H κόρη του βασιλιά

Από την εικόνα του εξωφύλλου αντιλαμβάνεται άμεσα ο αναγνώστης ότι το βιβλίο είναι αφιερωμένο στην Παναγία μας. Και είναι μια από τις σπάνιες εικόνες που απεικονίζεται χωρίς τον Χριστό στην αγκαλιά της. Έτσι, λοιπόν, εύκολα γίνεται κατανοητό ότι οι αφηγήσεις που περιέχονται μέσα στο βιβλίο αφορούν την ζωή της Μαρίας, πριν γίνει μητέρα του Κυρίου.

Η Μαρία έρχεται στη ζωή, ως καρπός προσευχής και αφοσίωσης των γονέων της και -ως ανταπόδοση της ύψιστης δωρεάς του Θεού- αφιερώνεται σ' Αυτόν. Ζει στον ναό Του μέχρι την στιγμή που ο Ιωσήφ ο Μνήστωρ γίνεται μέρος του σχεδίου του Θεού και την παραλαμβάνει στο σπίτι του. Εκεί την επισκέπτεται ο αρχάγγελος Γαβριήλ για να της δώσει το υπέρτατο μήνυμα του Ευαγγελισμού, την χαρμόσυνη είδηση για τη γέννηση του Υιού της και να της αποκαλύψει τη συμμετοχή και το ρόλο της στο σχέδιο της οικονομίας του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπινου γένους. Η ζωή της Μαρίας αλλάζει για πάντα.

Γεγονότα και εικόνες παρελαύνουν μπροστά στα μάτια του αναγνώστη μέσα από κείμενα που γράφονται εδώ και είκοσι αιώνες για να εξυμνήσουν και να δοξολογήσουν την παρθένο Μαρία. Διάλογοι, ύμνοι, εγκώμια, λόγοι ψάλλουν ακατάπαυστα τα μεγαλεία της.

Ο συγγραφέας χρησιμοποίησε εδώ σπάνια και δυσεύρετα κείμενα της γραμματείας και έδωσε το λόγο σε πέντε φωνές, για να συνθέσουν, με τον υπέροχο λόγο τους, την καντάτα Η ΚΟΡΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ.

Αδελφόθεος Ιάκωβος

Ρωμανός ο Μελωδός

Μοναχός Ιάκωβος

Άγγελος Σικελιανός

Καισάριος Δαπόντες

«συνομιλούν» και συνεισφέρουν με το έργο τους στην ολοκλήρωση αυτής της θαυμάσιας σύνθεσης, που μας προσφέρεται με τη μορφή της καντάτας. [Η καντάτα είναι μουσική φόρμα που χρησιμοποιείται σε πολυφωνικές συνθέσεις και συνδυάζει πεζό λόγο, απαγγελία, ποίηση, θεατρικές σκηνές και μουσική]. Όλα αυτά προσαρμοσμένα -εδώ- στον γραπτό λόγο, με κατανομή ρόλων και θεατρική γραφή.

**

Ακούγονται πέντε φωνές:

Αφηγητής

Ερμηνευτής

Μελωδός

Ποιητής

Εγκωμιαστής




Λαμβάνουν μέρος 12 πρόσωπα:

Ιωακείμ

Άννα

Ιωσήφ

Ζαχαρι?ας

Αρχα?γγελος Γαβριήλ

Αδάμ

Ο Δεσπο?της

Mαριάμ

Ελισα?βετ

Προ?δρομος (έμβρυο)

Ιερε?ας

Άννας (γραμματε?ας)


Συμμετέχουν οι χοροί:

Tων κεκοιμημένων δικαίων

Των κεκοιμημένων προφητών

Συμβούλιο

***
Καντάτα!

Αναζήτησα την έννοια της λέξης «καντάτα», για να προσεγγίσω την σύνθεση.

Η λέξη «καντάτα» είναι ιταλική και προέρχεται από το λατινικό ρήμα canto, που σημαίνει τραγουδάω. Η καντάτα είναι, λοιπόν, ένα τραγούδι, κατά κανόνα με θρησκευτικό περιεχόμενο και –συνήθως– περιλαμβάνει:

1. Πεζά και ποιητικά κείμενα (χορωδιακά ή σολιστικά μέρη)

2. Ορχηστρική συνοδεία.

3. Φωνητική μουσική, μεταξύ απαγγελίας και τραγουδιού.

4. Θεατρικές σκηνές, όπου παρεμβάλλονται μουσικά κομμάτια (ιντερλούδια).

Στην «Κόρη του Βασιλιά», ο μοναχός Νικηφόρος συνθέτει και ξεδιπλώνει μπροστά μας μιαν εκπληκτική παρουσίαση της ζωής της Παναγίας μας, πριν εκείνη γίνει μητέρα του Κυρίου, που ταυτόχρονα είναι ωδή, ύμνος και εγκώμιο προς αυτήν, χρησιμοποιώντας γνωστές και άγνωστες σελίδες της γραμματείας, θρησκευτικής και κοσμικής.

Δημιούργησε την πρωτότυπη σύνθεση «Η Κόρη του Βασιλιά», που την απαρτίζει ένας πλούτος πεζών και μουσικών-ποιητικών κειμένων, κάποια από τα οποία είναι παντελώς άγνωστα, χαμένα μέσα στο χρόνο και στις παλιές βιβλιοθήκες. Κείμενα, ύμνοι και αναγνώσματα που, κατάλληλα διαρθρωμένα μεταξύ τους, φτιάχνουν μιαν όχι μόνο μεγάλη σε διάρκεια, αλλά και μοναδικά μοναδική υμνητική και εγκωμιαστική ακολουθία, που την χαρακτηρίζει ποικιλία προσώπων, χορών, μελωδιών, ρυθμών.

Όσα προηγήθηκαν του ερχομού της Μαρίας στον κόσμο, και η δική της ζωή μέχρι την γέννηση του Κυρίου, οι πτυχές της και τα θεολογικής σημασίας γεγονότα που διαδραματίστηκαν, συνδυασμένα με το συναίσθημα των αφηγητών, την τέχνη των μελωδών και ποιητών, τον θαυμασμό και την αγάπη των εγκωμιαστών, εναρμονίζονται και τραγουδούν την πίστη και την τιμή προς το πρόσωπό της, κορυφώνοντας την αισθητική απόλαυση του αναγνώστη.

Οι εικόνες ζωγραφίζονται ανεξίτηλα στο μυαλό, πλημμυρίζουν την καρδιά και ξεχύνονται στα χείλη σαν προσευχή, σαν ύμνος και σαν δοξολογία.

Η Κόρη του Βασιλιά· μια καντάτα για την παρθένο Μαρία!

Η επιμελημένη έκδοση, με τη διχρωμία, βοηθάει τον αναγνώστη στην άνετη πρόσληψη και πραγματική απόλαυση αυτών των τόσο σπάνιων κειμένων, που απαρτίζουν την μεγαλειώδη σύνθεση, την καντάτα Η KOΡΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ.

Ε.Τ., Αθήνα