Ο θεσμός του δημοσίου υπολόγου στο ελληνικό δημοσιονομικό σύστημα

Στο πλαίσιο της παρούσας μονογραφίας προσεγγίζεται κατά τρόπο συστηματικό ο θεσμός του δημοσίου υπολόγου στο ελληνικό δημοσιονομικό δίκαιο, ο οποίος αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της δομής και της λειτουργίας κάθε εθνικής δημοσιονομικής τάξης. Διερευνάται με πληρότητα αφενός η έννοια και η ευθύνη του δημοσίου υπολόγου και αφετέρου ο κατασταλτικός έλεγχος επί των λογαριασμών του, ενώ για την καλύτερα τεκμηριωμένη αντιμετώπιση του όλου θέματος αξιοποιείται σημαντικά η πλούσια νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Δεδομένων των συνεχών νομοθετικών εξελίξεων, η παρούσα έκδοση είναι ενημερωμένη με τον νόμο 4129/2013 περί του Ελεγκτικού Συνεδρίου, τον νόμο 4254/2014, τον νόμο 4270/2014 περί του δημοσίου λογιστικού, ο οποίος κατήργησε τον ν. 2362/1995, όπως αυτός ίσχυε μετά τις τροποποιήσεις του νόμου 3871/2010, αναθεωρώντας έτσι εκ βάθρων και εκσυγχρονίζοντας το δημόσιο λογιστικό, αλλά και τον νόμο 4337/2015.

Η ύλη δε διαρθρώνεται σε δύο βασικά μέρη: στο πρώτο μέρος, αναλύεται πολύπλευρα η έννοια του δημοσίου υπολόγου, με έμφαση ιδίως στο οργανικό και λειτουργικό κριτήριο βάσει των οποίων οριοθετείται η ιδιότητα του δημοσίου υπολόγου, στην έκταση της ευθύνης, η οποία αναγνωρίζεται ως προσωπική και περιουσιακή και διακρίνεται από την αστική ευθύνη των δημοσίων υπαλλήλων, στις ειδικές κατηγορίες δημοσίων υπολόγων, στους περιορισμούς και στις υποχρεώσεις των υπολόγων, καθώς και στην αρχή του ασυμβίβαστου υπολόγου-διατάκτη.

Στο δεύτερο μέρος, εξετάζεται αναλυτικά ο κατασταλτικός έλεγχος, διοικητικός και δικαστικός, στον οποίο υπόκεινται οι λογαριασμοί των δημοσίων υπολόγων, ένα πεδίο υψηλής σημασίας τόσο για την οριοθέτηση της ευρύτερης έννοιας της διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών όσο και για τη χάραξη της εν γένει δημοσιονομικής πολιτικής. Πέραν των βασικών (εισαγωγικών) εννοιών του δημοσίου λογαριασμού, του ελλείμματος και της καταλογιστικής πράξης, έμφαση αποδίδεται ιδίως στον κατασταλτικό έλεγχο που ασκεί το Ελεγκτικό Συνέδριο, υπό το πρίσμα της ανάλυσης του αντικειμένου, της μεθοδολογίας, της διαδικασίας, των ειδικών περιπτώσεων του κατασταλτικού ελέγχου, αλλά και της ένδικης προστασίας που παρέχεται ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο πλαίσιο εκδίκασης διαφορών εκ των λογαριασμών δημοσίων υπολόγων.

Το έργο αυτό απευθύνεται πρωτίστως στους ίδιους τους υπολόγους του Δημοσίου, των ΟΤΑ και των ΝΠΔΔ για να γνωρίζουν εμπεριστατωμένα το αυστηρό πλαίσιο ευθύνης και ελέγχου στον οποίο υπόκεινται, στους προϊσταμένους και τους υπαλλήλους όλων των δημοσίων φορέων και οργανισμών που υπόκεινται στον κατασταλτικό έλεγχο, αλλά και στους ερευνητές και στους εφαρμοστές εν γένει του δημοσιονομικού δικαίου.