Η Γιουγκοσλαβία στη μετα-Μιλόσεβιτς εποχή

Πρόλογος Λουκάς Τσούκαλης






«... Ο Σωτήρης Ντάλης έγραψε ένα πολύ χρήσιμο βιβλίο για τη Γιουγκοσλαβία στη μετά-Μιλόσεβιτς εποχή. Μετά τη σύλληψη και την παραπομπή του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς στη Χάγη, στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία, κλείνει ένα μεγάλο κεφάλαιο (όχι όμως και το τελευταίο;) του γιουγκοσλαβικού δράματος που ξεκίνησε το 1991 και στο οποίο διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο ο πρώην πανίσχυρος ηγέτης που κατηγορείται σήμερα για εγκλήματα πολέμου.
Η μελέτη του Σωτήρη Ντάλη προσεγγίζει διεξοδικά τα νέα πολιτικά και οικονομικά δεδομένα που δημιουργήθηκαν στην Γιουγκοσλαβία μετά την απομάκρυνση του Μιλόσεβιτς από την εξουσία...

Από τον πρόλογο του καθηγητή Λουκά Τσούκαλη

ΚΡΙΤΙΚΗ



Τρία χρόνια από τη λήξη της νατοϊκής επέμβασης στο Κοσσυφοπέδιο (Ιούνιος 1999) το πολιτικό σκηνικό έχει δραστικά αλλάξει στην περιοχή. Σε λίγους μήνες (Οκτώβριος 1999) ο κραταιός Μιλόσεβιτς ανετράπη και δικάζεται σήμερα ενώπιον του ειδικού Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου στη Χάγη για εγκλήματα πολέμου.

Ο,τι απέμεινε από τη Γιουγκοσλαβική Ομοσπονδία, στην ουσία μια ερειπωμένη, οικονομικά καταστραμμένη και πολιτικά ασταθής Σερβία, δεν είναι ακόμα βέβαιο ότι θα παραμείνει ως έχει. Το Κοσσυφοπέδιο, προτεκτοράτο κατ' ουσία, έχει μακρύ ακόμα δρόμο να διανύσει με αναγκαία την παρουσία διεθνών ειρηνευτικών δυνάμεων για πολλά ακόμη χρόνια και με άλυτο και «ασυζήτητο» επί του παρόντος το θέμα της διεθνούς υπόστασης της περιοχής, που κατ' όνομα και μόνο ανήκει στη «γιουγκοσλαβική επικράτεια».

Η ΠΓΔΜ μετεβλήθη κι αυτή τάχιστα σε χώρα αστάθειας και συγκρούσεων, το εσωτερικό της καθεστώς υπέστη ριζικές αναδιατάξεις προς όφελος του αλβανικού στοιχείου και η ομαλή εξέλιξη και επιβίωσή της διασφαλίζεται μόνο με την παρουσία ειρηνευτικών δυνάμεων.

Το βιβλίο του Σωτήρη Ντάλη μας «ξεναγεί» σε όλες αυτές τις εξελίξεις στη μετά τον Μιλόσεβιτς εποχή, που ορθώς ίσως αποκαλείται έτσι, εφ' όσον καθοριστική (και καταστροφική) ήταν η παρουσία του ηγέτη της Γιουγκοσλαβίας από το 1990 και μετά. Πρόκειται για μια χρησιμότατη και άκρως ενημερωτική καταγραφή των εξελίξεων, που υποστηρίζεται από ένα χρηστικό και απαραίτητο χρονολόγιο, πολύτιμη πηγή αναφοράς, καθώς και άλλα βοηθητικά κείμενα, όπως επί παραδείγματι το καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.

Η πρόσφατη επίσημη επίσκεψη του Ελληνα πρωθυπουργού στο Βελιγράδι υπογραμμίζει όχι μόνο το ελληνικό ενδιαφέρον αλλά και τη συμβολή στην ανασυγκρότηση της Γιουγκοσλαβίας, και γενικότερα στα Βαλκάνια, παρά τις εμφανείς δυσκολίες και τις όποιες καθυστερήσεις, όπου οι τεράστιες ανάγκες πολιτικής και οικονομικής στήριξης για τη βαθμιαία προσέγγιση και ενσωμάτωση των κρατών της περιοχής στους ευρωπαϊκούς θεσμούς επιβάλλουν τάχιστα την πραγματοποίηση των υποσχέσεων για συγκεκριμένη βοήθεια. Ανεξάρτητα από τα «πραγματικά» αισθήματα των γειτόνων μας, η συμβολή μας στην οικονομική και πολιτική σταθεροποίηση της περιοχής εντός αμετάβλητων συνόρων ανταποκρίνεται στο εθνικό μας συμφέρον.

Το πλούσιο υλικό το οποίο πειθαρχεί, ταξινομεί και ερμηνεύει ο Ντάλης, υπογραμμίζει με εναργή και περιεκτικό τρόπο τέτοιου είδους προβλήματα και παρέχει πλειάδα δεικτών για περαιτέρω εμβάθυνση σε ένα χώρο ζωτικής σημασίας για τα συμφέροντα της Ελλάδας.



Β. ΚΑΠΕΤΑΝΓΙΑΝΝΗΣ

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 16/08/2002