Καρμπόνια, Ήμασταν όλοι κομμουνιστές

Στο ανά χείρας αφηγηματικό κείμενο του Νάνι Μπαλεστρίνι, ο συγγραφέας, με τη γνωστή του πλέον και στο ελληνικό κοινό τεχνική, έχει ως πρωταγωνιστή έναν μεταλλωρύχο που δουλεύει στη Σαρδηνία και του οποίου οι αναμνήσεις καταγράφονται κάπου ανάμεσα στο 1973 και το 1974. Είναι μια μορφή που έρχεται από τα κάτω, βγαίνει κυριολεκτικά από το υπέδαφος, κάτι ανάλογο με τον γέρο-τυφλοπόντικα που σκάβει για την επανάσταση όπως έλεγε ο Μαρξ παραφράζοντας τον Άμλετ. Με μια αφήγηση "επική", περιγράφει την πορεία ενός νεαρού ηλεκτρολόγου που από το πολεμικό ναυτικό κατά τη διάρκεια του 2ου παγκοσμίου πολέμου περνάει στην αντίσταση ενάντια στους ναζιφασίστες, συλλαμβάνεται και οδηγείται στα γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, γλυτώνει και επιστρέφει στην Ιταλία όπου δουλεύει στο ορυχείο της Καρμπόνια στη Σαρδηνία, οργανώνεται και μάχεται για τα εργατικά δικαιώματα εκεί που ήταν όλοι κομμουνιστές, μεταναστεύει στην Αυστραλία όπου γνωρίζει τον ρατσισμό και τον πλουτισμό εις βάρος των αυτόχθονων και των φτωχών, για να καταλήξει στην ταραγμένη Ρώμη των αρχών της δεκαετίας του '70, μαχόμενος ενάντια στις εξώσεις και υπέρ των αυτομειώσεων στα κοινωνικά κινήματα εκείνης της εποχής. Ένα μυθιστόρημα ανάλογο με το "Τα θέλουμε όλα", σκληρό και τρυφερό ταυτοχρόνως, αναδεικνύει για μια ακόμη φορά τους λόγους αλλά και τις φιγούρες που έκαναν τη μεταπολεμική Ιταλία ένα από τα πιο σημαντικά εργαστήρια του κοινωνικού ανταγωνισμού.