Σπινόζα Πρακτική φιλοσοφία

Αυτή η λιτή και ακτήμων ζωή, που την έχει υπονομεύσει η αρρώστια, αυτό το αδύνατο, καχεκτικό κορμί, αυτό το καστανό, ωοειδές πρόσωπο με τα μαύρα λαμπερά μάτια, πώς εξηγείται η εντύπωση που δίνουν ότι τα έχει διαπεράσει η ίδια η Ζωή, ότι έχουν μια δύναμη ταυτόσημη με τη Ζωή; Σε όλο τον τρόπο της ζωής του καθώς και της σκέψης του, ο Σπινόζα ορθώνει μια εικόνα της θετικής, της καταφατικής ζωής, έναντι των ομοιωμάτων στα οποία αρκούνται, αλλά ο άνθρωπος μισεί τη ζωή, ντρέπεται για τη ζωή, γίνεται άνθρωπος αυτοκαταστροφικός που πληθαίνει τις λατρείες του θανάτου, που κατεργάζεται την ιερή ένωση του τυράννου και του σκλάβου, του ιερέα, του δικαστή και του πολεμιστή, πάντα εγκλωβίζοντας τη ζωή, ακρωτηριάζοντάς τη, θανατώνοντάς τη σε σιγανή ή δυνατή φωτιά, επικαλύπτοντάς την ή πνίγοντάς τη με νόμους, με ιδιοκτησίες, με καθήκοντα, με δυναστείες: αυτό διαγιγνώσκει ο Σπινόζα στον κόσμο, αυτή την προδοσία του σύμπαντος και του ανθρώπου.