Ο εκκλησιασμός του Ελληνισμού

Κανένας δεν γεννιέται χριστιανός. Καθένας όμως γίνεται χριστιανός, όταν βαπτίζεται, κοινωνεί, εκκλησιάζεται. Αυτό είναι ένα θεμελιώδους σημασίας αφετηριακό παράδοξο του χριστιανισμού. Η χριστιανική ιδιότητα δεν είναι δεδομένη από τη φύση, αλλά πάντοτε συναρτάται με την ελεύθερη επιλογή και συνιστά κάτι ζητούμενο, αιτούμενο και απαιτούμενο, ποτέ όμως προαπαιτούμενο! Ο χριστιανισμός δεν είναι μέγεθος εθνικό, φυλετικό, γλωσσικό, πολιτικό ή γεωγραφικό, αλλά αποτελεί μια πραγματικότητα ιστορική και οντολογική : δεν είναι ούτε γεννιέται, αλλά γίνεται. Ο χριστιανός δεν «γεννάται», αλλά «αναγεννάται». Προηγουμένως μπορεί να είναι οτιδήποτε εθνοφυλετικά, γλωσσογεωγραφικά, ιδεολογικοπολιτικά, αλλά με την «εκκλησιαστικοποίησή» του αποβαίνει χριστιανός, εμβαπτίζεται και χρίεται, κοινωνεί και εκκλησιάζεται. Αυτό σημαίνει ότι η ταυτότητά του χρειάζεται διαρκή επαναπροσδιορισμό σε αντίστιξη προς τον εκάστοτε περιβάλλοντα χώρο, ελληνικό, εβραϊκό ή άλλον. Η ιστορία του χριστιανισμού είναι η ιστορία των ερμηνειών του και μάλιστα η ιστορία των σχέσεών του με τον ελληνισμό.