Γεύση από Σεφαραδίτικη Θεσσαλονίκη

Το φαγητό το τρώμε κυρίως για να δαμάσουμε την πείνα, αλλά αυτό που μένει είναι η γεύση του. Αυτή η γεύση είναι που ξυπνάει μνήμες ή που τις κρατάει ζωντανές. Ακλόνητο τεκμήριο πολιτισμού. Κι έτσι το εκλαμβάνουν οι συγγραφείς αυτού του βιβλίου: ως στοιχείο πολιτισμού -του εβραϊκού πολιτισμού-, που δεν πρέπει να αφεθεί στην τύχη του, μιας και αυτή η τύχη «στάθηκε» άτυχη στην περίπτωση της πολυπληθέστατης εβραϊκής κοινότητας. Τόση ήταν η μανία των ναζιστικών αρχών, που στην κυριολεξία ξεκλήρισαν -σε ποσοστό 95%- τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης. Από τους ελάχιστους που γνώρισαν τη φρίκη των στρατοπέδων και επέζησαν είναι και η Νίνα Μπενρουμπή, η οποία νιώθοντας ότι οι συνταγές του πλούσιου αστικού διαιτολογίου κινδυνεύουν να χαθούν τελείως, μάζεψε όσες μπόρεσε, τις κατέγραψε κι ένα μέρος αυτών βρίσκεται στο παρόν βιβλίο. Τις έγραψε με έναν συγκεκριμένο σκοπό: να τις κρατήσουν οι νεότεροι Εβραίοι. Και όπως σημειώνει ο εκ των επιμελητών -είναι και η Tina Webb- Επίκουρος στο δοκίμιό του «Ξανακερδίζοντας τις χαμένες μνήμες», το οποίο δημοσιεύεται στο βιβλίο: «Οφείλουμε να τις διασώσουμε ως μαρτυρία από τους ελάχιστους Εβραίους που απέμειναν από την προηγούμενη της δικής μας γενιάς, οι οποίοι έζησαν στην παλιά Θεσσαλονίκη, πριν χαθούν παντελώς οι μνήμες αυτές και γίνουν απλώς υποσημειώσεις στην ακαδημαϊκή ιστορία, πριν σκεπαστούν από την παγερή λήθη των νεοελληνικών εθνικών και πολιτικών επιταγών και πριν τα δικά μας παιδιά τις θεωρήσουν είδος εξωτικό και μακρινό». Ας μη ληφθεί ο συναισθηματικός αυτός τόνος ως μια αποκλειστικά εβραϊκή υπόθεση. Οι Εβραίοι είναι εδώ και η υπόθεσή τους είναι υπόθεση και των Ελλήνων και του κράτους. Η συλλογική τους μνήμη είναι και μνήμη όλων των κατοίκων της συμπρωτεύουσας. Μέσα, λοιπόν, από τη μαγειρική και με τη βοήθειά της κρατιέται και η μνήμη των παλαιών -καλών και κακών- ημερών. Μια πλούσια και σχετικά εικονογραφημένη έκδοση.

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 12/07/2002