Ο φιλαράκος

Ο Φιλαράκος είναι από τα καλύτερα μυθιστορήματα του Μωπασάν, κυρίως από την άποψη της απεικόνισης της κοινωνικοπολιτικής ζωής και των ηθών στη Γαλλία, στις τελευταίες δεκαετίες του δέκατου ένατου αιώνα. Αποτελεί μια τοιχογραφία εκπληκτικής τέχνης στην αποτύπωση σκηνών και χαρακτήρων, αλλά και τέτοιας πυκνότητας, ώστε να προκαλεί το θαυμασμό του αναγνώστη η δεξιοτεχνία του συγγραφέα στο ανάγλυφο ξεχώρισμα νοοτροπιών και συμπεριφορών μέσα στο συνωστισμό πλήθους ανθρώπων και των πεπραγμένων τους.
Επικεφαλής όλων φυσικά βρίσκεται ο κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος Ζορζ Ντιρουά, ο Φιλαράκος δηλαδή, όπως τον επονόμασε μία από τις ερωμένες του, αυτός ο αδίσταχτος αριβίστας, που χρησιμοποιεί τα ταλέντα του, με πρώτο το ταλέντο του στον έρωτα, για να αποκτήσει χρήματα, φήμη και δύναμη στην παρισινή πραγματικότητα της Belle Epoque. Είναι μια προσωπικότητα που δεν γνωρίζει ηθικούς φραγμούς στην επιδίωξη των σκοπών της – μια προσωπικότητα-προφήτισσα του αριβισμού της δικής μας εποχής, που πάει να μονοπωλήσει τη μέχρι λατρείας αφοσίωσή μας...
Ο Μωπασάν έχει βάλει όλη την αφηγηματική του επιτηδειότητα, έτσι ώστε ο αναγνώστης να αναζητάει με βουλιμία τη συνέχεια της ιστορίας, για να απολαύσει κι άλλα συναρπαστικά επεισόδια κι άλλους έξυπνους διαλόγους, περισσότερες περιγραφές της φύσης, των ανθρώπων και του περιβάλλοντός τους. Φτάνοντας στο τέλος της ιστορίας, ο αναγνώστης μένει με τη βαθιά αίσθηση ότι απόλαυσε ένα αριστούργημα, αλλά και με πολλές σκέψεις μέσα του για τη θέση της ηθικής στη βιοτική περιπέτεια του ανθρώπου.

Ο Φιλαράκος είναι ένα συναρπαστικό ντοκουμέντο. Παρακολουθώντας την κοινωνική άνοδο του κεντρικού ήρωα, έχουμε μια πιστή και αυθεντική τοιχογραφία μιας ολόκληρης εποχής που δεν μπορεί να μη σε παρασύρει σε συσχετισμούς με την τωρινή. Εκεί όπου ο Μωπασάν μοιάζει να δημιουργεί με απόλαυση είναι όταν ζωγραφίζει γυναικείους χαρακτήρες. Η δύναμη των γυναικών είναι αντιστρόφως ανάλογη με τη νομική υπόστασή τους. Στο βιβλίο έχουμε κάποια στοιχεία που θα ήταν πολύτιμα για έναν ιστορικό του φεμινισμού.
– Λίνα Λυχναρά, Το Βήμα

Το έργο του Μωπασάν είναι και πολιτικό, αλλά παράλληλα ένα συναρπαστικό αφήγημα, που διαβάζεται απνευστί.
– Γιώργος Νοταράς, Ελευθεροτυπία

Είναι η σπαρταριστή σάτιρα με την οποία ο συγγραφέας αφηγείται τα επεισόδια. Ακόμη είναι το απέριττο ύφος […]. Απέριττο και καίριο, και με πολύ χιούμορ. Κοντολογίς, πρόκειται για ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχω διαβάσει ποτέ.
– Μπάμπης Δερμιτζάκης