Ανθρωπολογία γυναίκες και φύλο

Αλεξάνδρα Μπακαλάκη (επιμέλεια)
Κείμενα: Sherry Ortner, Marylin Strathern, Michelie Rosaldo (Μεταφράσεις: Α. Λυκιαρδοπούλου, Α. Βουγιούκα, Α. Μπακαλάκη)
Σειρά Ανθρωπολογίας (υπεύθυνος Ευθύμιος Παπαταξιάρχης)
Ο τόμος περιλαμβάνει τρία κλασικά ανθρωπολογικά κείμενα που εμπνέονται από το φεμινισμό και διερευνούν τις κοινωνικές και πολιτισμικές παραμέτρους του γυναικείου ζητήματος, με αφετηρία ορισμένα κεντρικά ερωτήματα: Είναι το θηλυκό για το αρσενικό ό,τι η φύση για τον πολιτισμό; Είναι οι σχέσεις των φύλων παντού και πάντοτε άνισες; Πίσω από την πολιτισμική ποικιλομορφία των διαφόρων κοινωνικών μπορούν άραγε να αναγνωριστούν τέτοια οικουμενικά μοτίβα, που χαρακτηρίζουν τις σχέσεις ανδρών και γυναικών ή τις νοητικές παραστάσεις των φύλων; Οι απαντήσεις των συγγραφέων είναι εξαιρετικά πρωτότυπες και συνιστούν μεταξύ τους μια ενιαία προβληματική που διαδοχικά μετασχηματίζεται. Η Όρτνερ υποστηρίζει ότι οι γυναίκες σε όλες τις κοινωνίες και τις εποχές διαμεσολαβούν τη σχέση φύσης και πολιτισμού και συμβολίζουν αυτό από το οποίο ο πολιτισμός οριοθετείται και θεωρείται ανώτερος. Η Στράθερν αμφισβητεί τη στρουκτουραλιστική άποψη ότι η διχοτομία αρσενικό-θηλυκό αντιστοιχεί στη διάκριση πολιτισμός-φύση. Τέλος η Ροζάλντο υπογραμμίζει ότι το φύλο προσδιορίζεται πάντα από τα συμφραζόμενά του και συγκροτείται μέσα από τη διαπλοκή του με άλλες κοινωνικές σχέσεις και κατηγορίες.
Τα κείμενα δεν σηματοδοτούν απλώς σημαντικές στιγμές της μετάβασης από την ανθρωπολογία των γυναικών της δεκαετίας του '70 στη σημερινή ανθρωπολογία των φύλων. Στην εκτενή εισαγωγή του τόμου η επιμελήτρια δείχνει ότι η διαπλοκή της φεμινιστικής προβληματικής με την ανθρωπολογική οπτική αποτελεί μια από τις πιο ενδιαφέρουσες θεωρητικές εξελίξεις, στη σφαίρα της κοινωνικής θεωρίας κατά την τελευταία δεκαπενταετία.