Η καταστροφικότητα στην καρδιά της ανθρώπινης φύσεως

O Θουκυδίδης συνέγραψε κάτι απείρως συνθετότερο από την ιστορία του Πελοποννησιακού πολέμου, σκιαγραφώντας με συγκλονιστικό τρόπο την ανθρώπινη φύση. Η διήγησή του συνιστά μία έξοχη αποτύπωση ψυχικών ρευμάτων. Στις πολεμικές συρράξεις, το βάρος από τους μελετητές δίδεται πρωτίστως σε εξωτερικούς παράγοντες, πολιτικούς, οικονομικούς, στρατιωτικούς, ενώ αγνοείται η συμμετοχή του ψυχικού. Όμως, η ψυχική πραγματικότητα είναι πάντοτε παρούσα και προηγείται οποιασδήποτε εξωτερικής, καθορίζοντάς την σε βαθμό αδιανόητο. Η παρούσα μελέτη, ακτινογραφώντας το έργο του κορυφαίου ιστορικού, αναδεικνύει την κρυφή δράση των δυνάμεων καταστροφικότητας και θανάτου που φωλιάζουν στον πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης.

Το σημείο όπου οι ψυχικές διαδικασίες ατόμων και ομάδων καταλήγουν σε αυτό που εκ των υστέρων εμφανίζεται ως «Ιστορία», αποτελεί μία περιοχή που γεννά ερωτήματα, χωρίς προφανείς απαντήσεις. Πως; Αθέατοι ψυχικοί παράγοντες υποκινούν πολιτικές και στρατιωτικές πράξεις; Σε ποια ενδοψυχική συνθήκη αντιστοιχούν φαινόμενα όπως ο πόλεμος ή ο λαϊκισμός; Οι «πολλοί» έχουν πάντοτε δίκιο; Υπό προϋποθέσεις, μπορούν να αποτελέσουν μία δεξαμενή όπου εκθετικά αναπτύσσονται οι δυνάμεις της καταστροφικότητας; Με δεδομένες τις προδιαγραφές και τους περιορισμούς της ανθρώπινης φύσεως (που αγνοούνται σκανδαλωδώς από την εποχή του Θουκυδίδη έως σήμερα), ποιά τα όρια των θεσμών και της Δημοκρατίας;