Παγκόσμια ιστορία της ατιμίας

Οι ασκήσεις αφηγηματικής πεζογραφίας που αποτελούν το βιβλίο α;υτό, γράφτηκαν από το 1933 ως το 1934. Μου δόθηκαν, πιστεύω, ξαναδιαβάζοντας τον Στήβενσον και τον Τσέστερτον, κι επίσης από τις πρώτες ταινίες του φον Στερνμπεργκ κι ίσως ακόμα από κάποια βιογραφία του Εβαρέστο Καριέγο. Εκμεταλλεύονται ορισμένα τεχνάσματα: τις ετερογενείς απαριθμήσεις, την ξαφνική διακοπή της συνέχειας, τη συρρίκνωση ολόκληρης της ζωής ενός ανθρώπου σε δυο τρεις σκηνές. (Η αναζήτηση μιας τέτοιας οπτικής κατευθύνει και το διήγημα «Ο άντρας της ρόδινης γωνιάς»). Ούτε είναι, ούτε προσπαθούν να είναι ψυχολογικές.
Όσο για τα παραδείγματα μαγείας που βρίσκονται στο τέλος του βιβλίου, δεν μου ανήκουν παρά μόνο με την ιδιότητα του μεταφραστή και αναγνώστη. Καμιά φορά σκέφτομαι ότι οι καλοί αναγνώστες είναι κύκνοι πολύ πιο μαύροι και πολύ πιο σπάνιοι από τους καλούς συγγραφείς. Κανένας δε θα με αντικρούσει, ότι τα κομάτια που αποδίδει ο Βαλερύ στον Εδμόνδο Τεστ είναι γενικά λιγότερο αξιόλογα από κείνα που αποδίδει στη γυναίκα του Τεστ και σε φίλους.
Το διάβασμα είναι, για την ώρα, μια πράξη που ακολουθεί την πράξη του γραψίματος. Πιο συγκρατημένη, πιο διακριτική, πιο πνευματική.
Χ. Λ. Μπορχες
Μπουένος Άιρες, 27 / 5 / 1935