Ουτοπίες και Πολιτισμός

Με την έκδοση της Ουτοπίας το 1516, ο Τόμας Μορ εγκαινίασε ένα νέο είδος, αναβιώνοντας μια θεματολογία ήδη γνωστή από τους Έλληνες. Η ουτοπία είναι άραγε ο ιδανικός τόπος ή μήπως δεν είναι καν τόπος; Σ’ αυτήν την ανοιχτή ερμηνεία επαφίεται ένας λόγος για την ευτυχία, στο περιθώριο της υπαρξιακής τάξης και της κυρίαρχης σκέψης. Ποιος είναι όμως ο λόγος για τον οποίο μιλάμε;

Αυτός ο τόμος φιλοδοξεί να καταδείξει πως η ουτοπία δεν αναδεικνύεται μόνο μέσω της πολιτικής κριτικής. Η αναζήτηση και η δόμηση των σχέσεων ανάμεσα στο ιδεατό και το πραγματικό περνούν εξίσου μέσα από τη λογοτεχνία, το θέατρο, τη μουσική, την τέχνη και την αρχιτεκτονική – και όλες αυτές οι εκφάνσεις της ουτοπίας πηγάζουν επίσης από την ιστορία και το παράδοξο.

Πέρα από τις ερμηνείες και τις διαδοχικές οικειοποιήσεις της ουτοπίας, οι περίπου εβδομήντα συντελεστές αυτού του έργου επιθυμούν να επαναπροσδιορίσουν, πίσω από την αλληγορία και μέσω μια έντονης λεκτικής πολυσημίας, την έννοια μιας φανταστικής δομής σ’ έναν προκαθορισμένο χρόνο, από την Πολιτεία του Θεού του Αγίου Αυγουστίνου μέχρι εικονικούς κόσμους, από την Χρυσή Εποχή ως την Αποκάλυψη, από τον Ρουσσώ και τον Βάλτερ Μπένγιαμιν μέχρι τον ντανταϊσμό και την αντικουλτούρα.