΣελ. 165
Δ. Συνέπειες από την απόρριψη της αγωγής λόγω μη καταβολής του τέλους δικαστικού ενσήμουΣελ. 167
X. ΕΝΔΙΚΑ ΜΕΣΑ
Α. ΈφεσηΣελ. 168
Β. ΑναίρεσηΣελ. 179
Κεφάλαιο 2o Ουσιαστικά Ζητήματα
Ι. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 105-106
Α. Πράξη, Παράλειψη, Υλική ενέργειαΣελ. 183
Β. Όργανο του ΔημοσίουΣελ. 190
Γ. Ενάσκηση δημόσιας εξουσίαςΣελ. 192
Δ. ΠαρανομίαΣελ. 196
1. Έννοια της παρανομίαςΣελ. 196
2. Ουσιαστική ή τυπική παρανομίαΣελ. 198
3. Προσδιορισμός στο δικόγραφοΣελ. 199
4. Περιπτωσιολογία από τη νομολογίαΣελ. 199
i. Ευθύνη Νοσηλευτικών ΙδρυμάτωνΣελ. 199
ii. Αεροπορικά δυστυχήματαΣελ. 203
iii. Αναγκαστική απαλλοτρίωσηΣελ. 205
iv. Αστυνομικά όργαναΣελ. 208
v. Διορισμοί – ΑπολύσειςΣελ. 210
vi. ΠεριβάλλονΣελ. 213
vii. Πράξεις νομοθετικών οργάνωνΣελ. 215
viii. Πράξεις οργάνων της δικαστικής εξουσίαςΣελ. 216
ix. Κρατική εποπτεία – ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 105Σελ. 219
x. Ευθύνη από νόμιμες πράξειςΣελ. 221
Ε. ΖημίαΣελ. 224
1. Περιουσιακή ζημίαΣελ. 224
i. Θετική ζημίαΣελ. 224
ii. Αποθετική ζημίαΣελ. 224
iii. Αρνητικό διαφέρονΣελ. 225
2. Μη περιουσιακή ζημίαΣελ. 226
i. Ηθική βλάβηΣελ. 226
ii. Ψυχική οδύνηΣελ. 232
ΣΤ. Αιτιώδης σύνδεσμοςΣελ. 233
1. Προϋπόθεση για τη στοιχειοθέτηση της ευθύνηςΣελ. 233
2. Πότε υφίσταταιΣελ. 234
i. Αιτία πρόσφορη προς παραγωγή του αποτελέσματοςΣελ. 234
ii. Αιτία που οδηγεί αναγκαίως στο αποτέλεσμαΣελ. 234
3. Περιπτώσεις πλειόνων αιτίωνΣελ. 236
i. Διαζευκτική αιτιότηταΣελ. 236
ii. Αλληλοδιάδοχες ζημιογόνες συμπεριφορές εκτιμώνται σωρευτικώςΣελ. 236
4. Διακοπή αιτιώδους συνδέσμουΣελ. 237
5. Κρίση ουσίας – αναιρετικός έλεγχοςΣελ. 238
6. ΑπόδειξηΣελ. 238
7. Απαραίτητο στοιχείο της αιτιολογίας της απόφασηςΣελ. 238
Ζ. Λόγοι αποκλεισμού της ευθύνης του ΔημοσίουΣελ. 239
1. Διάταξη που υπάρχει για χάρη του γενικού συμφέροντοςΣελ. 239
2. Ανωτέρα βίαΣελ. 242
3. Κατάσταση ανάγκηςΣελ. 247
4. Η άμυναΣελ. 247
Η. ΠαραγραφήΣελ. 248
1. ΓενικάΣελ. 248
i. Εφαρμοζόμενο δίκαιοΣελ. 248
ii. Ουσιαστικού δικαίου διατάξειςΣελ. 249
iii. Αυτεπάγγελτη λήψη υπόψηΣελ. 249
2. ΔιάρκειαΣελ. 249
i. ΠενταετίαΣελ. 249
ii. ΔιετίαΣελ. 249
iii. Το ίδιο και σε περίπτωση μη διορισμού λόγω παραλείψεωνΣελ. 250
iv. Ευθεία – αποζημιωτική: όχι διάκρισηΣελ. 250
3. Έναρξη παραγραφήςΣελ. 252
i. Ο κανόνας: από το τέλος του οικονομικού έτουςΣελ. 252
ii. Από τη γένεση της αξίωσηςΣελ. 252
iii. Σε περίπτωση εξακολουθητικής ζημίαςΣελ. 253
iv. Έναρξη από διαφορετικό χρονικό σημείοΣελ. 253
v. Από το χρόνο επέλευσης της ζημίαςΣελ. 254
4. Διακοπή της παραγραφήςΣελ. 254
i. Ο κανόναςΣελ. 254
ii. Περιπτώσεις διακοπήςΣελ. 255
iii. Όχι παραγραφή εν επιδικίαΣελ. 256
iv. ΑυτεπαγγέλτωςΣελ. 258
5. Ειδικότερα τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (ΝΠΔΔ)Σελ. 258
ΙΙ. ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ
Α. Αποζημίωση σε χρήμαΣελ. 261
Β. Πλήρης ή εύλογη αποζημίωσηΣελ. 261
1. Ο κανόνας της πλήρους αποζημίωσηςΣελ. 261
2. Εύλογη αποζημίωσηΣελ. 262
i. Ηθική βλάβηΣελ. 262
Γ. Επιδίκαση αποζημίωσης μόνο στον άμεσα ζημιωθένταΣελ. 265
Δ. Συμψηφισμός ζημίας με ωφέλειαΣελ. 266
1. ΓενικάΣελ. 266
2. ΠροϋποθέσειςΣελ. 267
i. Ίδια αιτία ωφέλειας και ζημίαςΣελ. 267
ii. Καλή πίστηΣελ. 268
3. Προβολή ένστασης – αυτεπάγγελτη εξέτασηΣελ. 269
Ε. Συμμετοχή περισσότερων στην πρόκληση της ζημίαςΣελ. 270
1. Ευθύνη εις ολόκληρονΣελ. 270
i. Ενοχή εις ολόκληρον σε περίπτωση ζημίας από περισσότερους – αναγωγή μεταξύ τουςΣελ. 270
ii. Προσδιορισμός του βαθμού πταίσματοςΣελ. 270
2. Συντρέχον πταίσμαΣελ. 271
i. ΓενικάΣελ. 271
ii. Προϋπόθεση ο αιτιώδης σύνδεσμοςΣελ. 272
iii. Δικονομικά ζητήματαΣελ. 273
III. ΑΣΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ-ΜΕΛΩΝ ΓΙΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΝΩΣΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
A. Νομολογιακή διάπλασηΣελ. 274
B. Νομική βάσηΣελ. 275
Γ. Ουσιαστικές προϋποθέσεις γέννησης της ευθύνηςΣελ. 276
i. Παράβαση του ενωσιακού δικαίου από κράτος-μέλοςΣελ. 276
ii. Ο παραβιαζόμενος κανόνας δικαίου της ΕΕ απονέμει δικαιώματα στους ιδιώτες (φυσικά ή νομικά πρόσωπα)Σελ. 276
iii. Κατάφωρη παράβασηΣελ. 276
iv. Πρόκληση ζημίας σε ιδιώτηΣελ. 279
v. Άμεση αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της παράβασης και της ζημίαςΣελ. 280
Δ. Δικονομικές προϋποθέσεις άσκησης του ενδίκου βοηθήματοςΣελ. 280
1. Αντίθετα δεν απαιτείταιΣελ. 282
i. Προηγούμενη διαπίστωση της παράβασηςΣελ. 282
ii. Άμεσο αποτέλεσμα του ενωσιακού κανόνα που παραβιάζεταιΣελ. 282
IV. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣελ. 283
Α. Πρόβλεψη συγκεκριμένου ενδίκου βοηθήματοςΣελ. 284
1. Αποσπασματική νομολογίαΣελ. 284
2. Πρόβλεψη μηχανισμού αποζημίωσης σε περίπτωση «συστημικού» προβλήματος – η περίπτωση υπέρβασης της εύλογης διάρκειας της δίκηςΣελ. 286
Β. Ζητήματα αστικής ευθύνης – πεδίο εφαρμογής της ΕΣΔΑΣελ. 287
Γ. Η «δίκαιη ικανοποίηση» του ζημιωθέντος: η επιδικαζόμενη αποζημίωση από το ΕΔΔΑΣελ. 289
ΜΕΡΟΣ Β΄
ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
1ο Πρακτικό θέμα Δικαιοδοσία • Αρμοδιότητα • Παθητική νομιμοποίηση • Προϋποθέσεις αστικής ευθύνης • Εξουσία δικαστήΣελ. 293
2ο Πρακτικό θέμα Δικαιοδοσία • Παθητική νομιμοποίησηΣελ. 300
3ο Πρακτικό θέμα Δικαιοδοσία • Αίτημα της αγωγήςΣελ. 302
4ο Πρακτικό θέμα Δικαιοδοσία • Αναιρετικός έλεγχοςΣελ. 304
5ο Πρακτικό θέμα ΔικαιοδοσίαΣελ. 306
6ο Πρακτικό θέμα Δικαιοδοσία • Αναγκαστική απαλλοτρίωσηΣελ. 309
7ο Πρακτικό θέμα Διαφορετικά είδη αγωγής • Δικαιοδοσία • Αρμοδιότητα • Εξουσία του δικαστηρίουΣελ. 312
8ο Πρακτικό θέμα Παθητική νομιμοποίησηΣελ. 314
9ο Πρακτικό θέμα Απόδειξη με μάρτυρεςΣελ. 317
10ο Πρακτικό θέμα Επικουρική βάση αγωγήςΣελ. 320
11ο Πρακτικό θέμα Διαδοχική ασφάλιση • Άσκηση αγωγής • ΑρμοδιότηταΣελ. 322
12ο Πρακτικό θέμα Ουσιαστικές προϋποθέσεις αστικής ευθύνης • Έννοια «οργάνου»Σελ. 325
13ο Πρακτικό θέμα Ενάσκηση δημόσιας εξουσίαςΣελ. 327
14ο Πρακτικό θέμα Άρση του παρανόμου • Αιτιώδης συνάφειαΣελ. 330
15ο Πρακτικό θέμα Αιτιώδης σύνδεσμος • Ψυχική οδύνηΣελ. 333
16ο Πρακτικό θέμα Δικαιοδοσία • Συντρέχον πταίσμα • Προϋποθέσεις αστικής ευθύνης • Αποζημίωση • Αναιρετικός έλεγχοςΣελ. 337
17ο Πρακτικό θέμα Ηθική βλάβηΣελ. 342
18ο Πρακτικό Θέμα Προϋποθέσεις αστικής ευθύνηςΣελ. 346
19ο Πρακτικό θέμα Αιτιώδης σύνδεσμος • Ευθύνη από πράξεις δικαστικών οργάνωνΣελ. 349
20ο Πρακτικό θέμα Συνυπολογισμός οφέλους και ζημίαςΣελ. 351
21ο Πρακτικό θέμα Ευθύνη εις ολόκληρον • Ψυχική οδύνηΣελ. 356
22ο Πρακτικό θέμα ΑπόδειξηΣελ. 361
23ο Πρακτικό θέμα Ζητήματα παραδεκτού αναίρεσης • «Τυπικές» πλημμέλειεςΣελ. 364
24ο Πρακτικό θέμα Διεκδίκηση καταβολής επιδόματος • Παραδεκτό αγωγής • ΑπόδειξηΣελ. 370
25ο Πρακτικό θέμα Τυπική παρανομία • Αιτιώδης σύνδεσμοςΣελ. 377
26ο Πρακτικό θέμα Αρμοδιότητα • Ενεργητική νομιμοποίηση • Δεύτερη αγωγήΣελ. 382
27ο Πρακτικό θέμα Παρεμπίπτων έλεγχοςΣελ. 385
28ο Πρακτικό θέμα Παθητική νομιμοποίηση • Ηθική βλάβηΣελ. 390
29ο Πρακτικό θέμα Νομικές βάσεις της αγωγήςΣελ. 395
30ο Πρακτικό θέμα Δέσμευση από καταδικαστική απόφαση • Αιτιώδης σύνδεσμος • Έννοια οργάνου • Ψυχική οδύνηΣελ. 397
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣελ. 403
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΣελ. 409
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ 2ης ΕΚΔΟΣΗΣΣελ. IX
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Θ. ΦΟΡΤΣΑΚΗΣελ. XΙ
ΜΕΡΟΣ Α΄
ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΓΩΓΗ
Κεφάλαιο 1o Δικονομικά Ζητήματα
I. ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
A. Οριοθέτηση καθ’ ύλην της δικαιοδοσίας των διοικητικών δικαστηρίωνΣελ. 3
1. Έναντι των πολιτικών δικαστηρίωνΣελ. 3
i. Υπαγωγή υποθέσεων με νομοθετική διάταξη - Αποζημίωση σε περίπτωση ζημίας προκληθείσας από αυτοκίνηταΣελ. 3
ii. Επίλυση των οριακών περιπτώσεων από τη νομολογίαΣελ. 4
2. Έναντι του Ελεγκτικού ΣυνεδρίουΣελ. 14
Β. Οριοθέτηση κατά χρόνο της δικαιοδοσίαςΣελ. 15
1. …μετά από μεταφορά αρμοδιοτήτων με νομοθετική πρόβλεψηΣελ. 15
2. …μετά από μεταβολή του νομικού καθεστώτος του εναγόμενου νομικού προσώπουΣελ. 17
3. Ο χρόνος ως αντικειμενικός παράγονταςΣελ. 18
Γ. Συνέπειες έλλειψης δικαιοδοσίας των διοικητικών δικαστηρίωνΣελ. 18
1. Απόρριψη ή παραπομπή στο αρμόδιο δικαστήριοΣελ. 18
2. Τύχη δικαστικού ενσήμουΣελ. 19
3. Σειρά εξέτασης της έλλειψης δικαιοδοσίας σε σχέση με άλλους λόγους απαραδέκτουΣελ. 20
II. ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ
Α. Καθ’ ύλην αρμοδιότηταΣελ. 20
Β. Κατά τόπον αρμοδιότηταΣελ. 21
1. Γενικός κανόναςΣελ. 21
2. Διαφορές που αφορούν σε αποδοχές προσωπικούΣελ. 21
i. Συντρέχουσα η αρμοδιότητα της παρ. 2Σελ. 21
ii. Έννοια των αποδοχώνΣελ. 22
iii. Προσδιορισμός της αρμόδιας αρχής σε διαφορές αποδοχώνΣελ. 22
iv. ΣυνεκδίκασηΣελ. 23
III. ΔΙΑΔΙΚΟΙ
Α. Ενεργητική νομιμοποίησηΣελ. 24
1. ΠροϋποθέσειςΣελ. 24
2. Καθολικοί ή ειδικοί διάδοχοιΣελ. 25
3. Πλαγιαστική αγωγήΣελ. 26
4. Το απαράδεκτο της «φορολογικής αγωγής»Σελ. 27
5. Ικανοποίηση της αξίωσης από τη ΔιοίκησηΣελ. 28
Β. Παθητική νομιμοποίησηΣελ. 29
1. ΈννοιαΣελ. 29
2. Αναζήτηση παθητικώς νομιμοποιούμενου προσώπουΣελ. 29
3. Κρίσιμος χρόνος θεμελίωσης της παθητικής νομιμοποίησης – Περιπτώσεις καθολικής διαδοχήςΣελ. 30
4. Αυτεπάγγελτη έρευνα και εξουσία δικαστήΣελ. 31
Γ. ΟμοδικίαΣελ. 32
1. Μορφές ομοδικίαςΣελ. 32
i. Δυνητική ομοδικίαΣελ. 33
ii. Αναγκαστική ομοδικίαΣελ. 33
2. Προϋποθέσεις ομοδικίαςΣελ. 34
i. Δυνητική ομοδικίαΣελ. 34
ii. Αναγκαστική ομοδικίαΣελ. 37
3. Συνέπειες ομοδικίαςΣελ. 38
i. Δυνητική ομοδικίαΣελ. 38
ii. Αναγκαστική ομοδικίαΣελ. 40
4. Συνέπειες έλλειψης ομοδικίαςΣελ. 41
5. Παθητική ομοδικίαΣελ. 42
6. Λοιπές ρυθμίσειςΣελ. 43
i. Αυτεπάγγελτη εξέτασηΣελ. 43
ii. ΑρμοδιότηταΣελ. 44
iii. Αναλογικά και επί εφέσεωςΣελ. 44
Δ. ΠαρέμβασηΣελ. 44
IV. ΤΟ ΕΝΔΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
Α. Η αγωγή σε σχέση με τα άλλα ένδικα βοηθήματαΣελ. 49
Β. Διαφορετικά είδη αγωγήςΣελ. 53
1. Ανάλογα με τη νομική βάση της αγωγήςΣελ. 53
i. Ευθεία αγωγήΣελ. 53
ii. Aγωγή αποζημίωσηςΣελ. 56
iii. Αγωγή αδικαιολόγητου πλουτισμούΣελ. 56
2. Ανάλογα με το αίτημαΣελ. 63
i. Αναγνωριστική αγωγήΣελ. 63
ii. Καταψηφιστική αγωγήΣελ. 63
3. Ανάλογα με τη δυνατότητα διεύρυνσης του αντικειμένου και των νομιμοποιούμενων, στην άσκηση της αγωγής, υποκειμένωνΣελ. 64
V. ΤΟ ΔΙΚΟΓΡΑΦΟ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
Α. Περιεχόμενο δικογράφου της αγωγήςΣελ. 64
Β. Άσκηση υπό αίρεση – Επικουρικές βάσειςΣελ. 71
Γ. Συνάφεια – Αντικειμενική σώρευση – ΣυνεκδίκασηΣελ. 74
Δ. Παρεμπίπτουσα αγωγήΣελ. 76
1. ΠεριεχόμενοΣελ. 77
i. Παρεπόμενα του κυρίου αντικειμένουΣελ. 77
ii. Συμπληρωματική παροχή, μετά από διεύρυνση της αρχικής αξίωσηςΣελ. 77
2. Ηθική βλάβηΣελ. 79
3. Απαράδεκτη η διόρθωση με παρεμπίπτουσα αγωγή του ποσού της κύριας αγωγήςΣελ. 79
4. Τρόπος άσκησηςΣελ. 79
5. Σχέση με κύρια αγωγήΣελ. 80
6. Παρεπόμενα και με έφεσηΣελ. 80
Ε. Δεύτερη αγωγήΣελ. 80
1. Ο κανόνας της απαγόρευσηςΣελ. 81
i. Έννοια «δεύτερης αγωγής»Σελ. 81
ii. Συμφωνία προς το άρθρο 20 του Συντάγματος της απαγόρευσης άσκησης δεύτερης αγωγήςΣελ. 83
2. Η κατ’ εξαίρεση επιτρεπτή άσκησηΣελ. 84
i. Απόρριψη για τυπικό λόγοΣελ. 84
ii. Προθεσμία από τελεσιδικία της απόφασης επί της πρώτης αγωγήςΣελ. 85
3. Δεύτερη προσφυγήΣελ. 87
ΣΤ. Πρόσθετοι λόγοιΣελ. 88
1. ΆσκησηΣελ. 88
2. Τι επιτρέπεται να προβληθεί με το δικόγραφο των προσθέτων λόγωνΣελ. 89
Ζ. ΥπόμνημαΣελ. 90
VI. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
Α. ΔικονομικέςΣελ. 93
1. ΕκκρεμοδικίαΣελ. 93
i. ΈννοιαΣελ. 93
ii. Προϋποθέσεις γένεσης εκκρεμοδικίαςΣελ. 93
iii. Τρόπος προβολής – εξέταση από το δικαστήριοΣελ. 96
iv. Συνέπειες εκκρεμοδικίαςΣελ. 96
2. Μη επιτρεπτή μεταβολή της βάσης της αγωγήςΣελ. 96
i. Ιστορική βάσηΣελ. 96
ii. Νομική βάσηΣελ. 98
3. Μη επιτρεπτή μεταβολή του αιτήματος της αγωγής. Εξαιρέσεις:Σελ. 99
Β. Ουσιαστικές συνέπειεςΣελ. 100
1. Διακοπή παραγραφήςΣελ. 105
2. ΤοκοφορίαΣελ. 105
i. Εφαρμοστέο δίκαιοΣελ. 105
ii. Παρεπόμενη απαίτησηΣελ. 105
iii. Προϋποθέσεις έναρξης τοκοφορίαςΣελ. 106
iv. ΕπιτόκιοΣελ. 108
v. Ανατοκισμός – πότε είναι επιτρεπτόςΣελ. 109
vi. Αίτημα για καταβολή τόκωνΣελ. 110
vii. ΑναίρεσηΣελ. 111
VII. ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΑΠΟΔΕΙΞΗΣ
Α. Γενικές αρχές απόδειξηςΣελ. 111
1. Αντικείμενο απόδειξηςΣελ. 111
i. Πραγματικά γεγονόταΣελ. 111
ii. Άσκηση ουσιώδους επιρροής στην έκβαση της δίκηςΣελ. 112
iii. ΑμφισβήτησηΣελ. 112
iv. Αυτεπάγγελτη λήψη υπόψη από το δικαστήριοΣελ. 112
2. Βάρος απόδειξηςΣελ. 113
i. ΈννοιαΣελ. 113
ii. Απόρροια του συζητητικού συστήματοςΣελ. 113
iii. Αντικειμενικό και υποκειμενικό βάρος απόδειξηςΣελ. 113
iv. ΣυνέπειεςΣελ. 114
3. Αρχή της ελεύθερης εκτίμησης των αποδείξεωνΣελ. 114
4. Αποδεικτικά μέσαΣελ. 115
i. Περιοριστική απαρίθμηση στο νόμοΣελ. 115
ii. Κοινότητα αποδεικτικών μέσων για τους διαδίκουςΣελ. 115
5. Αρχή της προαπόδειξηςΣελ. 116
6. Βαθμός απόδειξης – πιθανολόγησηΣελ. 117
Β. Τα κατ’ ιδίαν αποδεικτικά μέσαΣελ. 118
1. ΑυτοψίαΣελ. 118
2. ΠραγματογνωμοσύνηΣελ. 118
i. Το αποδεικτικό μέσο της πραγματογνωμοσύνηςΣελ. 118
ii. Διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου της ουσίαςΣελ. 119
iii. ΠραγματογνώμοναςΣελ. 120
iv. Το περιεχόμενο της πραγματογνωμοσύνηςΣελ. 121
v. Σύνταξη έκθεσης – απόλυτη ή σχετική ακυρότηταΣελ. 122
vi. Επιδίκαση δικαστικών εξόδωνΣελ. 123
3. ΈγγραφαΣελ. 123
i. Είδη εγγράφωνΣελ. 124
ii. Προϋποθέσεις της αποδεικτικής δύναμης των εγγράφωνΣελ. 124
iii. Αποδεικτική δύναμη των εγγράφωνΣελ. 125
iv. ΞενόγλωσσαΣελ. 128
v. ΑντίγραφαΣελ. 129
vi. Εξουσία του δικαστηρίουΣελ. 130
4. ΟμολογίαΣελ. 131
5. Εξηγήσεις των διαδίκωνΣελ. 132
6. Εμμάρτυρη απόδειξηΣελ. 132
7. Δικαστικά τεκμήριαΣελ. 137
VIII. ΑΠΟΦΑΣΗ
Α. Εξουσία του ΔικαστηρίουΣελ. 138
1. Το διατακτικό της απόφασηςΣελ. 138
i. Αποδοχή της αγωγήςΣελ. 138
ii. Απόρριψη της αγωγήςΣελ. 138
2. Έκταση του ελέγχουΣελ. 139
i. Προβολή ισχυρισμώνΣελ. 139
ii. Παρεμπίπτων έλεγχοςΣελ. 140
Β. ΣυνέπειεςΣελ. 145
1. ΔεδικασμένοΣελ. 145
i. ΈννοιαΣελ. 145
ii. Προϋποθέσεις δεδικασμένουΣελ. 146
iii. Τι καλύπτεται με το δεδικασμένο – Αντικειμενικά όρια δεδικασμένουΣελ. 149
iii. Εξέταση από το δικαστήριοΣελ. 152
iv. Δέσμευση από αποφάσεις άλλων δικαστηρίωνΣελ. 152
2. Εκτελεστότητα απόφασηςΣελ. 156
i. Εκτέλεση της απόφασης επί αγωγήςΣελ. 157
ii. Προσωρινή εκτέλεσηΣελ. 159
IX. ΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΕΝΣΗΜΟ
Α. ΓενικάΣελ. 162
Β. Χρόνος καταβολής του δικαστικού ενσήμουΣελ. 164
Γ. Επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντος δικαστικού ενσήμουΣελ. 165
1. Επιστροφή κατ’ ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 277 παρ. 11 ΚΔΔΣελ. 165
2. Περιπτώσεις στις οποίες επιστρέφεταιΣελ. 165
Δ. Συνέπειες από την απόρριψη της αγωγής λόγω μη καταβολής του τέλους δικαστικού ενσήμουΣελ. 167
X. ΕΝΔΙΚΑ ΜΕΣΑ
Α. ΈφεσηΣελ. 168
Β. ΑναίρεσηΣελ. 179
Κεφάλαιο 2o Ουσιαστικά Ζητήματα
Ι. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 105-106
Α. Πράξη, Παράλειψη, Υλική ενέργειαΣελ. 183
Β. Όργανο του ΔημοσίουΣελ. 190
Γ. Ενάσκηση δημόσιας εξουσίαςΣελ. 192
Δ. ΠαρανομίαΣελ. 196
1. Έννοια της παρανομίαςΣελ. 196
2. Ουσιαστική ή τυπική παρανομίαΣελ. 198
3. Προσδιορισμός στο δικόγραφοΣελ. 199
4. Περιπτωσιολογία από τη νομολογίαΣελ. 199
i. Ευθύνη Νοσηλευτικών ΙδρυμάτωνΣελ. 199
ii. Αεροπορικά δυστυχήματαΣελ. 203
iii. Αναγκαστική απαλλοτρίωσηΣελ. 205
iv. Αστυνομικά όργαναΣελ. 208
v. Διορισμοί – ΑπολύσειςΣελ. 210
vi. ΠεριβάλλονΣελ. 213
vii. Πράξεις νομοθετικών οργάνωνΣελ. 215
viii. Πράξεις οργάνων της δικαστικής εξουσίαςΣελ. 216
ix. Κρατική εποπτεία – ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 105Σελ. 219
x. Ευθύνη από νόμιμες πράξειςΣελ. 221
Ε. ΖημίαΣελ. 224
1. Περιουσιακή ζημίαΣελ. 224
i. Θετική ζημίαΣελ. 224
ii. Αποθετική ζημίαΣελ. 224
iii. Αρνητικό διαφέρονΣελ. 225
2. Μη περιουσιακή ζημίαΣελ. 226
i. Ηθική βλάβηΣελ. 226
ii. Ψυχική οδύνηΣελ. 232
ΣΤ. Αιτιώδης σύνδεσμοςΣελ. 233
1. Προϋπόθεση για τη στοιχειοθέτηση της ευθύνηςΣελ. 233
2. Πότε υφίσταταιΣελ. 234
i. Αιτία πρόσφορη προς παραγωγή του αποτελέσματοςΣελ. 234
ii. Αιτία που οδηγεί αναγκαίως στο αποτέλεσμαΣελ. 234
3. Περιπτώσεις πλειόνων αιτίωνΣελ. 236
i. Διαζευκτική αιτιότηταΣελ. 236
ii. Αλληλοδιάδοχες ζημιογόνες συμπεριφορές εκτιμώνται σωρευτικώςΣελ. 236
4. Διακοπή αιτιώδους συνδέσμουΣελ. 237
5. Κρίση ουσίας – αναιρετικός έλεγχοςΣελ. 238
6. ΑπόδειξηΣελ. 238
7. Απαραίτητο στοιχείο της αιτιολογίας της απόφασηςΣελ. 238
Ζ. Λόγοι αποκλεισμού της ευθύνης του ΔημοσίουΣελ. 239
1. Διάταξη που υπάρχει για χάρη του γενικού συμφέροντοςΣελ. 239
2. Ανωτέρα βίαΣελ. 242
3. Κατάσταση ανάγκηςΣελ. 247
4. Η άμυναΣελ. 247
Η. ΠαραγραφήΣελ. 248
1. ΓενικάΣελ. 248
i. Εφαρμοζόμενο δίκαιοΣελ. 248
ii. Ουσιαστικού δικαίου διατάξειςΣελ. 249
iii. Αυτεπάγγελτη λήψη υπόψηΣελ. 249
2. ΔιάρκειαΣελ. 249
i. ΠενταετίαΣελ. 249
ii. ΔιετίαΣελ. 249
iii. Το ίδιο και σε περίπτωση μη διορισμού λόγω παραλείψεωνΣελ. 250
iv. Ευθεία – αποζημιωτική: όχι διάκρισηΣελ. 250
3. Έναρξη παραγραφήςΣελ. 252
i. Ο κανόνας: από το τέλος του οικονομικού έτουςΣελ. 252
ii. Από τη γένεση της αξίωσηςΣελ. 252
iii. Σε περίπτωση εξακολουθητικής ζημίαςΣελ. 253
iv. Έναρξη από διαφορετικό χρονικό σημείοΣελ. 253
v. Από το χρόνο επέλευσης της ζημίαςΣελ. 254
4. Διακοπή της παραγραφήςΣελ. 254
i. Ο κανόναςΣελ. 254
ii. Περιπτώσεις διακοπήςΣελ. 255
iii. Όχι παραγραφή εν επιδικίαΣελ. 256
iv. ΑυτεπαγγέλτωςΣελ. 258
5. Ειδικότερα τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (ΝΠΔΔ)Σελ. 258
ΙΙ. ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ
Α. Αποζημίωση σε χρήμαΣελ. 261
Β. Πλήρης ή εύλογη αποζημίωσηΣελ. 261
1. Ο κανόνας της πλήρους αποζημίωσηςΣελ. 261
2. Εύλογη αποζημίωσηΣελ. 262
i. Ηθική βλάβηΣελ. 262
Γ. Επιδίκαση αποζημίωσης μόνο στον άμεσα ζημιωθένταΣελ. 265
Δ. Συμψηφισμός ζημίας με ωφέλειαΣελ. 266
1. ΓενικάΣελ. 266
2. ΠροϋποθέσειςΣελ. 267
i. Ίδια αιτία ωφέλειας και ζημίαςΣελ. 267
ii. Καλή πίστηΣελ. 268
3. Προβολή ένστασης – αυτεπάγγελτη εξέτασηΣελ. 269
Ε. Συμμετοχή περισσότερων στην πρόκληση της ζημίαςΣελ. 270
1. Ευθύνη εις ολόκληρονΣελ. 270
i. Ενοχή εις ολόκληρον σε περίπτωση ζημίας από περισσότερους – αναγωγή μεταξύ τουςΣελ. 270
ii. Προσδιορισμός του βαθμού πταίσματοςΣελ. 270
2. Συντρέχον πταίσμαΣελ. 271
i. ΓενικάΣελ. 271
ii. Προϋπόθεση ο αιτιώδης σύνδεσμοςΣελ. 272
iii. Δικονομικά ζητήματαΣελ. 273
III. ΑΣΤΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ-ΜΕΛΩΝ ΓΙΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΝΩΣΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
A. Νομολογιακή διάπλασηΣελ. 274
B. Νομική βάσηΣελ. 275
Γ. Ουσιαστικές προϋποθέσεις γέννησης της ευθύνηςΣελ. 276
i. Παράβαση του ενωσιακού δικαίου από κράτος-μέλοςΣελ. 276
ii. Ο παραβιαζόμενος κανόνας δικαίου της ΕΕ απονέμει δικαιώματα στους ιδιώτες (φυσικά ή νομικά πρόσωπα)Σελ. 276
iii. Κατάφωρη παράβασηΣελ. 276
iv. Πρόκληση ζημίας σε ιδιώτηΣελ. 279
v. Άμεση αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της παράβασης και της ζημίαςΣελ. 280
Δ. Δικονομικές προϋποθέσεις άσκησης του ενδίκου βοηθήματοςΣελ. 280
1. Αντίθετα δεν απαιτείταιΣελ. 282
i. Προηγούμενη διαπίστωση της παράβασηςΣελ. 282
ii. Άμεσο αποτέλεσμα του ενωσιακού κανόνα που παραβιάζεταιΣελ. 282
IV. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣελ. 283
Α. Πρόβλεψη συγκεκριμένου ενδίκου βοηθήματοςΣελ. 284
1. Αποσπασματική νομολογίαΣελ. 284
2. Πρόβλεψη μηχανισμού αποζημίωσης σε περίπτωση «συστημικού» προβλήματος – η περίπτωση υπέρβασης της εύλογης διάρκειας της δίκηςΣελ. 286
Β. Ζητήματα αστικής ευθύνης – πεδίο εφαρμογής της ΕΣΔΑΣελ. 287
Γ. Η «δίκαιη ικανοποίηση» του ζημιωθέντος: η επιδικαζόμενη αποζημίωση από το ΕΔΔΑΣελ. 289
ΜΕΡΟΣ Β΄
ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
1ο Πρακτικό θέμα Δικαιοδοσία • Αρμοδιότητα • Παθητική νομιμοποίηση • Προϋποθέσεις αστικής ευθύνης • Εξουσία δικαστήΣελ. 293
2ο Πρακτικό θέμα Δικαιοδοσία • Παθητική νομιμοποίησηΣελ. 300
3ο Πρακτικό θέμα Δικαιοδοσία • Αίτημα της αγωγήςΣελ. 302
4ο Πρακτικό θέμα Δικαιοδοσία • Αναιρετικός έλεγχοςΣελ. 304
5ο Πρακτικό θέμα ΔικαιοδοσίαΣελ. 306
6ο Πρακτικό θέμα Δικαιοδοσία • Αναγκαστική απαλλοτρίωσηΣελ. 309
7ο Πρακτικό θέμα Διαφορετικά είδη αγωγής • Δικαιοδοσία • Αρμοδιότητα • Εξουσία του δικαστηρίουΣελ. 312
8ο Πρακτικό θέμα Παθητική νομιμοποίησηΣελ. 314
9ο Πρακτικό θέμα Απόδειξη με μάρτυρεςΣελ. 317
10ο Πρακτικό θέμα Επικουρική βάση αγωγήςΣελ. 320
11ο Πρακτικό θέμα Διαδοχική ασφάλιση • Άσκηση αγωγής • ΑρμοδιότηταΣελ. 322
12ο Πρακτικό θέμα Ουσιαστικές προϋποθέσεις αστικής ευθύνης • Έννοια «οργάνου»Σελ. 325
13ο Πρακτικό θέμα Ενάσκηση δημόσιας εξουσίαςΣελ. 327
14ο Πρακτικό θέμα Άρση του παρανόμου • Αιτιώδης συνάφειαΣελ. 330
15ο Πρακτικό θέμα Αιτιώδης σύνδεσμος • Ψυχική οδύνηΣελ. 333
16ο Πρακτικό θέμα Δικαιοδοσία • Συντρέχον πταίσμα • Προϋποθέσεις αστικής ευθύνης • Αποζημίωση • Αναιρετικός έλεγχοςΣελ. 337
17ο Πρακτικό θέμα Ηθική βλάβηΣελ. 342
18ο Πρακτικό Θέμα Προϋποθέσεις αστικής ευθύνηςΣελ. 346
19ο Πρακτικό θέμα Αιτιώδης σύνδεσμος • Ευθύνη από πράξεις δικαστικών οργάνωνΣελ. 349
20ο Πρακτικό θέμα Συνυπολογισμός οφέλους και ζημίαςΣελ. 351
21ο Πρακτικό θέμα Ευθύνη εις ολόκληρον • Ψυχική οδύνηΣελ. 356
22ο Πρακτικό θέμα ΑπόδειξηΣελ. 361
23ο Πρακτικό θέμα Ζητήματα παραδεκτού αναίρεσης • «Τυπικές» πλημμέλειεςΣελ. 364
24ο Πρακτικό θέμα Διεκδίκηση καταβολής επιδόματος • Παραδεκτό αγωγής • ΑπόδειξηΣελ. 370
25ο Πρακτικό θέμα Τυπική παρανομία • Αιτιώδης σύνδεσμοςΣελ. 377
26ο Πρακτικό θέμα Αρμοδιότητα • Ενεργητική νομιμοποίηση • Δεύτερη αγωγήΣελ. 382
27ο Πρακτικό θέμα Παρεμπίπτων έλεγχοςΣελ. 385
28ο Πρακτικό θέμα Παθητική νομιμοποίηση • Ηθική βλάβηΣελ. 390
29ο Πρακτικό θέμα Νομικές βάσεις της αγωγήςΣελ. 395
30ο Πρακτικό θέμα Δέσμευση από καταδικαστική απόφαση • Αιτιώδης σύνδεσμος • Έννοια οργάνου • Ψυχική οδύνηΣελ. 397
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣελ. 403
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΣελ. 409
Κριτικές
Δεν βρέθηκαν δημοσιεύσεις
