Φλόγες στη Μακεδονία

351284
Εκδόσεις: Εμπειρία
Σελίδες:351
Ημερομηνία Έκδοσης:22/12/2011
ISBN:9789604173518


Εξαντλημένο από τον Εκδοτικό Οίκο

Περιγραφή


Ίσως δεν είναι απόλυτα σωστό να χαρακτηρίσουμε το βιβλίο αυτό ιστορικό μυθιστόρημα. Ο συγγραφέας έψαξε αρκετά τις ιστορικές πηγές για τα ταραγμένα χρόνια του Μακεδόνικου Αγώνα (1904-1908), τόσο τις επίσημες όσο και τις λιγότερο επίσημες, τις ελληνικές και τις όχι και τόσο ελληνόφρονες. Παρακολουθώντας με επιμονή τις καταγεγραμμένες πράξεις ενός χαμένου στον χρόνο συγγενούς του, παραδίδει ένα έργο που δεν απέχει πολύ απ' το να χαρακτηριστεί δραματοποιημένη ιστοριογραφία. Στις σελίδες του έχουν θέση κορυφαία γεγονότα της εθνικής συλλογικής μνήμης, όπως ο θάνατος του Παύλου Μελά, αλλά και στρατιωτικές επιχειρήσεις που δεν είναι γνωστές σε πολλούς, όπως ο γάμος στο Ζέλενιτς ή η αιματηρή επέμβαση στη Ζαγορίτσανη.


Χωρίς σε καμία περίπτωση να ωραιοποιεί καταστάσεις ή γεγονότα, δίνει κάποιες φορές με γλαφυρό τρόπο ανατριχιαστικές σκηνές που με βάση τα σημερινά "εκλεπτυσμένα" ήθη θα χαρακτηρίζονταν εγκλήματα πολέμου. Άλλοι καιροί, άλλα ήθη. Δεν υπάρχουν εδώ άγγελοι και δαίμονες, δίκαιο ή άδικο· μόνο σκληροί, κάποτε απάνθρωποι άντρες αποφασισμένοι να πετύχουν με κάθε τίμημα τον σκοπό τους, την εξόντωση του αντιπάλου. Μόνο πόλεμος και η ατελείωτη φρίκη του. Λίγος είναι ο χρόνος που μένει για δεύτερες σκέψεις, και φυσικά ούτε λόγος για μεταμέλεια. Το ψυχογράφημα του καπετάν Γιάννη δεν θα προβλημάτιζε επί μακρόν έναν ψυχολόγο. Ο καπετάνιος ήταν ο ορισμός αυτού που λέμε λίγο χυδαία "σκυλί του πολέμου".


Με λίγα λόγια, δεν κρατάτε στα χέρια σας ένα βιβλίο για τους νεκρούς ήρωες, αλλά για τους ζωντανούς πολεμιστές που έκαναν τη "βρόμικη δουλειά".


Το αναπάντεχο τέλος είναι απ' αυτά που γράφει μόνο η ζωή, τέτοιο που κανενός συγγραφέα η φαντασία δεν μπορεί να συλλάβει.

Κριτικές

Το κείμενο που ακολουθεί είναι μια προσπάθεια να παρουσιαστεί ένα βιβλίο που αφορά τον τόπο μας και γράφτηκε από έναν άνθρωπο που αγαπά τον τόπο μας. Πρέπει να γίνει γνωστή η ύπαρξη του βιβλίου, έστω και μόνο για να ανταποδώσουμε ένα μέρος της αγάπης και να δείξουμε την ευγνωμοσύνη μας στο συγγραφέα. Η προσπάθεια εμποδιζόταν από αναστολές, γι’ αυτό άργησε ένα χρόνο τώρα. Αναστολές, γιατί, όπως έλεγε ο Χατζιδάκις, μπορούμε να κατανοήσουμε μόνο ένα μέρος ενός έργου. Αυτό σημαίνει ότι όσα γραφτούν είναι μόνο όσα έγιναν αντιληπτά και όχι όσα θα ήθελε ο συγγραφέας να γίνουν. Παρόλα αυτά είναι πολύ σπουδαία.
Το βιβλίο χωρίς να φέρει την ιδιότητα του ιστορικού έργου καταφέρνει να παρουσιάσει πλήρως και με εύληπτο τρόπο την Ιστορία του Μακεδονικού Αγώνα. Μαθαίνουμε, και το κάνουμε χωρίς την πίεση της διδασκαλίας, όλα όσα είναι απαραίτητο να ξέρει κάποιος για αυτή την περίοδο της Ιστορίας μας. Τον τρόπο στρατολόγησης, τον τρόπο διακίνησης πολεμιστών και εφοδίων, τους αρχηγούς και τους καπετάνιους. Εντάξει όλοι γνωρίζουμε τον Παύλο Μελά. Ποιος ξέρει ότι ο επόμενος αρχηγός ονομαζόταν Κατεχάκης; Ο συγγραφέας δεν κρύβει πόσο βρόμικος υπήρξε αυτός ο αγώνας με τις άγριες σφαγές και τους ματωμένους γάμους.
Αυτό είναι και το δεύτερο που κατανοούμε ότι πραγματεύεται ο συγγραφέας. Ο πόλεμος με τις αγριότητές του είναι κάτι που δεν μπορούν όλοι να το κάνουν. Τι γίνεται, όταν είμαστε υπέρ της ειρήνης; Τι θα έκανε ο αναγνώστης, αν βρισκόταν με την υποχρέωση να πολεμήσει; Θα μπορούσε να σκοτωθεί για την πατρίδα, για μια ιδέα; Και το ακόμα πιο κρίσιμο ερώτημα: θα μπορούσε να σκοτώσει; Τι θα γινόταν αν κανένας δεν μπορούσε να σκοτώσει; Ο ήρωας είναι ένας από αυτούς που μπορούν να σκοτώσουν, είναι ένα σκυλί του πολέμου. Ο αναγνώστης του βιβλίου μετουσιώνεται, διαβάζοντας, σε σκυλί του πολέμου, βιώνει την αγριότητα της σφαγής ως δράστης, ώστε η απάντηση: εγώ δε θα σκότωνα, να αποκτά αξία, γιατί πια ξέρουμε για ποιο πράγμα αποφασίζουμε. Χρειαζόμαστε τα σκυλιά του πολέμου. Θα ήταν αλλιώς η πατρίδα μας, αν οι άνθρωποι αυτοί δεν έρχονταν εδώ, για να σκοτώσουν. Και αν είχαν την ατυχία να σκοτωθούν, έχουν την τύχη να γίνουν αγάλματα, ενώ, αν είχαν την τύχη να επιβιώσουν, έχουν την ατυχία να πεθαίνουν άσημοι.
Το τρίτο που παίρνουμε από το βιβλίο είναι ότι ο ήρωας και η ομάδα του παρουσιάζονται πλήρως. Μαθαίνουμε για τον καθένα τον εσωτερικό του κόσμο και τις σκέψεις που τον οδήγησαν να πάρει μέρος στον αγώνα. Και οι ενέργειες καθενός είναι απόλυτα ταυτοποιημένες, και έτσι εξηγήσιμες, με το πρόσωπο και το σκοπό του. Ο συγγραφέας έχει πετύχει αυτό που ζητούν οι κριτικοί θεάτρου για τους ήρωες των παραστάσεων, έχει πετύχει να δημιουργήσει χαρακτήρες. Αν αναλογιστούμε ότι μόνο ο πρωταγωνιστής και ένας από την ομάδα είναι υπαρκτά πρόσωπα, η δουλειά που έγινε, για να δημιουργηθούν από το μηδέν όλα τα πρόσωπα και κανένα να μη φαίνεται ψεύτικο μόνο ως άθλος μπορεί να χαρακτηριστεί.
Το τέταρτο είναι ότι το βιβλίο είναι διανθισμένο με αποστάγματα σοφίας. Ο συγγραφέας σχολιάζει τα τεκταινόμενα και τα σχόλια του μπορούν να αποθησαυριστούν ως αποφθέγματα. Αποφθέγματα σοφίας της ζωής, της εμπειρίας και της πείρας. Αυτό το είδος της σοφίας που ονομάζουμε θυμοσοφία. Ο αναγνώστης επικοινωνεί με τον τρόπο αυτό με το συγγραφέα. Αυτό ένιωσα ως αναγνώστης και το ίδιο ένιωσε και άλλη αναγνώστρια, όπως έγραψε σε σχόλια στο διαδίκτυο. Ίσως το ένιωσα πιο έντονα λόγω της γνωριμίας μου με το Γιώργο Μπουλακάκη, όταν δούλεψε ως αρχαιολόγος στο Μουσείο Αιανής. Ο πολιτισμός της Άνω Μακεδονίας μετά τις ανασκαφές αποδείχτηκε πέραν αμφιβολίας ελληνικός.
Οι φλόγες στη Μακεδονία άναψαν, για να κρατηθεί ζωντανή αυτή η Ελληνικότητα και οι __φλόγες ΣΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ__ γράφτηκαν, για να μας γνωρίσουν αυτόν τον αγώνα. Ευχαριστούμε Γιώργο.
Γράψτε μια κριτική
ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ!

Δωρεάν αποστολή σε όλη την Ελλάδα με αγορές > 30€

ΒΙΒΛΙΑ ΧΕΡΙ ΜΕ ΧΕΡΙ

Γιατί τα βιβλία πρέπει να είναι φτηνά!

ΕΩΣ 6 ΑΤΟΚΕΣ ΔΟΣΕΙΣ

Μέχρι 6 άτοκες δόσεις με την πιστωτική σας κάρτα!