Η εξομολόγηση ενός τέκνου του αιώνα

Η Eξομολόγηση ενός τέκνου του αιώνα (1836), το πιο γνωστό έργο του Αλφρέ ντε Μυσσέ, αποτελεί μυθοπλαστική μεταφορά και αφηγηματική αποκρυστάλλωση της πολυτάραχης αλλά σύντομης ερωτικής σχέσης του με τη μεγαλύτερή του Γεωργία Σάνδη. Εξομολογητικό μυθιστόρημα ή μυθιστορηματική αυτοβιογραφία, το έργο αυτό διακρίνεται για την ένταση των συναισθημάτων, το διαρκές παιχνίδι μεταξύ αλήθειας και ψέματος, την αναζήτηση ενός άπιαστου ερωτικού ιδεώδους και τη διαρκή απογοήτευση του ήρωά του – άρρηκτα συνυφασμένη με την απομάγευση μιας ολόκληρης γενιάς, που παραπαίει μετά την πτώση του Ναπολέοντα, χωρίς ιδανικά και αξίες, με κυρίαρχο χαρακτηριστικό της την ιστορική «αρρώστια του αιώνα».

Πρωταγωνιστής είναι ο Οκτάβ, ο οποίος, έχοντας απατηθεί από την πρώτη του ερωμένη και έχοντας περάσει χρόνια στην κραιπάλη και τον έκφυλο βίο, έχει γίνει σκεπτικιστής και καχύποπτος στο θέμα του έρωτα. Μετά το θάνατο του πατέρα του αποσύρεται στη μοναξιά της εξοχής και εκεί γνωρίζει την Μπριζίτ, μια γυναίκα ευαίσθητη, μεγαλύτερή του, που ζει αποτραβηγμένη και αφοσιωμένη στις αγαθοεργίες και την κοινωνική προσφορά. Γεννιέται ένας δυνατός έρωτας αλλά, μετά από μια σύντομη περίοδο ευτυχίας, ο Οκτάβ, αδυνατώντας να πιστέψει στην ειλικρινή αγάπη, αρχίζει να αμφιβάλλει για την Μπριζίτ, να την υποπτεύεται και να τη βασανίζει λεκτικά και ψυχικά…

Εξάρσεις, απογοητεύσεις, μελαγχολία, παραφορά: συναισθήματα πίσω από τα οποία κρύβεται η αρρώστια μιας ολόκληρης γενιάς και του εκπροσώπου της Οκτάβ, την ψυχή του οποίου έχουν δηλητηριάσει οι κραιπάλες, το αλκοόλ, το αίσθημα της ματαιότητας.

Όπως σημειώνει στο επίμετρό της η Μ. Σπυριδοπούλου: «Ίσως τελικά η Εξομολόγηση να μην είναι τίποτε άλλο παρά μια μελέτη για την ανθρώπινη φύση, που δεν είναι ούτε καλή ούτε κακή? μια προσπάθεια υπέρβασης των δυισμών και των αντιθέσεων που τη χαρακτηρίζουν, μέσα από την ανεπιτυχή συνένωσή τους? μια προσπάθεια συναίρεσης του πνευματικού και του ερωτικού στοιχείου, του ερωτικού και του μητρικού, του ενήλικα και του παιδιού. […] Ο Μυσσέ αγκαλιάζει με ταπεινότητα την ασημαντότητα του ανθρώπου και την αντιφατικότητα της ανθρώπινης φύσης, αποκαλώντας όλους μας “φτωχά όνειρα χωρίς όνομα, χλωμά και πονεμένα φαντάσματα, αδιόρατα εφήμερα ζωύφια”».