Τα τραγούδια μας

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις IANOS το βιβλίο «Τα τραγούδια μας. Ανθολογία Σεφαραδίτικων τραγουδιών της Θεσσαλονίκης», σε ισπανοεβραϊκή και ελληνική απόδοση, φιλοτεχνημένη από τον αείμνηστο Αλμπέρτο Ναρ σε μια έκδοση του 1985. Τραγούδια βγαλμένα μέσα από την καθημερινή ζωή των Σεφαραδιτών Εβραίων της Θεσσαλονίκης, που μας ταξιδεύουν στον χρόνο και μας μεταφέρουν μέχρι τη «μακρινή αλλά όχι λησμονημένη Ισπανία». Το βιβλίο επιμελείται ο ακαδημαϊκός Λέων Ναρ συμβάλλοντας για άλλη μια φορά, από το δικό του μετερίζι, στο έργο της διάσωσης της ιστορικής μνήμης και της διατήρησης της λαϊκής παράδοσης του πολύπαθου αυτού λαού.

Απόσπαμα από το Προοίμιο του βιβλίου (Αλμπέρτος Ναρ):

Αυτός ο λαός τραγουδούσε! Και το τραγούδι του ήταν οι ρίζες, η ανάμνηση της μακρινής αλλά όχι λησμονημένης Ισπανίας, ο πόνος της προσφυγιάς, η νοσταλγία για κάποιες χαμένες πατρίδες στην Καστίλη, στη Μαγιόρκα, στην Αραγόνα! Ήταν ακόμα το σκίρτημα της ψυχής, η επίκληση στη θεία παντοδυναμία, ο ύμνος στον αιώνιο κι ακατάλυτο έρωτα, ο σύντροφος της αναγαλλίασης και της καταφοράς, στον γάμο, στον ερχομό του παιδιού, στη δουλειά, στο γλέντι, στον θάνατο.

Τούτα τα τραγούδια τα ’λεγαν ως προχτές στη Σαλονίκη οι κοπέλες, καθώς συγύριζαν την κάμαρά τους, οι εργάτες στα καπνομάγαζα, οι βαρκάρηδες στο λιμάνι. Και με το πέσιμο της νύχτας, η μελωδία ξεχυνόταν από τα μισόκλειστα παράθυρα, απλωνόταν στα κακοτράχαλα καλντερίμια, αγκάλιαζε τη γειτονιά ολάκερη. Μανάδες που νανούριζαν τα μικρά τους, παλικάρια που παίνευαν της αγαπημένης τους τα κάλλη, λεβέντες που έπνιγαν τον καημό τους στο κρασί, κάποια κορίτσια που σιγοψιθύριζαν τους μύχιους πόθους της καρδιάς τους, κάποια γερόντια στο πλατύσκαλο που αναμετρούσαν το βάρος της μέρας που ξεψυχούσε.

Τα τραγούδια αυτά ήταν οι romances, οι λαϊκές μπαλάντες που συγκαταλέγονται ανάμεσα στα αρχαιότερα μνημεία της ισπανικής μουσικής και διατηρήθηκαν, με την προφορική μετάδοση, από γενιά σε γενιά […]