0
Your Καλαθι
Στοιχεία Δημοσιονομικού Δικαίου
Κρατικός προϋπολογισμός - Ελεγκτικό Συνέδριο - Δημόσια Οικονομικά της Ε.Ε.
Χρηστή Δημοσιονομική Διαχείριση - Μεσοπρόθεσμο Πλαίσ
Περιγραφή
Το παρόν έργο αποτελεί ένα πλήρες, εύληπτο και κατανοητό εγχειρίδιο του γενικού δημοσιονομικού δικαίου που έχει ως στόχο την ανάλυση των κρισιμότερων ζητημάτων και την συστηματική παρουσίαση των σπουδαιότερων ρυθμίσεων τόσο σε θεωρητικό όσο και σε εφαρμοστικό επίπεδο.
Ειδικά για τη χώρα μας, η περίοδος που μεσολάβησε από την προηγούμενη, Η΄ έκδοση του βιβλίου, δηλαδή 2020-2022, χαρακτηρίζεται από μια κοσμογονία νέων νόμων σχετικών με τις αρμοδιότητες και τη λειτουργία του Ελεγκτικού Συνεδρίου και του συστήματος εσωτερικού ελέγχου. Οι διατάξεις του δημοσιονομικού δικαίου της χώρας εξακολουθούν να είναι διεσπαρμένες σε διάφορα νομοθετήματα των οποίων η έναρξη ισχύος δεν συμπίπτει χρονικά. Αλλά και οι διατάξεις του ευρωπαϊκού δημοσιονομικού δικαίου (πρωτογενούς και παράγωγου) βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Όλο αυτό το διαρκώς μεταβαλλόμενο νομοθετικό πλαίσιο καθίσταται ιδιαιτέρως δυσχερές στη μελέτη του από τον ερμηνευτή και εφαρμοστή.
Για αυτούς τους λόγους ο Συγγραφέας, με τον τρόπο που χαρακτήριζε και τις προηγούμενες εκδόσεις του έργου, με καίριο μέλημα τη λιτότητα, την αμεσότητα του λόγου και την πλήρη κατανόηση χωρίς περιττές θεωρητικές αναλύσεις, επιδιώκει μια επιλεκτική, αλλά πλήρη και συστηματική αναφορά στις νέες διατάξεις. Το έργο εμπλουτίζεται με θεωρητικά σχόλια και κρίσιμες παρατηρήσεις. Πριν την ανάλυση των νέων νομικών διατάξεων γίνεται, επίσης, αναφορά και στις αντίστοιχες διατάξεις του προηγούμενου νομικού καθεστώτος. Με αυτή τη διάρθρωση, την διαχρονική προσέγγιση και τον εύστοχο σχολιασμό το έργο απευθύνεται όχι μόνο σε νομικούς, αλλά και σε κάθε φοιτητή, σπουδαστή, δημοσιονομολόγο, αλλά και κάθε αναγνώστη που έχει ανάγκη να μελετήσει και να κατανοήσει το περίπλοκο πλαίσιο του δημοσιονομικού δικαίου.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
IXΠρόλογοι
XXXIΣυντομογραφίες
1ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
7ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ, ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ
ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ
8ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ
8ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ
ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ
11ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
11Ι. Κατά τις απόψεις των κλασσικών οικονομολόγων
12ΙΙ. Κατά τις απόψεις των εκπροσώπων του κρατικού παρεμβατισμού
14ΙΙΙ. Κατά τις απόψεις των εκπροσώπων της νεοφιλελεύθερης σχολής
16IV. Κατά τις απόψεις των σύγχρονων οικονομολόγων
ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ
17ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
18Ι. Στοιχεία της έννοιας του Κρατικού Προϋπολογισμού
19ΙΙ. Δέσμευση της εκτελεστικής εξουσίας όσον αφορά τη διαμόρφωση των μεγεθών του Κρατικού Προϋπολογισμού
20ΙΙΙ. Η νομική σημασία της εγκρίσεως του Κρατικού Προϋπολογισμού για την πραγματοποίηση εσόδων και εξόδων αυτού
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΚΑΝΟΝΕΣ (ΑΡΧΕΣ)
22ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
22Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
22Ι. Περιεχόμενο και δικαιολογία του κανόνα
23ΙΙ. Υιοθέτηση και παρεκκλίσεις του κανόνα κατά το ελληνικό δημοσιονομικό δίκαιο
23Α. Υιοθέτηση του κανόνα
25Β. Παρεκκλίσεις του κανόνα
25α. Η ψήφιση συμπληρωματικού ή διορθωτικού προϋπολογισμού (Ανακατανομή πιστώσεων)
28β. Μόνιμος μηχανισμός δημοσιονομικής προσαρμογής
30γ. Αυτόματος Μηχανισμός Δημοσιονομικής Προσαρμογής
32δ. Διαφορές μεταξύ του διορθωτικού μηχανισμού του Ν. 4270/2014 και του αυτόματου διορθωτικού μηχανισμού του άρθρου 233 Ν. 4389/2016
34ε. Η κατάρτιση του προϋπολογισμού των δημοσίων επενδύσεων
35στ. Η κατάρτιση των προϋπολογισμών των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και η τήρηση ειδικών λογαριασμών εκτός προϋπολογισμού
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
38Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΗΣ ΚΑΘΟΛΙΚΟΤΗΤΑΣ
38Ι. Ανάλυση του κανόνα στις επί μέρους αρχές
38Α. Η αρχή του μη συμψηφισμού μεταξύ εσόδων και εξόδων
38α. Περιεχόμενο και δικαιολογία της αρχής
38αα. Περιεχόμενο της αρχής
40ββ. Δικαιολογία της αρχής
41Β. Η αρχή του μη ειδικού προορισμού των εσόδων
41α. Περιεχόμενο και δικαιολογία της αρχής
41αα. Περιεχόμενο της αρχής
42ββ. Δικαιολογία της αρχής
44ΙΙ. Υιοθέτηση του κανόνα από το ελληνικό δημοσιονομικό δίκαιο και παρεκκλίσεις αυτού
44Α. Υιοθέτηση του κανόνα
45Β. Παρεκκλίσεις από τον κανόνα
ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ
48Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΟΥ ΕΝΙΑΥΣΙΟΥ (ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ)
48Ι. Περιεχόμενο και δικαιολογία του κανόνα
48Α. Περιεχόμενο του κανόνα
48Β. Δικαιολογία του κανόνα
50ΙΙ. Ζητήματα, σχετικά με την έναρξη του οικονομικού έτους καθώς και με την χρονική κατάταξη των μη πραγματοποιηθέντων εσόδων και εξόδων ενός κρατικού προϋπολογισμού
50Α. Ζήτημα σχετικά με την έναρξη του οικονομικού έτους
52Β. Ζητήματα σχετικά με την υπαγωγή ή μη στο οικονομικό έτος των μη πραγματοποιηθέντων εσόδων και εξόδων ενός προϋπολογισμού
53α. Το σύστημα της διαχειρίσεως ή του ταμειακού προϋπολογισμού
53β. Το σύστημα της χρήσεως
54γ. Σύστημα προβλεπόμενο από την ελληνική νομοθεσία
56ΙΙΙ. Υιοθέτηση και παρεκκλίσεις του κανόνα του ενιαυσίου κατά την ελληνική νομοθεσία
56Α. Υιοθέτηση του κανόνα
58Β. Παρεκκλίσεις του κανόνα
59α. Παρεκκλίσεις του κανόνα για την περίπτωση μη έγκαιρης ψήφισης του προϋπολογισμού
62β. Παρεκκλίσεις του κανόνα για την περίπτωση της ανεπάρκειας των πιστώσεων
ΤΜΗΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ
Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ
71ΚΑΙ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ
71Ι. Περιεχόμενο και δικαιολογία του κανόνα
71Α. Περιεχόμενο του κανόνα
72Β. Δικαιολογία του κανόνα
73ΙΙ. Υιοθέτηση και παρεκκλίσεις του κανόνα κατά την ελληνική νομοθεσία
73Α. Υιοθέτηση του κανόνα
74Β. Παρεκκλίσεις του κανόνα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΚΑΙ ΨΗΦΙΣΗ
77ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
77ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
78Ι. Ευρωπαϊκοί δημοσιονομικοί κανόνες κατά την κατάρτιση του Κρατικού Προϋπολογισμού
79Α. Το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής
79α. Το περιεχόμενο των προβλέψεων στο Μ.Π.Δ.Σ
80β. Η επεξηγητική έκθεση του Μ.Π.Δ.Σ
81γ. Διαδικασία κατάρτισης και έγκρισης του Μ.Π.Δ.Σ
82δ. Επικαιροποίηση του Μ.Π.Δ.Σ
82ε. Δεσμευτικότητα του ΜΠΔΣ
83Β. Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο
83α. Γενικές παρατηρήσεις για τους θεσμούς των Δημοσιονομικών Συμβουλίων
86β. Το ελληνικό δημοσιονομικό συμβούλιο
86βα. Νομική μορφή και αρμοδιότητες
88ββ. Το Διοικητικό Συμβούλιο και ορισμός μελών
89βγ. Κανόνες επιλογής των μελών του Δ.Σ
89βδ. Προϋπολογισμός και πόροι του Δημοσιονομικού Συμβουλίου
89βε. Στελέχωση των υπηρεσιών
90βστ. Το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο υπάγεται στην Βουλή
90Γ. Αρχή της Χρηστής Δημοσιονομικής Διαχείρισης
90α. Λόγοι που επέβαλαν την υιοθέτηση της Αρχής
92β. Έννοια και στοιχεία της Αρχής
94ΙΙ. Σύνταξη του νομοσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού και του Μ.Π.Δ.Σ
95Α. Αρμοδιότητα της εκτελεστικής εξουσίας
95α. Λόγοι συντάξεως του σχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού από την εκτελεστική εξουσία
96β. Τα επί μέρους όργανα της εκτελεστικής εξουσίας
96βα. Υπουργοί επικεφαλής λοιπών φορέων Γενικής Κυβέρνησης, προϊστάμενοι Οικονομικών Υπηρεσιών των Υπουργείων
98ββ. Ο Υπουργός των Οικονομικών - Γενικό Λογιστήριο του Κράτους
102βγ. Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας
103βδ. Ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση
104Β. Αρμοδιότητα του Κοινοβουλίου
104α. Κατάθεση του Προσχεδίου του Κρατικού Προϋπολογισμού στην Διαρκή Επιτροπή επί των Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής
105β. Το Γραφείο Προϋπολογισμού στη Βουλή
108ΙΙΙ. Διάρθρωση του Κρατικού Προϋπολογισμού και παραδοσιακοί μέθοδοι εκτίμησης των δημοσιονομικών μεγεθών
108Α. Διάρθρωση του Κρατικού Προϋπολογισμού
108α. Αρχές ταξινόμησης των δημοσιονομικών μεγεθών
109β. Ταξινόμηση των εσόδων και εξόδων στον Κρατικό Προϋπολογισμό
116Β. Παραδοσιακές μέθοδοι εκτιμήσεως των δημοσιονομικών μεγεθών του Κρατικού Προϋπολογισμού
117α. Μέθοδοι εκτιμήσεως των εσόδων
118β. Μέθοδοι εκτιμήσεως των δαπανών
120IV. Συστήματα κατάρτισης προϋπολογισμών εφαρμοζόμενα από την ελληνική δημοσιονομική πρακτική
120Α. Γενικές παρατηρήσεις στα συστήματα του προϋπολογισμού κονδυλίων και του προϋπολογισμού προγραμμάτων
121α. Σύστημα του προϋπολογισμού κονδυλίων
122β. Σύστημα του προϋπολογισμού προγραμμάτων
124Β. Λόγοι αντικατάστασης του συστήματος προϋπολογισμού κονδυλίων από το σύστημα του προϋπολογισμού προγραμμάτων στην Ελλάδα
127Γ. Αποτύπωση του συστήματος του προϋπολογισμού προγραμμάτων στα Εθνικά Σχέδια Προγραμμάτων - Πιλοτική εφαρμογή
132Δ. Υιοθέτηση της μεθόδου του εκ των προτέρων καθορισμού των ανωτάτων ορίων δαπανών του φορέα
133Ε. Επαναφορά του προϋπολογισμού κονδυλίων αλλά και η ρητή θεσμοθέτηση της δυνατότητας για την κατάρτιση προϋπολογισμού προγραμμάτων
135ΣΤ. Κατάρτιση πιλοτικής μορφής Προϋπολογισμών Επιδόσεων από το έτος
135α. Το εγχειρίδιο πιλοτικού σχεδιασμού προϋπολογισμού επιδόσεων
136β. Πιλοτικοί προϋπολογισμοί προγραμμάτων για τα έτη
136βα. Πιλοτικός προϋπολογισμός για το έτος
137ββ. Πιλοτικός προϋπολογισμός για το έτος
137βγ. Κατάρτιση προϋπολογισμού επιδόσεων του έτους 2022 στο σύνολο των φορέων της κεντρικής διοίκησης
138Ζ. Αντικείμενο ελέγχου του Προϋπολογισμού Επιδόσεων από το Ελεγκτικό Συνέδριο
139Η. Οι έλεγχοι της αποτελεσματικότητας των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου
140α. Οι ρυθμίσεις Ν. 4795/2021 σχετικά με το Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου
141β. Έλεγχος αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου από το Ελ.Συν.
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΨΗΦΙΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
142ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
142Ι. Διαδικασία ψηφίσεως του κρατικού προϋπολογισμού
143Α. Διαδικασία ενώπιον της διαρκούς κοινοβουλευτικής επιτροπής
144Β. Προθεσμία κατάθεσης του σχεδίου προϋπολογισμού στην Βουλή
145Γ. Διαδικασία ενώπιον της Βουλής
147ΙΙ. Έκταση της αρμοδιότητας της Βουλής για την τροποποίηση των μεγεθών του σχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού
149ΙΙΙ. Διαδικασία ψηφίσεως του προϋπολογισμού δαπανών της Βουλής
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
152ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
ΟΡΓΑΝΑ ΑΡΜΟΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ
153ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
154Ι. Οι δημόσιοι διατάκτες
154Α. Έννοια των διατακτών
156Β. Διακρίσεις των διατακτών
157ΙΙ. Οι δημόσιοι Υπόλογοι
157Α. Έννοια των δημοσίων υπολόγων
162Β. Διακρίσεις των δημοσίων υπολόγων
162α. Με κριτήριο το όργανο στο οποίο λογοδοτούν
163β. Με κριτήριο το αντικείμενο της υπηρεσίας τους
166Γ. Αχρεωστήτως λαβών
168Δ. Ευθύνη Δημοσίου Υπολόγου και αχρεωστήτως λαβόντος
168α. Ευθύνη Δημοσίου Υπολόγου
169β. Ευθύνη αχρεωστήτως λαβόντος
171ΙΙΙ. Ο κανόνας του ασυμβίβαστου της ιδιότητας του διατάκτη και του υπολόγου
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
173ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΕΚΤΕΛΕΣΕΩΣ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
173Ι. Ανάληψη της δαπάνης
176ΙΙ. Η εκκαθάριση της δαπάνης
180ΙΙΙ. Εντολή πληρωμής
181IV. Εξόφληση τίτλων πληρωμής
183V. Δαπάνες μη υποκείμενες σε προληπτικό έλεγχο
183A. Πληρωμές δαπανών διαρκούς ή περιοδικού χαρακτήρα
185Β. Προπληρωμές
185α. Χρηματικά Εντάλματα Προπληρωμής (άρθρο 100 ΝΔΛ)
186β. Προσωρινά χρηματικά εντάλματα (άρθρο 105 ΝΔΛ)
187γ. Πάγιες Προκαταβολές χρηματικού
1871. Έννοια - Σύσταση (άρθρο 108 ΝΔΛ)
1882. Διαχείριση Πάγιων προκαταβολών (άρθρο 109 ΝΔΛ)
189δ. Προκαταβολές με απόφαση του Υπουργού των Οικονομικών (άρθρο 114 ΝΔΛ)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΚΤΕΛΕΣΕΩΣ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
190ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
190ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
190Ι. Ιστορική εξέλιξη του θεσμού
192ΙΙ. Νομική Φύση του Ελεγκτικού Συνεδρίου
192Α. Σύμφωνα με την θεωρία και τη νομολογία των δικαστηρίων
195Β. Νομοθετικός χαρακτηρισμός του Ελ.Συν. ως Δικαστηρίου
196ΙΙΙ. Αρμοδιότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου
196Α. Κατά τις διατάξεις του Συντάγματος
198Β. Κατά τις διατάξεις του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο (Ν. 4129/2013)
202Γ. Κατά τις διατάξεις του Οργανικού Νόμου του Ελ. Συνεδρίου (Ν. 4820/2021)
204Δ. Νομική αξιολόγηση της ελεγκτικής και γνωμοδοτικής αρμοδιότητας του Ελ.Συν.
204α. Η ελεγκτική αρμοδιότητα
205β. Η γνωμοδοτική αρμοδιότητα
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
206ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
207Ι. Νομικό καθεστώς του προληπτικού ελέγχου των δημοσίων δαπανών από το Ελεγκτικό Συνέδριο
207Α. Ιστορική εξέλιξη της σχετικής νομοθεσίας
209Β. Όργανα ελέγχου και πράξεις υποκείμενες σε έλεγχο
209α. Όργανα ελέγχου
210β. Αντικείμενο του προληπτικού ελέγχου
212Γ. Περιεχόμενο και νομική σημασία του ελέγχου
212α. Τυπικός έλεγχος
213β. Ουσιαστικός έλεγχος
214γ. Νομική αξιολόγηση του ελέγχου
215Δ. Διαδικασίες του ελέγχου
216α. Τακτική διαδικασία
217β. Έλεγχος παρεμπιπτόντων ζητημάτων
219γ. Ειδικές διαδικασίες
219γα. Διαδικασία ενώπιον του Κλιμακίου ή της Ολομέλειας
220γβ. Θεώρηση με ευθύνη του υπουργού
222γγ. Η εκ των προτέρων πρόκληση της γνώμης του Κλιμακίου ή της Ολομέλειας
222δ. Η ανάκληση της πράξης του Τμήματος
224Ε. Ο προδικαστικός έλεγχος των δημοσίων συμβάσεων
225α. Προδικαστικός έλεγχος κατά τις διατάξεις του Ν. 4129/2013
225αα. Των συμβάσεων του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ και των ΔΕΚΟ
229αβ. Συμβάσεις των Ο.Τ.Α
229αγ. Συμπληρωματικές και τροποποιητικές συμβάσεις
232αδ. Νομική φύση και περιεχόμενου του ελέγχου
234αε. Διαδικασία
235αστ. Αίτηση ανάκλησης
236β. Προδικαστικός έλεγχος κατά τις διατάξεις του Ν. 4700/2020
236βα. Γενική παρατήρηση
236ββ. Συμβάσεις υπαγόμενες στον προδικαστικό έλεγχο
238βγ. Συμβάσεις εξαιρούμενες από τον προδικαστικό έλεγχο
239βδ. Διαδικασίες άσκησης του προδικαστικού ελέγχου
239βε. Προσφυγή ανάκλησης
239βστ. Προσφυγή αναθεώρησης
240βζ. Προαπόδειξη
241γ. Σύσταση Κλιμακίων
241δ. Διαδικαστικές ρυθμίσεις
ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ
242ΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ
242Ι. Διοικητικός κατασταλτικός έλεγχος και εποπτεία της δημόσιας διαχείρισης (των δημοσίων υπολόγων)
242Α. Από τους Οικονομικούς Επιθεωρητές
243Β. Από τις υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου
245Γ. Από τον οικείο διατάκτη
246Δ. Από τους προϊσταμένους των Δ.Ο.Υ. και των Ειδικών Ταμείων
246Ε. Από τα όργανα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ενεργούντα ως διοικητικά όργανα
246ΙΙ. Κατασταλτικός έλεγχος των λογαριασμών από το Ελ.Συν
246ΙΙΑ. Κατά τις διατάξεις του Κώδικα Νόμων για το Ελ Συν (Ν. 4129/2013) σε συνδυασμό με τις διατάξεις του ΚΔΛ (4270/ 2014)
247Α. Όργανα και διαδικασίες ελέγχου
248Β. Μεθοδολογία και αντικείμενο των ελέγχων
250Γ. Νομική φύση και είδη των ελέγχων
250α. Νομική φύση των ελέγχων
251β. Είδη ελέγχου
255Δ. Έννοια του ελλείμματος και διαδικασία καταλογισμού αυτού
255α. Έννοια του ελλείμματος
255αα. Νομική έννοια του ελλείμματος
256αβ. Δημοσιολογιστική έννοια του ελλείμματος
258β. Διαδικασία καταλογισμού του ελλείμματος
258βα. Κατά τις διατάξεις του ΝΔΛ
261ββ. Κατά τις διατάξεις του ΚΕΣ
262Ε. Η καταλογιστική πράξη
262α. Έννοια και περιεχόμενο
264β. Αιτιολογία της καταλογιστικής πράξης
264γ. Το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης
266IIB. Κατά τις διατάξεις του Οργανικού νόμου του Ελ.Συν. (4820/ 2021)
266Α. Αιτιολογική έκθεση
266α. Επί των διατάξεων γενικά του νομοσχεδίου
268β. Επί των επί μέρους διατάξεων των σχετικών με τον κατασταλτικό έλεγχο της δημόσιας διαχείρισης
272ΙΙΙ. Ένδικα μέσα και βοηθήματα κατά των πράξεων καταλογισμού ελλείμματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου
273Α. Ανακοπή
273α. Ανακοπή ερημοδικίας κατά των οριστικών αποφάσεων του Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου
273αα. Ανακοπή ερημοδικίας κατά τις διατάξεις του Π.Δ. 1225/1981
273αβ. Ανακοπή ερημοδικίας κατά τις διατάξεις του Ν. 4700/2020
274β. Ένδικο βοήθημα της Ανακοπής κατά των πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης του ΚΕΔΕ
276Β. Το ένδικο βοήθημα της Έφεσης
276α. Κατά τις διατάξεις του προηγούμενου νομικού καθεστώτος
279β. Κατά τις διατάξεις του Ν. 4700/2020
280Γ. Αναθεώρηση
280α. Αίτηση αναθεώρησης των πράξεων του Επιτρόπου
283β. Το έκτακτο ένδικο μέσο της αίτησης αναθεώρησης
284γ. Αναθεώρηση κατά τις διατάξεις του Ν. 4700/2020
289Δ. Αναίρεση
289α. Η αναίρεση κατά τις διατάξεις του Ν. 4129/2013.
291β. Η αναίρεση κατά τις διατάξεις του Νόμου 4700/2020
294Ε. Πρότυπη Δίκη - Προδικαστικό ερώτημα
294α. Κατά τις διατάξεις του Π.Δ. 1225/1981
297β. Πρότυπη δίκη κατά τις διατάξεις του άρθρου 163 Ν. 4700/2020
299ΣΤ. Αναζήτηση του καταλογισθέντος ποσού σε βάρος του υπολόγου με βάση την αρχή του αδικαιολογήτου πλουτισμού του Δημοσίου
300Ζ. Η εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο
301Η. Αίτηση επανάληψης της διαδικασίας για τη συμμόρφωση προς τις αποφάσεις του ΕΔΔΑ
301ΙV. Κοινοβουλευτικός και παρεμπίπτων δικαστικός κατασταλτικός έλεγχος εκτελέσεως του προϋπολογισμού
302Α. Περιεχόμενο και κατάρτιση των νόμων του απολογισμού και ισολογισμού και των λοιπών χρηματοοικονομικών καταστάσεων του Κράτους
302α. Ο απολογισμός
303β. Ο ισολογισμός
305Β. Διαδικασία εγκρίσεως του απολογισμού και ισολογισμού του Κράτους
305α. Διαδικασία ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου
306β. Διαδικασία ενώπιον της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής
307γ. Διαδικασία ενώπιον της ολομέλειας της Βουλής
308Γ. Παρέμβαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά την υποβολή της ετήσιας έκθεσης προς τη Βουλή σχετικά με τα αποτελέσματα των εργασιών του
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΩΣΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΠΡΟΣ ΑΥΤΕΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ
311ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
312Ο ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
312ΚΑΝΟΝΕΣ (ΑΡΧΕΣ) ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΕ
313Ι. Ο κανόνας της ενότητας
314ΙΙ. Ο κανόνας της καθολικότητας
315ΙΙΙ. Ο κανόνας του ενιαυσίου ή της ετήσιας διάρκειας
316ΙV. Ο κανόνας της ειδικότητας των πιστώσεων
317V. Ο κανόνας της ισοσκέλισης του προϋπολογισμού
317VI. Οι αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της διαφάνειας
317Α. Η αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης
318Β. Η αρχή της διαφάνειας
319VIΙ. Αρχή της ενιαίας λογιστικής μονάδας (Ευρώ)
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΕΣΟΔΑ ΚΑΙ ΔΑΠΑΝΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
319ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
319Ι. Έσοδα (Το σύστημα «των ιδίων πόρων»)
321Α. Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι
321α. Γεωργικές εισφορές
322β. Τελωνειακοί δασμοί
323Β. Ποσοστό επί του ΦΠΑ
324Γ. Πόρος ΑΕΠ (ΑΕΕ)
325Δ. Ίδιος πόρος με βάση τα πλαστικά
325Ε. Άλλα έσοδα του προϋπολογισμού της Ένωσης δευτερεύουσας σημασίας
326ΣΤ. Πρόταση της Επιτροπής για την επιβολή εισφοράς 3% επί της κοινής ενοποιημένης βάσης φορολογίας των εταιριών (ΚΕΒΦΕ)
327Ζ. Διορθωτικοί μηχανισμοί
327ΙΙ. Δαπάνες του προϋπολογισμού της Ένωσης
327Α. Οι γεωργικές δαπάνες
328Β. Οι δαπάνες για διαρθρωτικές, περιφερειακές και κοινωνικές πολιτικές
329Γ. Οι δαπάνες για την έρευνα και την τεχνολογία
329Δ. Οι δαπάνες για άλλες εσωτερικές πολιτικές
330Ε. Οι δαπάνες για εξωτερικές ενέργειες
331ΣΤ. Οι κατηγορίες δαπανών στον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό για την περίοδο 2021-2027
ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ
ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ, ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
332ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
332Ι. Η κατάρτιση του προϋπολογισμού της ΕΕ
334ΙΙ. Η εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ
336ΙΙΙ. Ο έλεγχος της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της Ένωσης
337IV. Η καταπολέμηση της απάτης
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
340ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΗΣ ΕΕ
341ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΑΥΤΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
343ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΗΣ ΕΕ
ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ
345ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
345Ι. Οι τακτικές εκθέσεις
345Α. Η ετήσια γενική έκθεση
346Β. Άλλες ετήσιες εκθέσεις
346ΙΙ. Έκτακτες εκθέσεις
347ΙΙΙ. Δήλωση αξιοπιστίας
348IV. Η νομική φύση των εκθέσεων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΤΜΗΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ
349ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
349Ι. Συγκριτική θεώρηση μεταξύ του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ένωσης και του Ελληνικού Ελεγκτικού Συνεδρίου
350ΙΙ. Συνεργασία μεταξύ του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ένωσης και του Ελληνικού Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ Ε. ΕΝΩΣΗΣ
352ΠΕΡΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ Ε. ΕΝΩΣΗΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ
353ΜΕ ΤΑ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ ΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ
353Ι. Ο κανόνας της απαγόρευσης των κρατικών ενισχύσεων
353Α. Έννοια των κρατικών ενισχύσεων και λόγοι απαγορεύσεως αυτών
353α. Έννοια των κρατικών ενισχύσεων
356β. Λόγοι απαγορεύσεως των κρατικών ενισχύσεων
357Β. Προϋποθέσεις θεμελίωσης του καθεστώτος του «ασυμβίβαστου»
360Γ. Οι απαγορευμένες κρατικές ενισχύσεις υπό το πρίσμα των διατάξεων της Συνθήκης αναφορικά με την απαγόρευση των φορολογικών διακρίσεων σε βάρος των εισαγομένων εμπορευμάτων
360α. Διατάξεις της Συνθήκης
362β. Αποφάσεις του ΔΕΕ
364γ. Μεταγενέστερη εξέλιξη των πρακτικών της Επιτροπής
365ΙΙ. Η κατ’ εξαίρεση απαλλαγή από το καθεστώς του ασυμβίβαστου των κρατικών ενισχύσεων
365Α. Ενισχύσεις θεωρούμενες αυτοδίκαια συμβιβάσιμες
366Β. Ενισχύσεις δυνάμενες να θεωρηθούν συμβιβάσιμες
368ΙΙΙ. Διαδικασίες για τον έλεγχο των κρατικών ενισχύσεων από τα κοινοτικά όργανα
368Α. Ο έλεγχος των υφισταμένων ενισχύσεων (άρθρο 108 παρ. 1 και 2 ΣΛΕΕ)
371Β. Ο έλεγχος των σχεδίων για τη θέσπιση νέων ή την τροποποίηση υφισταμένων κρατικών ενισχύσεων (άρθρο 108 παρ. 3 ΣΛΕΕ)
374Γ. Η ανάκτηση των απαγορευμένων κρατικών ενισχύσεων
376IV. Οι πρακτικές “Tax rulings”
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΔΑΝΕΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΓΥΗΣΗ
380ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
380ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ
382ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
382Ι. Περίοδος ισχύος του α.ν. 747/1945
383ΙΙ. Περίοδος ισχύος του Ν. 2322/1995
385ΙΙΙ. Το ισχύον νομικό καθεστώς του Ν. 4549/2018
386Α. Αρμοδιότητα και πεδίο εφαρμογής
390Β. Έσοδα του Εγγυητή Δημοσίου
390α. Προμήθεια ασφαλείας
390β. Ασφάλειες και έσοδα από τόκους
392Γ. Όργανα αρμόδια στην διαδικασία για την παροχή της εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου
392α. Η τριμερής Διυπουργική Επιτροπή (άρθρο 96)
392β. Επιτροπή για την παροχή εγγυήσεων του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρο 97)
393γ. Συμβούλιο Διαχείρισης και Αξιολόγησης της εγγυητικής ευθύνης του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρο 98)
394Δ. Διαδικασία παροχής της εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρα 99-100)
395Ε. Διαχείριση των εγγυήσεων του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρα 101-103)
395α. Κατάπτωση της εγγύησης
395β. Απαλλαγή του Ελληνικού Δημοσίου και διαγραφή των βεβαιωμένων οφειλών
396γ. Ρυθμίσεις δανείων
396δ. Μη ευθύνη του διευθύνοντος συμβούλου σε περίπτωση κατάπτωσης της Εγγύησης για την παροχή δανείου σε Α.Ε. (ΣτΕ 2817/2020)
397ΣΤ. Ειδικά θέματα
397α. Ετήσιο όριο εγγυήσεων (άρθρο 104)
397β. Ενημέρωση του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρο 105)
ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ
ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
398ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
399Ι. Υπό το πρίσμα των διατάξεων της ΣΛΕΕ περί απαγορεύσεως των κρατικών ενισχύσεων
401ΙΙ. Υπό το πρίσμα των διατάξεων της Συνθήκης ΛΕΕ περί απαγορεύσεως των υπερβολικών δημοσιονομικών ελλειμμάτων
403ΙΙΙ. Υπό το πρίσμα της οικονομικής έννοιας του ηθικού κινδύνου
404IV. Πρόγραμμα παροχής εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου σε τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων των πιστωτικών ιδρυμάτων
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΝΩΣΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΜΕ ΣΤΟΧΟ
ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
408ΚΑΙ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΩΣΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ
ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΕΕ ΜΕ
408ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΖΩΝΗ
409Ι. Συντονισμός των εθνικών νομισματικών πολιτικών
411ΙΙ. Επιβολή δημοσιονομικής πειθαρχίας στα κράτη μέλη της Ευρωζώνης
412Α. Έμμεσα μέτρα
412α. Απαγόρευση των υπεραναλήψεων και των κάθε είδους πιστωτικών διευκολύνσεων από την ΕΚΤ και τις κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών (άρθρο 123 ΣΛΕΕ)
413β. Απαγόρευση προνομιακής πρόσβασης στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (άρθρο 124 ΣΛΕΕ)
414γ. «Ρήτρα της μη διάσωσης» (άρθρο 125 ΣΛΕΕ)
416Β. Άμεσα μέτρα
416α. Σύνθεση της Γενικής Κυβέρνησης και κριτήρια υπαγωγής σε αυτήν μιας οντότητας
416αα. Σύνθεση της Γενικής Κυβέρνησης
418αβ. Κριτήρια υπαγωγής μιας οντότητας στην Γενική Κυβέρνηση
419β. Οι διατάξεις του πρωτογενούς κοινοτικού δικαίου (άρθρο 126 ΣΛΕΕ, πρώην 104 ΣυνθΕΚ)
426γ. Οι διατάξεις του παράγωγου δικαίου – Το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης
431δ. «Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» (European Semester)
431δα. Ιστορικό της ίδρυσης του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου
433δβ. Διαδικασία εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου
437δγ. Καινοτομίες του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου
438ε. Το Δημοσιονομικό Σύμφωνο
438εα. Ιστορικό της σύναψης του Δημοσιονομικού Συμφώνου
439εβ. Οι σπουδαιότερες ρυθμίσεις
444εγ. Οι σπουδαιότερες επικρίσεις κατά της Συνθήκης
446στ. Ανακοίνωση της Επιτροπής, «Κοινές αρχές για τους εθνικούς δημοσιονομικούς διορθωτικούς μηχανισμούς»
449ζ. To Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο
449ζα. Η Σύνθεση του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου
449ζβ. Οι αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου
451ζγ. Οι ετήσιες εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου
453Γ. Ευρωπαϊκοί μηχανισμοί δημοσιονομικής στήριξης
453α. Ρήτρα Αλληλεγγύης (άρθρο 122 παρ. 2 ΣΛΕΕ)
454β. Προσωρινοί μηχανισμοί χρηματοπιστωτικής στήριξης
455βα. Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθεροποίησης - European Financial Stabilisation Mechanism (EFSM)
456ββ. Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας - European Financial Stability Facility (EFSF).
457γ. Ο (μόνιμος) Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM)
457γα. Ιστορικό ίδρυσης του μόνιμου μηχανισμού στήριξης
458γβ. Νομική φύση και σκοπός του ESM
460γγ. Όργανα του ESM
461γδ. Εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο του ESM και διαδικασία παροχής της στήριξης
461i. Εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο
462ii. Η διαδικασία παροχής χρηματοοικονομικής συνδρομής
463γε. Μορφές της χορηγούμενης χρηματοοικονομικής στήριξης
464i. Προληπτική χρηματοδοτική συνδρομή
464ii. Ανακεφαλαιοποίηση Πιστωτικών Ιδρυμάτων
465iii. Χορήγηση δανείων
466iv. Μηχανισμός στήριξης πρωτογενών αγορών
466v. Μηχανισμός στήριξης δευτερογενών αγορών
466vi. Ερμηνεία και επίλυση των διαφορών που προκύπτουν από τη λειτουργία του ESM.
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
467ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΩΣΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
468Ι. Κατάσταση των δημοσίων οικονομικών της Ελλάδας πριν από την έναρξη της διαδικασίας για την ένταξή της στην Ο.Ν.Ε.
470ΙΙ. Περίοδος του δευτέρου σταδίου της διαδικασίας για την ένταξη στην Ο.Ν.Ε
470Α. Η προσαρμογή όσον αφορά την ανεξαρτητοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος έναντι των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης
474Β. Προσαρμογή όσον αφορά την ικανοποίηση των κριτηρίων δημοσιονομικής πειθαρχίας
474α. Η μείωση του δημοσίου ελλείμματος
478β. Μείωση του δημοσίου χρέους
482ΙΙΙ. Η δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας ως κράτους μέλους της Ευρωζώνης
482Α. Περίοδος
483Β. Οι μέθοδοι της «δημιουργικής λογιστικής» για την απόκρυψη των πραγματικών δημοσιονομικών ελλειμμάτων
488Γ. Τελευταία υπαγωγή της Ελλάδας σε κατάσταση υπερβολικού ελλείμματος
490Δ. Ενίσχυση των μέτρων εποπτείας των κοινοτικών οργάνων στα δημόσια οικονομικά της Ελλάδας
494Ε. Περίοδος 2008-2011 (έκτακτα μέτρα για την δημοσιονομική στήριξη της Ελλάδας) – Πρώτο Μνημόνιο
494α. Δημιουργία του Μηχανισμού Δημοσιονομικής Στήριξης της Ελληνικής Οικονομίας
4941. Το χρονικό της δημιουργίας του μηχανισμού
4972. Νομική φύση και όροι του Μηχανισμού Δημοσιονομικής Στήριξης της Ελληνικής Οικονομίας
4993. Ο εφαρμοστικός νόμος 3845/2010, Μέτρα Στήριξης της ελληνικής οικονομίας
5004. Σύναψη των συμβάσεων δανειακής διευκόλυνσης
501β. Συνέχιση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (με βάση τα άρθρα 126 (πρώην 104) παρ. 9 ΣΛΕΕ και 136 ΣΛΕΕ (Σύσταση της Επιτροπής και απόφαση του Συμβουλίου)
503ΣΤ. Περίοδος 2012-2015 – Δεύτερο Μνημόνιο
503α. Μεσοπρόθεσμο πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής
505β. Σύνοδος κορυφής των ηγετών της Ευρωζώνης της 21ης Ιουλίου
509Ζ. Η αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα («PSI»)
509α. Ιστορικό – Κρίσιμες διατάξεις
513β. Ρήτρες συλλογικής δράσης (CACs)
513αα. Νομιμότητα εισαγωγής ρητρών συλλογικής δράσης
515ββ. Εσφαλμένος υπολογισμός νόμιμης απαρτίας και πλειοψηφίας
517γ. Παρατηρήσεις επί της υποχρεωτικής συμμετοχής των ημεδαπών φυσικών προσώπων στην αναδιάταξη του ελληνικού χρέους
517αα. Παραβίαση της αρχής της ισότητας - Μη παροχή ευλόγου αντισταθμίσματος
522ββ. Αναίρεση του δικαιώματος στην περιουσία κατά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας
529δ. Τελικές παρατηρήσεις
530ε. Νομολογία των δικαστηρίων σε υποθέσεις αίτησης δικαστικής προστασίας από τους φορείς του ιδιωτικού τομέα που συμμετείχαν στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους
531αα. Του Συμβουλίου της Επικρατείας
532ββ. Του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
533γγ. Του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
534Η. Περίοδος 2015-2018 (τρίτο πρόγραμμα χρηματοδοτικής συνδρομής)
534α. To χρονικό του τρίτου προγράμματος
535β. Η σύμβαση του τρίτου προγράμματος με βάση το ΕSM
537Θ. Η θέση της Ελλάδας στο πλαίσιο ενισχυμένης εποπτείας
539ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
553Βιβλιογραφία
559Συνοπτικό ευρετήριο λημματικών όρων
Ειδικά για τη χώρα μας, η περίοδος που μεσολάβησε από την προηγούμενη, Η΄ έκδοση του βιβλίου, δηλαδή 2020-2022, χαρακτηρίζεται από μια κοσμογονία νέων νόμων σχετικών με τις αρμοδιότητες και τη λειτουργία του Ελεγκτικού Συνεδρίου και του συστήματος εσωτερικού ελέγχου. Οι διατάξεις του δημοσιονομικού δικαίου της χώρας εξακολουθούν να είναι διεσπαρμένες σε διάφορα νομοθετήματα των οποίων η έναρξη ισχύος δεν συμπίπτει χρονικά. Αλλά και οι διατάξεις του ευρωπαϊκού δημοσιονομικού δικαίου (πρωτογενούς και παράγωγου) βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Όλο αυτό το διαρκώς μεταβαλλόμενο νομοθετικό πλαίσιο καθίσταται ιδιαιτέρως δυσχερές στη μελέτη του από τον ερμηνευτή και εφαρμοστή.
Για αυτούς τους λόγους ο Συγγραφέας, με τον τρόπο που χαρακτήριζε και τις προηγούμενες εκδόσεις του έργου, με καίριο μέλημα τη λιτότητα, την αμεσότητα του λόγου και την πλήρη κατανόηση χωρίς περιττές θεωρητικές αναλύσεις, επιδιώκει μια επιλεκτική, αλλά πλήρη και συστηματική αναφορά στις νέες διατάξεις. Το έργο εμπλουτίζεται με θεωρητικά σχόλια και κρίσιμες παρατηρήσεις. Πριν την ανάλυση των νέων νομικών διατάξεων γίνεται, επίσης, αναφορά και στις αντίστοιχες διατάξεις του προηγούμενου νομικού καθεστώτος. Με αυτή τη διάρθρωση, την διαχρονική προσέγγιση και τον εύστοχο σχολιασμό το έργο απευθύνεται όχι μόνο σε νομικούς, αλλά και σε κάθε φοιτητή, σπουδαστή, δημοσιονομολόγο, αλλά και κάθε αναγνώστη που έχει ανάγκη να μελετήσει και να κατανοήσει το περίπλοκο πλαίσιο του δημοσιονομικού δικαίου.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
IXΠρόλογοι
XXXIΣυντομογραφίες
1ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
7ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ, ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ
ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ
8ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ
8ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ
ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ
11ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
11Ι. Κατά τις απόψεις των κλασσικών οικονομολόγων
12ΙΙ. Κατά τις απόψεις των εκπροσώπων του κρατικού παρεμβατισμού
14ΙΙΙ. Κατά τις απόψεις των εκπροσώπων της νεοφιλελεύθερης σχολής
16IV. Κατά τις απόψεις των σύγχρονων οικονομολόγων
ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ
17ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
18Ι. Στοιχεία της έννοιας του Κρατικού Προϋπολογισμού
19ΙΙ. Δέσμευση της εκτελεστικής εξουσίας όσον αφορά τη διαμόρφωση των μεγεθών του Κρατικού Προϋπολογισμού
20ΙΙΙ. Η νομική σημασία της εγκρίσεως του Κρατικού Προϋπολογισμού για την πραγματοποίηση εσόδων και εξόδων αυτού
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΚΑΝΟΝΕΣ (ΑΡΧΕΣ)
22ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
22Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
22Ι. Περιεχόμενο και δικαιολογία του κανόνα
23ΙΙ. Υιοθέτηση και παρεκκλίσεις του κανόνα κατά το ελληνικό δημοσιονομικό δίκαιο
23Α. Υιοθέτηση του κανόνα
25Β. Παρεκκλίσεις του κανόνα
25α. Η ψήφιση συμπληρωματικού ή διορθωτικού προϋπολογισμού (Ανακατανομή πιστώσεων)
28β. Μόνιμος μηχανισμός δημοσιονομικής προσαρμογής
30γ. Αυτόματος Μηχανισμός Δημοσιονομικής Προσαρμογής
32δ. Διαφορές μεταξύ του διορθωτικού μηχανισμού του Ν. 4270/2014 και του αυτόματου διορθωτικού μηχανισμού του άρθρου 233 Ν. 4389/2016
34ε. Η κατάρτιση του προϋπολογισμού των δημοσίων επενδύσεων
35στ. Η κατάρτιση των προϋπολογισμών των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και η τήρηση ειδικών λογαριασμών εκτός προϋπολογισμού
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
38Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΗΣ ΚΑΘΟΛΙΚΟΤΗΤΑΣ
38Ι. Ανάλυση του κανόνα στις επί μέρους αρχές
38Α. Η αρχή του μη συμψηφισμού μεταξύ εσόδων και εξόδων
38α. Περιεχόμενο και δικαιολογία της αρχής
38αα. Περιεχόμενο της αρχής
40ββ. Δικαιολογία της αρχής
41Β. Η αρχή του μη ειδικού προορισμού των εσόδων
41α. Περιεχόμενο και δικαιολογία της αρχής
41αα. Περιεχόμενο της αρχής
42ββ. Δικαιολογία της αρχής
44ΙΙ. Υιοθέτηση του κανόνα από το ελληνικό δημοσιονομικό δίκαιο και παρεκκλίσεις αυτού
44Α. Υιοθέτηση του κανόνα
45Β. Παρεκκλίσεις από τον κανόνα
ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ
48Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΟΥ ΕΝΙΑΥΣΙΟΥ (ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ)
48Ι. Περιεχόμενο και δικαιολογία του κανόνα
48Α. Περιεχόμενο του κανόνα
48Β. Δικαιολογία του κανόνα
50ΙΙ. Ζητήματα, σχετικά με την έναρξη του οικονομικού έτους καθώς και με την χρονική κατάταξη των μη πραγματοποιηθέντων εσόδων και εξόδων ενός κρατικού προϋπολογισμού
50Α. Ζήτημα σχετικά με την έναρξη του οικονομικού έτους
52Β. Ζητήματα σχετικά με την υπαγωγή ή μη στο οικονομικό έτος των μη πραγματοποιηθέντων εσόδων και εξόδων ενός προϋπολογισμού
53α. Το σύστημα της διαχειρίσεως ή του ταμειακού προϋπολογισμού
53β. Το σύστημα της χρήσεως
54γ. Σύστημα προβλεπόμενο από την ελληνική νομοθεσία
56ΙΙΙ. Υιοθέτηση και παρεκκλίσεις του κανόνα του ενιαυσίου κατά την ελληνική νομοθεσία
56Α. Υιοθέτηση του κανόνα
58Β. Παρεκκλίσεις του κανόνα
59α. Παρεκκλίσεις του κανόνα για την περίπτωση μη έγκαιρης ψήφισης του προϋπολογισμού
62β. Παρεκκλίσεις του κανόνα για την περίπτωση της ανεπάρκειας των πιστώσεων
ΤΜΗΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ
Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ
71ΚΑΙ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ
71Ι. Περιεχόμενο και δικαιολογία του κανόνα
71Α. Περιεχόμενο του κανόνα
72Β. Δικαιολογία του κανόνα
73ΙΙ. Υιοθέτηση και παρεκκλίσεις του κανόνα κατά την ελληνική νομοθεσία
73Α. Υιοθέτηση του κανόνα
74Β. Παρεκκλίσεις του κανόνα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΚΑΙ ΨΗΦΙΣΗ
77ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
77ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
78Ι. Ευρωπαϊκοί δημοσιονομικοί κανόνες κατά την κατάρτιση του Κρατικού Προϋπολογισμού
79Α. Το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής
79α. Το περιεχόμενο των προβλέψεων στο Μ.Π.Δ.Σ
80β. Η επεξηγητική έκθεση του Μ.Π.Δ.Σ
81γ. Διαδικασία κατάρτισης και έγκρισης του Μ.Π.Δ.Σ
82δ. Επικαιροποίηση του Μ.Π.Δ.Σ
82ε. Δεσμευτικότητα του ΜΠΔΣ
83Β. Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο
83α. Γενικές παρατηρήσεις για τους θεσμούς των Δημοσιονομικών Συμβουλίων
86β. Το ελληνικό δημοσιονομικό συμβούλιο
86βα. Νομική μορφή και αρμοδιότητες
88ββ. Το Διοικητικό Συμβούλιο και ορισμός μελών
89βγ. Κανόνες επιλογής των μελών του Δ.Σ
89βδ. Προϋπολογισμός και πόροι του Δημοσιονομικού Συμβουλίου
89βε. Στελέχωση των υπηρεσιών
90βστ. Το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο υπάγεται στην Βουλή
90Γ. Αρχή της Χρηστής Δημοσιονομικής Διαχείρισης
90α. Λόγοι που επέβαλαν την υιοθέτηση της Αρχής
92β. Έννοια και στοιχεία της Αρχής
94ΙΙ. Σύνταξη του νομοσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού και του Μ.Π.Δ.Σ
95Α. Αρμοδιότητα της εκτελεστικής εξουσίας
95α. Λόγοι συντάξεως του σχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού από την εκτελεστική εξουσία
96β. Τα επί μέρους όργανα της εκτελεστικής εξουσίας
96βα. Υπουργοί επικεφαλής λοιπών φορέων Γενικής Κυβέρνησης, προϊστάμενοι Οικονομικών Υπηρεσιών των Υπουργείων
98ββ. Ο Υπουργός των Οικονομικών - Γενικό Λογιστήριο του Κράτους
102βγ. Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας
103βδ. Ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση
104Β. Αρμοδιότητα του Κοινοβουλίου
104α. Κατάθεση του Προσχεδίου του Κρατικού Προϋπολογισμού στην Διαρκή Επιτροπή επί των Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής
105β. Το Γραφείο Προϋπολογισμού στη Βουλή
108ΙΙΙ. Διάρθρωση του Κρατικού Προϋπολογισμού και παραδοσιακοί μέθοδοι εκτίμησης των δημοσιονομικών μεγεθών
108Α. Διάρθρωση του Κρατικού Προϋπολογισμού
108α. Αρχές ταξινόμησης των δημοσιονομικών μεγεθών
109β. Ταξινόμηση των εσόδων και εξόδων στον Κρατικό Προϋπολογισμό
116Β. Παραδοσιακές μέθοδοι εκτιμήσεως των δημοσιονομικών μεγεθών του Κρατικού Προϋπολογισμού
117α. Μέθοδοι εκτιμήσεως των εσόδων
118β. Μέθοδοι εκτιμήσεως των δαπανών
120IV. Συστήματα κατάρτισης προϋπολογισμών εφαρμοζόμενα από την ελληνική δημοσιονομική πρακτική
120Α. Γενικές παρατηρήσεις στα συστήματα του προϋπολογισμού κονδυλίων και του προϋπολογισμού προγραμμάτων
121α. Σύστημα του προϋπολογισμού κονδυλίων
122β. Σύστημα του προϋπολογισμού προγραμμάτων
124Β. Λόγοι αντικατάστασης του συστήματος προϋπολογισμού κονδυλίων από το σύστημα του προϋπολογισμού προγραμμάτων στην Ελλάδα
127Γ. Αποτύπωση του συστήματος του προϋπολογισμού προγραμμάτων στα Εθνικά Σχέδια Προγραμμάτων - Πιλοτική εφαρμογή
132Δ. Υιοθέτηση της μεθόδου του εκ των προτέρων καθορισμού των ανωτάτων ορίων δαπανών του φορέα
133Ε. Επαναφορά του προϋπολογισμού κονδυλίων αλλά και η ρητή θεσμοθέτηση της δυνατότητας για την κατάρτιση προϋπολογισμού προγραμμάτων
135ΣΤ. Κατάρτιση πιλοτικής μορφής Προϋπολογισμών Επιδόσεων από το έτος
135α. Το εγχειρίδιο πιλοτικού σχεδιασμού προϋπολογισμού επιδόσεων
136β. Πιλοτικοί προϋπολογισμοί προγραμμάτων για τα έτη
136βα. Πιλοτικός προϋπολογισμός για το έτος
137ββ. Πιλοτικός προϋπολογισμός για το έτος
137βγ. Κατάρτιση προϋπολογισμού επιδόσεων του έτους 2022 στο σύνολο των φορέων της κεντρικής διοίκησης
138Ζ. Αντικείμενο ελέγχου του Προϋπολογισμού Επιδόσεων από το Ελεγκτικό Συνέδριο
139Η. Οι έλεγχοι της αποτελεσματικότητας των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου
140α. Οι ρυθμίσεις Ν. 4795/2021 σχετικά με το Σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου
141β. Έλεγχος αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου από το Ελ.Συν.
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΨΗΦΙΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
142ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
142Ι. Διαδικασία ψηφίσεως του κρατικού προϋπολογισμού
143Α. Διαδικασία ενώπιον της διαρκούς κοινοβουλευτικής επιτροπής
144Β. Προθεσμία κατάθεσης του σχεδίου προϋπολογισμού στην Βουλή
145Γ. Διαδικασία ενώπιον της Βουλής
147ΙΙ. Έκταση της αρμοδιότητας της Βουλής για την τροποποίηση των μεγεθών του σχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού
149ΙΙΙ. Διαδικασία ψηφίσεως του προϋπολογισμού δαπανών της Βουλής
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
152ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
ΟΡΓΑΝΑ ΑΡΜΟΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ
153ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
154Ι. Οι δημόσιοι διατάκτες
154Α. Έννοια των διατακτών
156Β. Διακρίσεις των διατακτών
157ΙΙ. Οι δημόσιοι Υπόλογοι
157Α. Έννοια των δημοσίων υπολόγων
162Β. Διακρίσεις των δημοσίων υπολόγων
162α. Με κριτήριο το όργανο στο οποίο λογοδοτούν
163β. Με κριτήριο το αντικείμενο της υπηρεσίας τους
166Γ. Αχρεωστήτως λαβών
168Δ. Ευθύνη Δημοσίου Υπολόγου και αχρεωστήτως λαβόντος
168α. Ευθύνη Δημοσίου Υπολόγου
169β. Ευθύνη αχρεωστήτως λαβόντος
171ΙΙΙ. Ο κανόνας του ασυμβίβαστου της ιδιότητας του διατάκτη και του υπολόγου
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
173ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΕΚΤΕΛΕΣΕΩΣ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
173Ι. Ανάληψη της δαπάνης
176ΙΙ. Η εκκαθάριση της δαπάνης
180ΙΙΙ. Εντολή πληρωμής
181IV. Εξόφληση τίτλων πληρωμής
183V. Δαπάνες μη υποκείμενες σε προληπτικό έλεγχο
183A. Πληρωμές δαπανών διαρκούς ή περιοδικού χαρακτήρα
185Β. Προπληρωμές
185α. Χρηματικά Εντάλματα Προπληρωμής (άρθρο 100 ΝΔΛ)
186β. Προσωρινά χρηματικά εντάλματα (άρθρο 105 ΝΔΛ)
187γ. Πάγιες Προκαταβολές χρηματικού
1871. Έννοια - Σύσταση (άρθρο 108 ΝΔΛ)
1882. Διαχείριση Πάγιων προκαταβολών (άρθρο 109 ΝΔΛ)
189δ. Προκαταβολές με απόφαση του Υπουργού των Οικονομικών (άρθρο 114 ΝΔΛ)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΚΤΕΛΕΣΕΩΣ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
190ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
190ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
190Ι. Ιστορική εξέλιξη του θεσμού
192ΙΙ. Νομική Φύση του Ελεγκτικού Συνεδρίου
192Α. Σύμφωνα με την θεωρία και τη νομολογία των δικαστηρίων
195Β. Νομοθετικός χαρακτηρισμός του Ελ.Συν. ως Δικαστηρίου
196ΙΙΙ. Αρμοδιότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου
196Α. Κατά τις διατάξεις του Συντάγματος
198Β. Κατά τις διατάξεις του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο (Ν. 4129/2013)
202Γ. Κατά τις διατάξεις του Οργανικού Νόμου του Ελ. Συνεδρίου (Ν. 4820/2021)
204Δ. Νομική αξιολόγηση της ελεγκτικής και γνωμοδοτικής αρμοδιότητας του Ελ.Συν.
204α. Η ελεγκτική αρμοδιότητα
205β. Η γνωμοδοτική αρμοδιότητα
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
206ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
207Ι. Νομικό καθεστώς του προληπτικού ελέγχου των δημοσίων δαπανών από το Ελεγκτικό Συνέδριο
207Α. Ιστορική εξέλιξη της σχετικής νομοθεσίας
209Β. Όργανα ελέγχου και πράξεις υποκείμενες σε έλεγχο
209α. Όργανα ελέγχου
210β. Αντικείμενο του προληπτικού ελέγχου
212Γ. Περιεχόμενο και νομική σημασία του ελέγχου
212α. Τυπικός έλεγχος
213β. Ουσιαστικός έλεγχος
214γ. Νομική αξιολόγηση του ελέγχου
215Δ. Διαδικασίες του ελέγχου
216α. Τακτική διαδικασία
217β. Έλεγχος παρεμπιπτόντων ζητημάτων
219γ. Ειδικές διαδικασίες
219γα. Διαδικασία ενώπιον του Κλιμακίου ή της Ολομέλειας
220γβ. Θεώρηση με ευθύνη του υπουργού
222γγ. Η εκ των προτέρων πρόκληση της γνώμης του Κλιμακίου ή της Ολομέλειας
222δ. Η ανάκληση της πράξης του Τμήματος
224Ε. Ο προδικαστικός έλεγχος των δημοσίων συμβάσεων
225α. Προδικαστικός έλεγχος κατά τις διατάξεις του Ν. 4129/2013
225αα. Των συμβάσεων του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ και των ΔΕΚΟ
229αβ. Συμβάσεις των Ο.Τ.Α
229αγ. Συμπληρωματικές και τροποποιητικές συμβάσεις
232αδ. Νομική φύση και περιεχόμενου του ελέγχου
234αε. Διαδικασία
235αστ. Αίτηση ανάκλησης
236β. Προδικαστικός έλεγχος κατά τις διατάξεις του Ν. 4700/2020
236βα. Γενική παρατήρηση
236ββ. Συμβάσεις υπαγόμενες στον προδικαστικό έλεγχο
238βγ. Συμβάσεις εξαιρούμενες από τον προδικαστικό έλεγχο
239βδ. Διαδικασίες άσκησης του προδικαστικού ελέγχου
239βε. Προσφυγή ανάκλησης
239βστ. Προσφυγή αναθεώρησης
240βζ. Προαπόδειξη
241γ. Σύσταση Κλιμακίων
241δ. Διαδικαστικές ρυθμίσεις
ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ
242ΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ
242Ι. Διοικητικός κατασταλτικός έλεγχος και εποπτεία της δημόσιας διαχείρισης (των δημοσίων υπολόγων)
242Α. Από τους Οικονομικούς Επιθεωρητές
243Β. Από τις υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου
245Γ. Από τον οικείο διατάκτη
246Δ. Από τους προϊσταμένους των Δ.Ο.Υ. και των Ειδικών Ταμείων
246Ε. Από τα όργανα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ενεργούντα ως διοικητικά όργανα
246ΙΙ. Κατασταλτικός έλεγχος των λογαριασμών από το Ελ.Συν
246ΙΙΑ. Κατά τις διατάξεις του Κώδικα Νόμων για το Ελ Συν (Ν. 4129/2013) σε συνδυασμό με τις διατάξεις του ΚΔΛ (4270/ 2014)
247Α. Όργανα και διαδικασίες ελέγχου
248Β. Μεθοδολογία και αντικείμενο των ελέγχων
250Γ. Νομική φύση και είδη των ελέγχων
250α. Νομική φύση των ελέγχων
251β. Είδη ελέγχου
255Δ. Έννοια του ελλείμματος και διαδικασία καταλογισμού αυτού
255α. Έννοια του ελλείμματος
255αα. Νομική έννοια του ελλείμματος
256αβ. Δημοσιολογιστική έννοια του ελλείμματος
258β. Διαδικασία καταλογισμού του ελλείμματος
258βα. Κατά τις διατάξεις του ΝΔΛ
261ββ. Κατά τις διατάξεις του ΚΕΣ
262Ε. Η καταλογιστική πράξη
262α. Έννοια και περιεχόμενο
264β. Αιτιολογία της καταλογιστικής πράξης
264γ. Το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης
266IIB. Κατά τις διατάξεις του Οργανικού νόμου του Ελ.Συν. (4820/ 2021)
266Α. Αιτιολογική έκθεση
266α. Επί των διατάξεων γενικά του νομοσχεδίου
268β. Επί των επί μέρους διατάξεων των σχετικών με τον κατασταλτικό έλεγχο της δημόσιας διαχείρισης
272ΙΙΙ. Ένδικα μέσα και βοηθήματα κατά των πράξεων καταλογισμού ελλείμματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου
273Α. Ανακοπή
273α. Ανακοπή ερημοδικίας κατά των οριστικών αποφάσεων του Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου
273αα. Ανακοπή ερημοδικίας κατά τις διατάξεις του Π.Δ. 1225/1981
273αβ. Ανακοπή ερημοδικίας κατά τις διατάξεις του Ν. 4700/2020
274β. Ένδικο βοήθημα της Ανακοπής κατά των πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης του ΚΕΔΕ
276Β. Το ένδικο βοήθημα της Έφεσης
276α. Κατά τις διατάξεις του προηγούμενου νομικού καθεστώτος
279β. Κατά τις διατάξεις του Ν. 4700/2020
280Γ. Αναθεώρηση
280α. Αίτηση αναθεώρησης των πράξεων του Επιτρόπου
283β. Το έκτακτο ένδικο μέσο της αίτησης αναθεώρησης
284γ. Αναθεώρηση κατά τις διατάξεις του Ν. 4700/2020
289Δ. Αναίρεση
289α. Η αναίρεση κατά τις διατάξεις του Ν. 4129/2013.
291β. Η αναίρεση κατά τις διατάξεις του Νόμου 4700/2020
294Ε. Πρότυπη Δίκη - Προδικαστικό ερώτημα
294α. Κατά τις διατάξεις του Π.Δ. 1225/1981
297β. Πρότυπη δίκη κατά τις διατάξεις του άρθρου 163 Ν. 4700/2020
299ΣΤ. Αναζήτηση του καταλογισθέντος ποσού σε βάρος του υπολόγου με βάση την αρχή του αδικαιολογήτου πλουτισμού του Δημοσίου
300Ζ. Η εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο
301Η. Αίτηση επανάληψης της διαδικασίας για τη συμμόρφωση προς τις αποφάσεις του ΕΔΔΑ
301ΙV. Κοινοβουλευτικός και παρεμπίπτων δικαστικός κατασταλτικός έλεγχος εκτελέσεως του προϋπολογισμού
302Α. Περιεχόμενο και κατάρτιση των νόμων του απολογισμού και ισολογισμού και των λοιπών χρηματοοικονομικών καταστάσεων του Κράτους
302α. Ο απολογισμός
303β. Ο ισολογισμός
305Β. Διαδικασία εγκρίσεως του απολογισμού και ισολογισμού του Κράτους
305α. Διαδικασία ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου
306β. Διαδικασία ενώπιον της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής
307γ. Διαδικασία ενώπιον της ολομέλειας της Βουλής
308Γ. Παρέμβαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά την υποβολή της ετήσιας έκθεσης προς τη Βουλή σχετικά με τα αποτελέσματα των εργασιών του
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΩΣΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΠΡΟΣ ΑΥΤΕΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ
311ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
312Ο ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
312ΚΑΝΟΝΕΣ (ΑΡΧΕΣ) ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΕ
313Ι. Ο κανόνας της ενότητας
314ΙΙ. Ο κανόνας της καθολικότητας
315ΙΙΙ. Ο κανόνας του ενιαυσίου ή της ετήσιας διάρκειας
316ΙV. Ο κανόνας της ειδικότητας των πιστώσεων
317V. Ο κανόνας της ισοσκέλισης του προϋπολογισμού
317VI. Οι αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της διαφάνειας
317Α. Η αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης
318Β. Η αρχή της διαφάνειας
319VIΙ. Αρχή της ενιαίας λογιστικής μονάδας (Ευρώ)
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΕΣΟΔΑ ΚΑΙ ΔΑΠΑΝΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
319ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
319Ι. Έσοδα (Το σύστημα «των ιδίων πόρων»)
321Α. Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι
321α. Γεωργικές εισφορές
322β. Τελωνειακοί δασμοί
323Β. Ποσοστό επί του ΦΠΑ
324Γ. Πόρος ΑΕΠ (ΑΕΕ)
325Δ. Ίδιος πόρος με βάση τα πλαστικά
325Ε. Άλλα έσοδα του προϋπολογισμού της Ένωσης δευτερεύουσας σημασίας
326ΣΤ. Πρόταση της Επιτροπής για την επιβολή εισφοράς 3% επί της κοινής ενοποιημένης βάσης φορολογίας των εταιριών (ΚΕΒΦΕ)
327Ζ. Διορθωτικοί μηχανισμοί
327ΙΙ. Δαπάνες του προϋπολογισμού της Ένωσης
327Α. Οι γεωργικές δαπάνες
328Β. Οι δαπάνες για διαρθρωτικές, περιφερειακές και κοινωνικές πολιτικές
329Γ. Οι δαπάνες για την έρευνα και την τεχνολογία
329Δ. Οι δαπάνες για άλλες εσωτερικές πολιτικές
330Ε. Οι δαπάνες για εξωτερικές ενέργειες
331ΣΤ. Οι κατηγορίες δαπανών στον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό για την περίοδο 2021-2027
ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ
ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ, ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
332ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
332Ι. Η κατάρτιση του προϋπολογισμού της ΕΕ
334ΙΙ. Η εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ
336ΙΙΙ. Ο έλεγχος της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της Ένωσης
337IV. Η καταπολέμηση της απάτης
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
340ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΗΣ ΕΕ
341ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΑΥΤΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
343ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΗΣ ΕΕ
ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ
345ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
345Ι. Οι τακτικές εκθέσεις
345Α. Η ετήσια γενική έκθεση
346Β. Άλλες ετήσιες εκθέσεις
346ΙΙ. Έκτακτες εκθέσεις
347ΙΙΙ. Δήλωση αξιοπιστίας
348IV. Η νομική φύση των εκθέσεων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΤΜΗΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ
349ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
349Ι. Συγκριτική θεώρηση μεταξύ του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ένωσης και του Ελληνικού Ελεγκτικού Συνεδρίου
350ΙΙ. Συνεργασία μεταξύ του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ένωσης και του Ελληνικού Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ Ε. ΕΝΩΣΗΣ
352ΠΕΡΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΤΗΣ Ε. ΕΝΩΣΗΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ
353ΜΕ ΤΑ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ ΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ
353Ι. Ο κανόνας της απαγόρευσης των κρατικών ενισχύσεων
353Α. Έννοια των κρατικών ενισχύσεων και λόγοι απαγορεύσεως αυτών
353α. Έννοια των κρατικών ενισχύσεων
356β. Λόγοι απαγορεύσεως των κρατικών ενισχύσεων
357Β. Προϋποθέσεις θεμελίωσης του καθεστώτος του «ασυμβίβαστου»
360Γ. Οι απαγορευμένες κρατικές ενισχύσεις υπό το πρίσμα των διατάξεων της Συνθήκης αναφορικά με την απαγόρευση των φορολογικών διακρίσεων σε βάρος των εισαγομένων εμπορευμάτων
360α. Διατάξεις της Συνθήκης
362β. Αποφάσεις του ΔΕΕ
364γ. Μεταγενέστερη εξέλιξη των πρακτικών της Επιτροπής
365ΙΙ. Η κατ’ εξαίρεση απαλλαγή από το καθεστώς του ασυμβίβαστου των κρατικών ενισχύσεων
365Α. Ενισχύσεις θεωρούμενες αυτοδίκαια συμβιβάσιμες
366Β. Ενισχύσεις δυνάμενες να θεωρηθούν συμβιβάσιμες
368ΙΙΙ. Διαδικασίες για τον έλεγχο των κρατικών ενισχύσεων από τα κοινοτικά όργανα
368Α. Ο έλεγχος των υφισταμένων ενισχύσεων (άρθρο 108 παρ. 1 και 2 ΣΛΕΕ)
371Β. Ο έλεγχος των σχεδίων για τη θέσπιση νέων ή την τροποποίηση υφισταμένων κρατικών ενισχύσεων (άρθρο 108 παρ. 3 ΣΛΕΕ)
374Γ. Η ανάκτηση των απαγορευμένων κρατικών ενισχύσεων
376IV. Οι πρακτικές “Tax rulings”
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΔΑΝΕΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΓΥΗΣΗ
380ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
380ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ
382ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
382Ι. Περίοδος ισχύος του α.ν. 747/1945
383ΙΙ. Περίοδος ισχύος του Ν. 2322/1995
385ΙΙΙ. Το ισχύον νομικό καθεστώς του Ν. 4549/2018
386Α. Αρμοδιότητα και πεδίο εφαρμογής
390Β. Έσοδα του Εγγυητή Δημοσίου
390α. Προμήθεια ασφαλείας
390β. Ασφάλειες και έσοδα από τόκους
392Γ. Όργανα αρμόδια στην διαδικασία για την παροχή της εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου
392α. Η τριμερής Διυπουργική Επιτροπή (άρθρο 96)
392β. Επιτροπή για την παροχή εγγυήσεων του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρο 97)
393γ. Συμβούλιο Διαχείρισης και Αξιολόγησης της εγγυητικής ευθύνης του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρο 98)
394Δ. Διαδικασία παροχής της εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρα 99-100)
395Ε. Διαχείριση των εγγυήσεων του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρα 101-103)
395α. Κατάπτωση της εγγύησης
395β. Απαλλαγή του Ελληνικού Δημοσίου και διαγραφή των βεβαιωμένων οφειλών
396γ. Ρυθμίσεις δανείων
396δ. Μη ευθύνη του διευθύνοντος συμβούλου σε περίπτωση κατάπτωσης της Εγγύησης για την παροχή δανείου σε Α.Ε. (ΣτΕ 2817/2020)
397ΣΤ. Ειδικά θέματα
397α. Ετήσιο όριο εγγυήσεων (άρθρο 104)
397β. Ενημέρωση του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρο 105)
ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟ
ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
398ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
399Ι. Υπό το πρίσμα των διατάξεων της ΣΛΕΕ περί απαγορεύσεως των κρατικών ενισχύσεων
401ΙΙ. Υπό το πρίσμα των διατάξεων της Συνθήκης ΛΕΕ περί απαγορεύσεως των υπερβολικών δημοσιονομικών ελλειμμάτων
403ΙΙΙ. Υπό το πρίσμα της οικονομικής έννοιας του ηθικού κινδύνου
404IV. Πρόγραμμα παροχής εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου σε τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων των πιστωτικών ιδρυμάτων
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΝΩΣΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΜΕ ΣΤΟΧΟ
ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
408ΚΑΙ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟ
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΩΣΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ
ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΕΕ ΜΕ
408ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΖΩΝΗ
409Ι. Συντονισμός των εθνικών νομισματικών πολιτικών
411ΙΙ. Επιβολή δημοσιονομικής πειθαρχίας στα κράτη μέλη της Ευρωζώνης
412Α. Έμμεσα μέτρα
412α. Απαγόρευση των υπεραναλήψεων και των κάθε είδους πιστωτικών διευκολύνσεων από την ΕΚΤ και τις κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών (άρθρο 123 ΣΛΕΕ)
413β. Απαγόρευση προνομιακής πρόσβασης στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (άρθρο 124 ΣΛΕΕ)
414γ. «Ρήτρα της μη διάσωσης» (άρθρο 125 ΣΛΕΕ)
416Β. Άμεσα μέτρα
416α. Σύνθεση της Γενικής Κυβέρνησης και κριτήρια υπαγωγής σε αυτήν μιας οντότητας
416αα. Σύνθεση της Γενικής Κυβέρνησης
418αβ. Κριτήρια υπαγωγής μιας οντότητας στην Γενική Κυβέρνηση
419β. Οι διατάξεις του πρωτογενούς κοινοτικού δικαίου (άρθρο 126 ΣΛΕΕ, πρώην 104 ΣυνθΕΚ)
426γ. Οι διατάξεις του παράγωγου δικαίου – Το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης
431δ. «Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» (European Semester)
431δα. Ιστορικό της ίδρυσης του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου
433δβ. Διαδικασία εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου
437δγ. Καινοτομίες του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου
438ε. Το Δημοσιονομικό Σύμφωνο
438εα. Ιστορικό της σύναψης του Δημοσιονομικού Συμφώνου
439εβ. Οι σπουδαιότερες ρυθμίσεις
444εγ. Οι σπουδαιότερες επικρίσεις κατά της Συνθήκης
446στ. Ανακοίνωση της Επιτροπής, «Κοινές αρχές για τους εθνικούς δημοσιονομικούς διορθωτικούς μηχανισμούς»
449ζ. To Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο
449ζα. Η Σύνθεση του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου
449ζβ. Οι αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου
451ζγ. Οι ετήσιες εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου
453Γ. Ευρωπαϊκοί μηχανισμοί δημοσιονομικής στήριξης
453α. Ρήτρα Αλληλεγγύης (άρθρο 122 παρ. 2 ΣΛΕΕ)
454β. Προσωρινοί μηχανισμοί χρηματοπιστωτικής στήριξης
455βα. Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθεροποίησης - European Financial Stabilisation Mechanism (EFSM)
456ββ. Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας - European Financial Stability Facility (EFSF).
457γ. Ο (μόνιμος) Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM)
457γα. Ιστορικό ίδρυσης του μόνιμου μηχανισμού στήριξης
458γβ. Νομική φύση και σκοπός του ESM
460γγ. Όργανα του ESM
461γδ. Εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο του ESM και διαδικασία παροχής της στήριξης
461i. Εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο
462ii. Η διαδικασία παροχής χρηματοοικονομικής συνδρομής
463γε. Μορφές της χορηγούμενης χρηματοοικονομικής στήριξης
464i. Προληπτική χρηματοδοτική συνδρομή
464ii. Ανακεφαλαιοποίηση Πιστωτικών Ιδρυμάτων
465iii. Χορήγηση δανείων
466iv. Μηχανισμός στήριξης πρωτογενών αγορών
466v. Μηχανισμός στήριξης δευτερογενών αγορών
466vi. Ερμηνεία και επίλυση των διαφορών που προκύπτουν από τη λειτουργία του ESM.
ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
467ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΕΝΩΣΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
468Ι. Κατάσταση των δημοσίων οικονομικών της Ελλάδας πριν από την έναρξη της διαδικασίας για την ένταξή της στην Ο.Ν.Ε.
470ΙΙ. Περίοδος του δευτέρου σταδίου της διαδικασίας για την ένταξη στην Ο.Ν.Ε
470Α. Η προσαρμογή όσον αφορά την ανεξαρτητοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος έναντι των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης
474Β. Προσαρμογή όσον αφορά την ικανοποίηση των κριτηρίων δημοσιονομικής πειθαρχίας
474α. Η μείωση του δημοσίου ελλείμματος
478β. Μείωση του δημοσίου χρέους
482ΙΙΙ. Η δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας ως κράτους μέλους της Ευρωζώνης
482Α. Περίοδος
483Β. Οι μέθοδοι της «δημιουργικής λογιστικής» για την απόκρυψη των πραγματικών δημοσιονομικών ελλειμμάτων
488Γ. Τελευταία υπαγωγή της Ελλάδας σε κατάσταση υπερβολικού ελλείμματος
490Δ. Ενίσχυση των μέτρων εποπτείας των κοινοτικών οργάνων στα δημόσια οικονομικά της Ελλάδας
494Ε. Περίοδος 2008-2011 (έκτακτα μέτρα για την δημοσιονομική στήριξη της Ελλάδας) – Πρώτο Μνημόνιο
494α. Δημιουργία του Μηχανισμού Δημοσιονομικής Στήριξης της Ελληνικής Οικονομίας
4941. Το χρονικό της δημιουργίας του μηχανισμού
4972. Νομική φύση και όροι του Μηχανισμού Δημοσιονομικής Στήριξης της Ελληνικής Οικονομίας
4993. Ο εφαρμοστικός νόμος 3845/2010, Μέτρα Στήριξης της ελληνικής οικονομίας
5004. Σύναψη των συμβάσεων δανειακής διευκόλυνσης
501β. Συνέχιση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (με βάση τα άρθρα 126 (πρώην 104) παρ. 9 ΣΛΕΕ και 136 ΣΛΕΕ (Σύσταση της Επιτροπής και απόφαση του Συμβουλίου)
503ΣΤ. Περίοδος 2012-2015 – Δεύτερο Μνημόνιο
503α. Μεσοπρόθεσμο πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής
505β. Σύνοδος κορυφής των ηγετών της Ευρωζώνης της 21ης Ιουλίου
509Ζ. Η αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα («PSI»)
509α. Ιστορικό – Κρίσιμες διατάξεις
513β. Ρήτρες συλλογικής δράσης (CACs)
513αα. Νομιμότητα εισαγωγής ρητρών συλλογικής δράσης
515ββ. Εσφαλμένος υπολογισμός νόμιμης απαρτίας και πλειοψηφίας
517γ. Παρατηρήσεις επί της υποχρεωτικής συμμετοχής των ημεδαπών φυσικών προσώπων στην αναδιάταξη του ελληνικού χρέους
517αα. Παραβίαση της αρχής της ισότητας - Μη παροχή ευλόγου αντισταθμίσματος
522ββ. Αναίρεση του δικαιώματος στην περιουσία κατά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας
529δ. Τελικές παρατηρήσεις
530ε. Νομολογία των δικαστηρίων σε υποθέσεις αίτησης δικαστικής προστασίας από τους φορείς του ιδιωτικού τομέα που συμμετείχαν στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους
531αα. Του Συμβουλίου της Επικρατείας
532ββ. Του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
533γγ. Του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
534Η. Περίοδος 2015-2018 (τρίτο πρόγραμμα χρηματοδοτικής συνδρομής)
534α. To χρονικό του τρίτου προγράμματος
535β. Η σύμβαση του τρίτου προγράμματος με βάση το ΕSM
537Θ. Η θέση της Ελλάδας στο πλαίσιο ενισχυμένης εποπτείας
539ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
553Βιβλιογραφία
559Συνοπτικό ευρετήριο λημματικών όρων
Κριτικές
Δεν βρέθηκαν δημοσιεύσεις
