Γεγονότα και κρίσεις στο δίκαιο και ειδικότερα στο ποινικό δίκαιο

Από το αντικείμενο της δικονομικής απόδειξης μέχρι τις ειδικές υποστάσεις σημαντικών εγκλημάτων (όπως λ.χ. απάτης, δυσφήμισης, ψευδορκίας, ψευδούς βεβαίωσης), και από την ελευθερία της γνώμης κατά το Σύνταγμα μέχρι τη διάκριση πραγματικού και νομικού μέρους στην αναίρεση, η έννοια του γεγονότος αποτελεί αντικείμενο επιστημονικής αναζήτησης. Χωρίς ιδιαίτερη επεξεργασία μέχρι σήμερα, αυτή ταυτίστηκε, κυρίως στο Ποινικό δίκαιο, μέ ό,τι αποτελεί αντικείμενο άμεσης αισθητηριακής αντίληψης, αποδεικνύεται δικονομικά και αναφέρεται στο παρόν ή το παρελθόν. Η μελέτη αμφισβητεί έναν τέτοιον ορισμό, ενώ απορρίπτει και τη θέση ότι γεγονός είναι αυτό που δεν είναι κρίση.



Η αναφορά μας στην πραγματικότητα γίνεται μέσω κρίσεων (αποφάνσεων), και συνεπώς το γεγονός είναι κρίση, όχι μόνο με την έννοια της οντολογικής ή εμπειρικής κρίσης, αλλά ακόμη και της αξιολογικής (με κανονιστικό περιεχόμενο) κρίσης, καθώς η αναφορά αυτή γίνεται όχι μόνο στη φυσική αλλά και στη θεσμική πραγματικότητα, αυτή δηλαδή που διαμορφώνει ο άνθρωπος με κανόνες και συμβατικούς όρους. Η μελέτη επιχειρεί να δείξει ότι το γεγονός είναι ταυτισμένο με ό,τι αναγνωρίζεται και ισχύει ως αληθές, ό,τι ανήκει στο τρέχον γνωσιακό υπόβαθρο μιας γλωσσικής κοινότητας και λειτουργεί ως βάση επικοινωνίας σ’ αυτή. Το γεγονός λοιπόν δεν αντιδιαστέλλεται προς την κρίση, αλλά προς την απλή γνώμη, πίστη ή εκτίμηση που δεν έχει διυποκειμενική ισχύ και αντικειμενικό κύρος.



Οι σκέψεις αυτές επιβεβαιώνονται και αξιοποιούνται στη συζήτηση μιας σειράς θεμάτων του ουσιαστικού και δικονομικού Ποινικού δικαίου.