Σύγκριση κοινωνικών συστημάτων

Το νέο βιβλίο του Στέργιου Μπαμπανάση έχει ως κύριο αντικείμενο τη συγκριτική ανάλυση των κοινωνικών συστημάτων. Προηγείται ως εισαγωγή μια σύντομη συγκριτική παρουσίαση των προκαπιταλιστικών κοινωνικών συστημάτων: της Πρωτόγονης Κοινωνίας, της Δουλοκτιτικής Κοινωνίας, του Ασιατικού Τρόπου Παραγωγής και της Φεουδαρχικής Κοινωνίας. Ακολουθεί η συγκριτική ανάλυση των βασικών χαρακτηριστικών του καπιταλισμού και του σοσιαλισμού ως συστήματος ιδεών και αξιών, ως κινήματος και πολιτικής και ως σοσιαλιστικού κοινωνικού συστήματος όπως διαμορφώθηκε και λειτούργησε στη Σοβιετική Ένωση και στις άλλες πρώην σοσιαλιστικές χώρες. Αναλύονται συγκριτικά οι σχέσεις ιδιοκτησίας και οι ταξικές σχέσεις, οι μορφές, η οργάνωση και η διοίκηση των επιχειρήσεων, τα οικονομικά συστήματα και ο ρόλος του κράτους και της αγοράς, η Αμιγής Οικονομία της Αγοράς, η Μικτή Οικονομία και η Κεντρικά Σχεδιασμένη και Διευθυνόμενη Οικονομία, ο ρόλος του πολιτικού συστήματος και της δημοκρατίας, οι επιδόσεις της οικονομίας, η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και ο ρόλος των καινοτομιών, η διανομή και αναδιανομή του εισοδήματος, η απασχόληση και η ανεργία, το βιοτικό επίπεδο, η φτώχεια και το κοινωνικό κράτος στον καπιταλισμό και στο σοσιαλιστικό σύστημα. Εξετάζονται τα θέματα του ανταγωνισμού, της συνεργασίας, της σύγκλισης και απόκλισης των δύο συστημάτων. Παρουσιάζονται με κριτικό τρόπο οι συναφείς με τα παραπάνω θέματα θεωρίες και η πρακτική τους εφαρμογή με τις θετικές επιδράσεις και τις αρνητικές επιπτώσεις. Επιχειρείται μια αντικειμενική και τεκμηριωμένη ανάλυση με πολλά στατιστικά στοιχεία.

Για τα παραπάνω θέματα έχουν γραφτεί αναρίθμητα βιβλία. Η πρωτοτυπία τούτου του βιβλίου συνίσταται στην αντιπαράθεση και άμεση σύγκριση του καπιταλισμού και του σοσιαλιστικού συστήματος με βάση τις θεωρητικές ερμηνείες τους και τα συγκεκριμένα αποτελέσματα της λειτουργίας τους στην πράξη. Η συγκριτική ανάλυση συμβάλλει στην ανάδειξη των βασικών χαρακτηριστικών, των διαφορών και ομοιοτήτων, των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων, των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών ορίων του καπιταλισμού και του σοσιαλιστικού συστήματος, των αιτιών κατάρρευσης του "υπαρκτού σοσιαλισμού". Πολλές διαπιστώσεις και συμπεράσματα του βιβλίου αποτελούν το απόσταγμα των ερευνών και των εμπειριών του ίδιου του συγγραφέα ο οποίος έχει γνωρίσει από κοντά και τα δύο κοινωνικά συστήματα έχοντας ζήσει 45 χρόνια στον καπιταλισμό και 35 χρόνια στο σοσιαλιστικό σύστημα. Το βιβλίο αποτελεί συνεισφορά στην έρευνα της ιστορικής εξέλιξης και λειτουργίας των κοινωνικών συστημάτων και κυρίως του καπιταλισμού και του σοσιαλιστικού συστήματος, στον προβληματισμό για το μεγάλο δίλημμα της εποχής μας "Καπιταλισμός ή Σοσιαλισμός". Εμπλουτίζει τη βιβλιογραφία των Συγκριτικών Οικονομικών, της Πολιτικής Οικονομίας και άλλων γνωστικών αντικειμένων.