Η ανθρωπιστική αξία και η διαπολιτισμική διάσταση της θρησκευτικής αγωγής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευη

Σκοπός της παρούσης μελέτης ήταν να σκιαγραφήσει σε θεωρητικό επίπεδο το θέμα του μαθήματος των θρησκευτικών στην Ελλάδα, να διερευνήσει εμπειρικά όψεις αυτής της αγωγής και μέσω αυτής της διερεύνησης, να αξιολογήσει την ψυχοπαιδαγωγική και διδακτική διάσταση του μαθήματος των θρησκευτικών στο ελληνικό Δημοτικό Σχολείο. Η εργασία αυτή ασχολείται με σύγχρονα θέματα που απασχολούν την εκπαίδευση, την κοινωνία και τον άνθρωπο.

Αποτελείται, η μελέτη, από τρία ερευνητικά δείγματα, το ένα είναι των δασκάλων, και περιλαμβάνει επτά κεφάλαια. Το όγδοο κεφάλαιο αποτελείται από το δείγμα των Ελλήνων μαθητών της εμπειρικής έρευνας και το ένατο ερευνά τους αλλοδαπούς μαθητές που φοιτούν στην Ελλάδα. Η μελέτη είναι εμπεριστατωμένη, σύγχρονη, σφαιρική, πρωτότυπη και εγγίζει τις σύγχρονες διαστάσεις τις εκπαίδευσης. Δίνει όραμα με σκοπό πάντα την ανάπτυξη των πανανθρώπινων αξιών (αγάπη, ειρήνη, αλληλεγγύη, φιλία μεταξύ όλων των ανθρώπων κ.τ.λ.). Στο όλο εγχείρημα συνέβαλλε το Τμήμα Διαπολιτισμικής εκπαίδευσης του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής εκπαίδευσης Πατρών.

Διαπιστώθηκε από την παρούσα μελέτη, ότι το μάθημα των θρησκευτικών είναι καλλιέργεια ήθους. Η μελέτη είχε ως στόχο τη διαμόρφωση ελεύθερων και υπεύθυνων πολιτών, επιδίωξε να εμπνεύσει τον σεβασμό στη θρησκευτική ετερότητα, το σεβασμό για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος καθώς και το σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, επιδίωξε επίσης, να ανταποκρίνεται στις ανάγκες μιας ελεύθερης πλουραλιστικής δημοκρατικής κοινωνίας. Ακόμη, διαπιστώθηκε ότι η διαπολιτισμική εκπαίδευση είναι εκπαίδευση ανθρώπινη, δικαιότερη και σφαιρική, γιατί αγγίζει τις σύγχρονες ανθρωπιστικές και παιδαγωγικές αρχές της εκπαίδευσης. Για να σεβαστεί κάποιος τον άλλον με διαφορετικό πολιτισμό και διαφορετική θρησκεία, θα πρέπει να σέβεται το δικό του πολιτισμό, τη δική του θρησκεία και τον εαυτό του.

Η παρούσα μελέτη συνέβαλλε και στην ανάπτυξη ενός προβληματισμού για την αναγκαιότητα της θρησκευτικής αγωγής ως επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Οι δάσκαλοι και τα παιδιά επιθυμούν κατά συντριπτική πλειοψηφία το μάθημα των θρησκευτικών να συμπεριλαμβάνεται στο σχολικό πρόγραμμα με τη μορφή που διδάσκεται τώρα, δηλαδή υποχρεωτικά όπως και τα άλλα μαθήματα.

Προτείνουμε, λοιπόν, μια ποιοτική αναβάθμιση, η οποία να εστιάζεται κυρίως στην κατάλληλη ψυχοπαιδαγωγική στήριξη της όλης διαδικασίας. Στόχος μας ήταν να θέσουμε τα θεμέλια για την ανάπτυξη της υγιούς θρησκευτικότητας, η οποία θα βοηθήσει το παιδί της σχολικής ηλικίας να ολοκληρώσει δημιουργικά την προσωπικότητα του.