Εισαγωγή στη σύγχρονη διαλεκτολογία

Η διαλεκτολογία, η μελέτη δηλαδή της γλωσσικής διαφοροποίησης και αλλαγής, ή καλύτερα των διαλέκτων, είναι ένας κλάδος της γλωσσολογίας που άρχισε ν' αναπτύσσεται εδώ και μόλις 130 περίπου χρόνια. Αλλά, στην Ελλάδα δεν έχει ουσιαστικά ακόμα αναπτυχθεί. Τι είναι, όμως, ακριβώς η διάλεκτος, την οποία έχει ως αντικείμενο η επιστήμη της διαλεκτολογίας; Η παραδοσιακή αντίληψη, ακόμα και μεταξύ των Ελλήνων γλωσσολόγων, είναι πως πρόκειται για μια γλωσσική μορφή που μιλούν κάτοικοι της υπαίθρου κυρίως, έχει χαμηλό κοινωνικό κύρος και δεν έχει γραπτή παράδοση. Πολλές φορές όμως διάλεκτος θεωρείται κάθε γλωσσική μορφή που αποκλίνει από την "ορθή" πρότυπη (standard) γλώσσα, με την έννοια πως πρόκειται για ένα είδος γλωσσικής εκτροπής.

Όπως θα φανεί στις διάφορες ενότητες του βιβλίου, η αντίληψη αυτή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή, καθώς δεν υπάρχει κανένα γλωσσικό κριτήριο για να υποστηριχτεί πως μια διάλεκτος είναι κατώτερη από μια άλλη. Η καθημερινή πραγματικότητα δείχνει πως κάθε ομιλητής, ανάλογα με τις συνθήκες επικοινωνίας, χρησιμοποιεί μία ή και περισσότερες διαλέκτους. Είναι δηλαδή πολυδιαλεκτικός.

Στην Ελλάδα, αν κι έχουν δημοσιευτεί, ιδιαίτερα πριν από το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, πολλές και σημαντικές μελέτες τόσο από Έλληνες όσο κι από ξένους επιστήμονες, η διαλεκτολογία ως επιστήμη δεν καθιερώθηκε και φυσικά δεν αναπτύχθηκε. Γι' αυτό η συγγραφή μιας Εισαγωγής στη σύγχρονη διαλεκτολογία ήταν αναγκαία. Αυτή την ανάγκη φιλοδοξεί να καλύψει η παρούσα εργασία, ελπίζοντας πως θα υπάρχουν συνεχιστές της προσπάθειας.