Θέσεις για τη φιλοσοφία της ιστορίας - ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΟ

Ιστορική σύνθεση του παρελθόντος δεν σημαίνει αναγνώρισή του "με τον τρόπο που υπήρξε πραγματικά". Σημαίνει συγκράτηση μιας μνήμης, καθώς αστράφτει τη στιγμή του κινδύνου. Προσπαθεί γι' αυτό το λόγο ο ιστορικός υλισμός να συλλάβει μια εικόνα του παρελθόντος, καθώς εμφανίζεται αυτή απροσδόκητα στο ιστορικό υποκείμενο τη στιγμή του κινδύνου. Ο κίνδυνος απειλεί και τη συνέχιση της παράδοσης και τους παραλήπτες της. Είναι και για τους δύο ο ίδιος: να γίνουν όργανα της κυρίαρχης τάξης. Σε κάθε εποχή πρέπει να επιδιώκεται η εκ νέου απόσταση της παράδοσης από τον κονφορμισμό, που είναι έτοιμος να την καταδυναστεύσει. Γιατί ο Μεσίας δεν έρχεται μόνο σαν λυτρωτής, αλλά και σαν νικητής του Αντίχριστου. Το χάρισμα να αναζωπυρώνει τη σπίθα της ελπίδας στο παρελθόν έχει εκείνος μόνο ο ιστορικός, που έχει την πεποίθηση, ότι και οι νεκροί ακόμα δεν θα είναι ασφαλείς από τον εχθρό, στην περίπτωση που θα νικήσει. Και δεν έχει πάψει αυτός ο εχθρός να νικά".