Επιγραφικά θεσσαλονίκεια

Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι ελλείψει συνήθως γραμματειακών πηγών η συγγραφή της ιστορίας των αρχαίων ελληνικών πόλεων στηρίζεται κυρίως στη μελέτη των επιγραφών τους. Με την μελέτη αυτή επιχειρείται η ανασύνθεση πτυχών της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής της Θεσσαλονίκης κατά την αρχαιότητα, κυρίως δε τους τέσσερις πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες.





Η Θεσσαλονίκη των αυτοκρατορικών χρόνων, κυρίως κατά τους πρώτους τέσσερις μεταχριστιανικούς αιώνες, στο φως των επιγραφικών μαρτυριών. Ο Παντελής Νίγδελης -αναπληρωτής καθηγητής της Αρχαίας Ιστορίας στο ΑΠΘ- παρουσιάζει την πολιτική και κοινωνική ιστορία της αρχαίας Θεσσαλονίκης με βάση τις επιγραφές που έχουν ανακτηθεί τα τελευταία πενήντα χρόνια. Πολλές από αυτές τις επιγραφές, τις οποίες ο ερευνητής μελετά και σχολιάζει, εκδίδονται για πρώτη φορά. Εκατόν σαράντα επιγράφες δίνουν πληροφορίες για τη δημόσια και ιδιωτική ζωή των κατοίκων της πόλης. Οι μαρτυρίες αυτές αφορούν θέματα, όπως οι γιορτές και οι αγώνες της πόλης, η δημόσια οικοδομική της δραστηριότητα, οι ιδιωτικοί της σύλλογοι, τα επαγγέλματα των κατοίκων και ο οικονομικός βίος της, το μεταναστευτικό φαινόμενο (από και προς αυτήν), η δημογραφική σύνθεση του πληθυσμού και οι μειονότητές της. Η ανάλυση των μαρτυριών αυτών και ο σχολιασμός επιτρέπουν -έλλειψει μάλιστα γραμματειακών πηγών- την ανασύνθεση πτυχών της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής της Θεσσαλονίκης. Οπως σημειώνει ο συγγραφέας αυτής της αυστηρά επιστημονικής εργασίας: «Η δημόσια εικόνα της Θεσσαλονίκης των αυτοκρατορικών χρόνων, που προκύπτει από το νέο επιγραφικό υλικό, είναι η εικόνα μιας δυναμικής πόλης, η οποία αγωνίζεται και επιτυγχάνει τελικά να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στο πλαίσιο της επαρχίας».