Περιστατικά στο εγγύς εξωπραγματικό

«…Έχοντας ανακηρυχθεί ως Κάφκα της Ρουμανίας από τον Ιονέσκο, ο Μαξ Μπλέχερ έγραψε αυτό το πυρακτωμένο αριστούργημα λίγο πριν από τον πρόωρο θάνατό του.»

Χέρτα Μύλερ

Ο Μαξ Μπλέχερ έζησε μια ζωή φρικτή: ξεκινώντας τις σπουδές του στην Ιατρική στο Παρίσι, αρρώστησε από τη φοβερή νόσο του Ποτ (φυματίωση των οστών). Στα δεκαεννιά του πολιτογραφήθηκε αμετακλήτως άρρωστος, κάτοικος σανατορίων, και πέρασε το υπόλοιπο του βίου του σχεδόν αποκλειστικά σε οριζόντια στάση, με μακρές περιόδους θεραπείας σε ιαματικά κέντρα στη Γαλλία, την Ελβετία και τη Ρουμανία. Η γραφή απoτέλεσε για τον Μπλέχερ αντιστάθμισμα και, σε μεγάλο βαθμό, θρίαμβο επί της προσωπικής του τραγωδίας. Με τη δημοσίευση των Περιστατικών κέρδισε τον κριτικό έπαινο του «δύστροπου» Ιονέσκο, ενώ υπήρξε δεινός επιστολογράφος-συνομιλητής του Μπρετόν, του Ζιντ και του Χάιντεγκερ. Τα τελευταία χρόνια το έργο του ανακαλύφθηκε εκ νέου και έχει μεταφραστεί στις κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες. Ο δε συγγραφέας θεωρείται σήμερα μείζον σημείο αναφοράς στον νεωτερικό «κανόνα» της Ρουμανίας.



Ευγένιος Ιονέσκο, World Literature Studies, vol. 7/2015

[…] Εάν δεν μπορούμε να γίνουμε ξανά παιδιά, πρέπει να διαλύσουμε τα πράγματα μέσα από τη διαύγεια, και ο ήρωας έχει μια ισχυρή αίσθηση της βαθιάς εξωπραγματικότητας της πραγματικότητας.[…] o κόσμος στην ωριμότητα είναι ένας ψεύτικος κόσμος αγνής μεταφυσικής αχρηστίας.



Le Monde, 04.04.1989

Ο Μαξ Μπλέχερ ανήκει σε αυτούς τους συγγραφείς που διανύουν την εποχή τους σαν ουράνια σώματα, μακρινά και φλεγόμενα. […] Με λανθάνουσα νοσταλγία και λανθάνουσα θεατρικότητα, η πρόζα του Μπλέχερ αποτυπώνει τα νεανικά χρόνια ενός εβραίου, συγγραφέα εν αγνοία του, που είναι κι ο ίδιος απομονωμένη μειονότητα ανάμεσα στους δικούς του, στο περιθώριο ενός παράξενου σύμπαντος που αδυνατεί να αποκωδικοποιήσει. […] Ένα διαρκές ταξίδι στη φασματική πραγματικότητα της Μολδαβίας των παιδικών του χρόνων, εμπνέει τα Περιστατικά στο εγγύς εξωπραγματικό, ένα αινιγματικό και συγκινητικό κείμενο που ανακαλύφτηκε από τον Μωρίς Ναντώ στην δεκαετία του 1970.



Andrei Codrescu, the PARIS REVIEW, 09.03.2015

[…] ένα βιβλίο που καταπραΰνει χωρίς συναισθηματισμό. Ο Μπλέχερ χρονογράφησε τον θάνατό του τόσο εσωτερικά, με το σώμα του, όσο και εξωτερικά, με την ανυπαρξία. Έκανε αυτό το πέπλο διαπερατό: οι λέξεις του είναι τα οχήματα που ταξιδεύουν στη σκοτεινή μεμβράνη η οποία περιβάλλει τον φαινομενικά συμπαγή κόσμο. Εσωτερικά και εξωτερικά «Περιστατικά» εναλλάσσονται στην αφήγηση αν και με κάποιο τρόπο γίνονται ένα και το αυτό υπό το φως της εξαιρετικής ευαισθησίας του Μπλέχερ. Κανένας δεν ξέρει πώς να πεθάνει. Ο Μαξ Μπλέχερ, επειδή ήταν νέος και ιδιοφυής, προτείνει έναν τρόπο που διερευνά, ανακαλύπτει εκ νέου τη ζωή, και ακτινοβολεί την ομορφιά μέσα από τον πόνο.



Από την αγγλική έκδοση του βιβλίου New Directions Publishing (2015)

Όταν διαβάζεις τα βιβλία του είναι δύσκολο να πιστέψεις στα μάτια σου. Συγγραφέας αυτού του αριστουργήματος υπήρξε ένα εισοσιπεντάρης ήδη εξασθενημένος από την αρρώστια, κι όμως η πρόζα του Μπλέχερ όχι μόνο περιγράφει τα αντικείμενα – χώνει τα νύχια της μέσα στα πράγματα και τα σηκώνει ψηλά στον αέρα. Εκείνο που κάνει το βλέμμα του Μπλέχερ τόσο διαπεραστικό είναι ένας διάχυτος ερωτισμός που λαχταρά να βρει διέξοδο.

-Χέρτα Μύλερ

Ο Blecher συγκρίθηκε συχνά με τον Kafka (και όχι χωρίς λόγο), αλλά η ισχυρότερη σχέση, ωστόσο, είναι με το Salvador Dali. Όπως τα «μαλακά ρολόγια» του Ντάλι, όλα εδώ πρόκειται να λιώσουν. Είναι σαν ο κόσμος του Blecher να βρίσκεται πάντα στα πρόθυρα της οντολογικής κατάρρευσης? πίσω από το πέπλο των πραγμάτων το μηδέν τον κοιτάζει επίμονα.

-The Times Literary Supplement

Ένας εξαιρετικός συγγραφέας, στην οικογένεια των Κάφκα και Μπρούνο Σουλτς. Μια σύντομη ζωή, κατακλυσμένη από την ασθένεια. Ένα μικρό - αλλά υπέροχο - μαγικό έργο. Ψευδαισθητικό, έντονο και βαθιά αυθεντικό, η λογοτεχνική του δύναμη τροφοδοτείται, παραδόξως και όχι εξ ολοκλήρου, από μια οξεία ευαισθησία και από έξαψη.

-Norman Manea



Dustin Illingworth, WORDS without BORDERS, 05.2015

Οι παρομοιώσεις και οι μεταφορές του Μπλέχερ σταθερά σε αιφνιδιάζουν, ανανεώνουν την οπτική σου με μια όμορφη, συχνά βίαιη, αποτελεσματικότητα. […] Το κείμενο επιτυγχάνει ένα είδος αισθητικής πλευστότητας, παρά τις βαθιά πεσιμιστικές εικασίες, μόνο και μόνο χάρη στη θαυματουργή, αναζωογονητική γλώσσα του Μπλέχερ. Σπάνια η αποσύνθεση έχει περιγραφτεί με τόσο εκπληκτικά υπέροχη λεπτομέρεια. […] Ο Μπλέχερ δεν έγραψε ποτέ μια συνηθισμένη λέξη – κι αυτό είναι το αριστούργημά του.



Colin Torre, 3:AM, 24.02.2015

[…] Όχι λιγότερο, σε σχέση με Τα Μαγαζιά της κανέλλας του Σουλτς, εδώ η γραφή είναι ακριβής και συναρπαστική και ο αναγνώστης αισθάνεται από την αρχή ότι έχει αφεθεί στα χέρια κάποιου που γνωρίζει την επίδραση που έχουν οι ρυθμοί και οι εικόνες του στη φαντασία του αναγνώστη του […].



Ricky D’Ambrose, The Nation, 24.09.2015

[…] Ο Μαξ Μπλέχερ είναι ένας παθιασμένος δολιοφθορέας του χάσματος ανάμεσα σε δυο φαινομενικά ασυμβίβαστες στάσεις: της αποστροφής και της λαγνείας […] Και ποιος θα μπορούσε να αρνηθεί στον Μπλέχερ την λυπηρή, πολύ λυπηρή αρετή μιας εσκεμμένης χειρονομίας απόγνωσης, στην οποία ο κόσμος, σε συντρίμμια, σκορπίζει στον άνεμο και το εναπομένον ρεπερτόριο κάθε διαθέσιμης εκφραστικής συρρικνώνεται σε μια, δίχως απάντηση, κραυγή κι ένα υποκριτικό χαμόγελο;