Ταξίδι στη σκιά του Βυζαντίου

Δύο καλόγεροι, ο Ιωάννης Μόσχος και ο μαθητής του Σοφρώνιος ο Σοφιστής, ξεκίνησαν την άνοιξη του 587 μ.Χ. να διασχίσουν την τότε βυζαντινή αυτοκρατορία, από τον Βόσπορο μέχρι την Αίγυπτο. Σκοπός τους να συλλέξουν τη σοφία των μοναχών της ερήμου, των Αγίων Πατέρων της βυζαντινής Ανατολής, προτού αυτός ο κόσμος χαθεί. Απόσταγμα του ταξιδιού τους ήταν το Λειμωνάριο, ένα βιβλίο που σήμερα μπορεί να θεωρηθεί ως το αριστούργημα της βυζαντινής ταξιδιωτικής λογοτεχνίας.

Δεκατέσσερις αιώνες αργότερα, ο William Dalrymple κάνει το ίδιο ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο με οδηγό τον Μόσχο. Ξεκινώντας από το Άγιο Όρος, θα περπατήσει στα μέρη που περπάτησαν οι δύο μοναχοί, θα αντικρίσει, όπου αυτό ήταν ακόμη δυνατό, ό,τι αντίκρισαν, θα κοιμηθεί στα ίδια μοναστήρια, θα ανακαλύψει τι απέμεινε από τον πλούσιο αυτό κόσμο και πολιτισμό, ώστε να μεταφέρει την περιήγησή του με τον καλύτερο τρόπο σε ένα βιβλίο-σταθμό της σύγχρονης ταξιδιωτικής λογοτεχνίας. Έτσι, επιτυγχάνει να διασώσει στην παγκόσμια ιστορική μνήμη τα απομεινάρια του χριστιανικού κόσμου εκεί όπου υπήρξε η κοιτίδα του: Αντιόχεια, Έδεσσα, Τουρ Αμπντίν, Χαλέπι, Δαμασκός, Βηρυτός, Ιερουσαλήμ, Αλεξάνδρεια, έρημος της Άνω Αιγύπτου.