Τα Απόκρυφα του Κώδικα Ντα Βίντσι ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΟ

Το δημοφιλές μυθιστόρημα Κώδικας Ντα Βίντσι του Νταν Μπράουν αιχμαλώτισε τη φαντασία εκατομμυρίων αναγνωστών οι οποίοι ζητούν να μάθουν τι είναι αλήθεια και τι μύθος.
Τα Απόκρυφα του Κώδικα, του Νταν Μπέρσταϊν, διαχωρίζουν τα γεγονότα από τις τεκμηριωμένες εικασίες και τη μυθοπλασία, παραθέτοντας τις απόψεις των ειδικών -αρχαιολόγων, θεολόγων, ιστορικών τέχνης, φιλοσόφων και άλλων ερευνητών- στα έργα των οποίων βασίστηκε ο ίδιος ο Μπράουν για να αναπτύξει την εξαιρετική πλοκή το βιβλίου του.
Οι αναγνώστες γοητεύτηκαν από τα ερωτήματα που θέτει ο Κώδικας Ντα Βίντσι. Παντρεύτηκε, πράγματι, ο Ιησούς τη Μαρία Μαγδαληνή; Ήταν άραγε μαθήτριά του, που μάλιστα έγραψε και δικό της ευαγγέλιο; Έκαναν παιδί; Ανήκαν πράγματι οι ιδιοφυΐες της τέχνης και των επιστημών, όπως ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι και ο Ισαάκ Νεύτων, σε μυστικές αδελφότητες που κρατούσαν και προστάτευαν επτασφράγιστα ανατρεπτικά μυστικά;
Προσπάθησε τελικά ο Λεονάρντο να μεταφέρει κάποια από αυτά στον Μυστικό Δείπνο και σε άλλους πίνακές του; Τα Απόκρυφα του Κώδικα θα ενθουσιάσουν και θα γοητεύσουν όλους εκείνους που μόλις διάβασαν τον Κώδικα Ντα Βίντσι, είπαν μέσα τους: «Πρέπει να μάθω περισσότερα γι' αυτό το βιβλίο!»

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

ΚΡΙΤΙΚΗ



Δεν φιλοδοξεί να αποκτήσει χαρακτήρα μονογραφίας για το φαινόμενο Νταν Μπράουν - Κώδικας Ντα Βίντσι ετούτη εδώ η προσπάθεια, γιατί συνεχώς λοξοκοιτάει στην απόπειρα κατανόησης από την πλευρά του «απλού» αναγνώστη. Ενός που θέλει να μάθει απλά και κατανοητά, όχι τόσο για το συγκεκριμένο εκδοτικό γεγονός, το οποίο δεν διστάζει να ερμηνεύσει ο Νταν Μπέρσταϊν, αλλά που θέλει κυρίως να επικεντρωθεί στους συμβολισμούς τού παγανισμού και του χριστιανισμού, οι οποίοι «παραπαίουν» μεταξύ μυθολογίας και Ιστορίας.

Το εγχείρημα αποκτά συλλογικότητα διότι ο συγγραφέας μας, ο οποίος επιβιώνει ως επενδυτής εταιρικών συμμετοχών, συνέλεξε κείμενα τα οποία μπορούσαν να αλώσουν τις αναφορές στις ιδέες τού μυθιστορήματος. Οσοι το έχουν διαβάσει, γνωρίζουν ότι το πρόσωπο γύρω από το οποίο περιστρέφεται είναι η Μαρία Μαγδαληνή.

Να ορισμένα από τα ερωτήματα που έθεσε στον αρχικό κατάλογό του:

Ηταν όντως πόρνη, όπως την είχε περιγράψει η χριστιανική παράδοση; Κι αν δεν ήταν, γιατί άλλαξε γνώμη το Βατικανό στη δεκαετία του '60;

Υπάρχουν αληθινά στοιχεία για το γεγονός ότι ο Ιησούς και η Μαρία Μαγδαληνή είχαν παντρευτεί; 'Η: Αναφέρεται πράγματι στο Ευαγγέλιο του Φιλίππου, το οποίο βρέθηκε στο Ναγκ Χαμαντί, ότι ο Ιησούς φιλούσε συχνά τη Μαρία τη Μαγδαληνή στο στόμα -κι αν έχουμε τη σωστή μετάφραση και τις ακριβείς λέξεις, είναι και αυτό μια μεταφορά; 'Η είναι σαφής αναφορά σε ρομαντική σχέση;

Το ιστορικό πρόσωπο Ιησούς, ουσιαστικά ήταν Εβραίος ραβίνος, δάσκαλος ή πνευματικός ηγέτης, και σε αυτή την περίπτωση δεν ήταν δυνατόν, και μάλιστα πιθανόν, ότι θα ήταν παντρεμένος;

Είναι τα γνωστικά ευαγγέλια αξιόπιστα όσο τα παραδοσιακά ευρέως αποδεκτά ευαγγέλια;

Μήπως οι πρώιμοι πατέρες της Εκκλησίας δυσφήμησαν επίτηδες τη Μαρία Μαγδαληνή σαν ιερόδουλη, στην ευρύτερη απόπειρα να καλύψουν την αρχαϊκή κληρονομιά του χριστιανισμού από λατρείες της Μεγάλης Θεάς, ώστε να καταπνίξουν τον ρόλο των γυναικών στην Εκκλησία; Εδώ σταματάμε, γιατί ίσως κουραστήκατε...

Στον τόμο, λοιπόν, αυτόν, μας προειδοποιεί ο με έδρα του τη Νέα Υόρκη έτερος Νταν, ο Μπερστάιν, «οι αναγνώστες θα βρουν υλικό που αφορά όλες τις παραπάνω ερωτήσεις και ακόμα περισσότερες. Περιλαμβάνει αποσπάσματα από βιβλία, περιοδικά, ιστοσελίδες, αυθεντικά άρθρα, σχολιασμούς, και συνεντεύξεις με μελετητές, ειδικούς και διανοούμενους οι οποίοι εργάζονται επί χρόνια πάνω σε τομείς που σχετίζονται με αυτά τα ζητήματα. Ομως, όλα κι όλα· παίρνει τις πρέπουσες αποστάσεις. Θεωρεί ότι οι διάλογοι είναι αδέξιοι και χοντροκομμένοι, αλλά το βιβλίο σε κερδίζει γιατί διαθέτει δράση και περιπέτεια, καθώς και στοιχεία θρίλερ και μυστηρίου. Αλλωστε, διαπιστώνει ότι ο πολιτισμός μας διψάει να βρει ευκαιρία για να θρέψει τη συλλογική σκέψη με κάτι άλλο «από ένα διανοητικό φαστ φουντ. Πολύ λίγοι από τους διανοούμενους και τους λογοτέχνες γράφουν μυθιστορήματα που θίγουν μεγάλες φιλοσοφικές, κοσμολογικές ή ιστορικές έννοιες».

Αναγνωρίζει στον Νταν Μπράουν ότι φλερτάρει με τη μεγάλη λογοτεχνία, όπως είναι τα έργα «Οδυσσέας» και «Η αγρυπνία του Φίνεγκαν» του Τζέιμς Τζόις. Και προλαβαίνει τους έχοντας αντιρρήσεις: «Αυτό δεν σημαίνει ότι ο "ΚΝΒ είναι σπουδαία λογοτεχνία". Δεν είμαι σίγουρος ότι θα αντέξει τη δοκιμασία τού χρόνου, όσο δημοφιλές και αν είναι τώρα. Αλλά η κοινωνία μας θα έπρεπε να εκτιμάει, περισσότερο από όσο το συνηθίζει, τη μαεστρία των συγγραφέων τού σπουδαίου μυστηρίου, του κατασκοπευτικού θρίλερ και της περιπετειώδους δράσης».

Μας προτείνει να διαβάσουμε τον «Κώδικα Ντα Βίντσι» σαν μια σύγχρονη «Οδύσσεια», μέσα από μύθους, αρχέτυπα, συμβολική γλώσσα και θρησκευτική πρακτική, ενώ δεν κρύβει ότι ο ρομαντισμός της αναζήτησης για το Αγιο Δισκοπότηρο έχει ανανεωθεί.

Στέκεται στο γεγονός ότι οι γυναίκες, που αποτελούν ένα μεγάλο τμήμα των αναγνωστών του μυθιστορήματος, ελκύονται επειδή θίγονται νέες σκέψεις για τις γυναίκες στην κουλτούρα μας και πάει το πράγμα ακόμη παραπέρα, εντάσσοντάς το στα συμφραζόμενα των καιρών μας: ότι, δηλαδή, στην εποχή μας, εποχή ανερχόμενου φονταμενταλισμού και θρησκευτικού εξτρεμισμού, προσφέρει «σημαντική μελέτη της Δυτικής Ιστορίας». Και κάτι τελευταίο. Θέματα, όπως αυτά της συνωμοσίας, της μυστικοπάθειας, της απομόνωσης, της κλοπής ταυτότητας, της τεχνολογίας και των προβλημάτων της είναι πολύ επίκαιρα και κοντινά μας. Δεν φθάνει σε ένα συμπέρασμα, γιατί ο πρωταρχικός στόχος του είναι να δώσει το υλικό «ώστε να βγάλετε το δικό σας συμπέρασμα».



ΒΑΣΙΛΗΣ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 01/04/2005